ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ନୀତି ଆୟୋଗଙ୍କ ଦ୍ବାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ବହୁମୁଖୀ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି। ସେହି ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ତିନୋଟି ରାଜ୍ୟର ସ୍ଥିତି ଭଲ ନାହିଁ। ସେହି ତିନୋଟି ରାଜ୍ୟ ହେଲା ବିହାର, ଝାଡଖଣ୍ଡ ଏବଂ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ । ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ବିହାରର ଜନସଂଖ୍ୟାର ମୋଟ ୫୧.୯୧ ପ୍ରତିଶତ ହେଉଛନ୍ତି ଗରିବ।
ସେହିପରି ଝାଡଖଣ୍ଡରେ ୪୨.୧୬ ପ୍ରତିଶତ ଏବଂ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ୩୭.୭୯ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ଦାରିଦ୍ରରେ ଜୀବନ ବିତାଉଛନ୍ତି। ସୂଚକାଙ୍କ ଅନୁସାରେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ (୩୬.୬୫ ପ୍ରତିଶତ) ହାସଲ କରି ଚତୁର୍ଥ ସ୍ଥାନରେ ଥିବାବେଳେ ମେଘାଳୟ (୩୨.୬୭ ପ୍ରତିଶତ) ପଞ୍ଚମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି।
ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ ଦେଶରେ ଗରିବ ଲୋକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କମ୍ ଥିବା ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି କେରଳ (୦.୭୧ ପ୍ରତିଶତ), ଗୋଆ (୩.୭୬ ପ୍ରତିଶତ) ଏବଂ ସିକ୍କିମ୍ (୩.୮୨ ପ୍ରତିଶତ)। ସେହିପରି ତାମିଲନାଡୁ (୪.୮୯ ପ୍ରତିଶତ) ଏବଂ ପଞ୍ଜାବ (୫.୫୯ ପ୍ରତିଶତ) ହାସଲ କରିଛି।
କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ମଧ୍ୟରେ ଦାଦ୍ରା ଏବଂ ନାଗର ହାଭେଲି (୨୭.୩୬ ପ୍ରତିଶତ), ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର, ଏବଂ ଲଦାଖ (୧୨.୫୮), ଡାମନ୍ ଏବଂ ଡିୟୁ (୬.୮୨ ପ୍ରତିଶତ) ଏବଂ ଚଣ୍ଡିଗଡ଼ (୫.୯୭ ପ୍ରତିଶତ) ସ୍ଥିତିରେ ରହିଛି। ସେହିପରି ପୁଡୁଚେରୀର ୧.୭୨ ପ୍ରତିଶତ ଜନସଂଖ୍ୟା ଗରିବ ଅଟେ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଲକ୍ଷ୍ମୀଦ୍ୱୀପ (୧.୮୨ ପ୍ରତିଶତ), ଆଣ୍ଡାମାନ ଏବଂ ନିକୋବର ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜ (୪.୩୦ ପ୍ରତିଶତ) ଏବଂ ଦିଲ୍ଲୀ (୪.୭୯ ପ୍ରତିଶତ) ହାସଲ କରି ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି।
ନୀତି ଆୟୋଗ ତଥ୍ୟ ଅନୁସାରେ ବିହାରରେ ସର୍ବାଧିକ ଅପପୃଷ୍ଟିକର ଲୋକ ଅଛନ୍ତି, ତା’ପରେ ଝାଡଖଣ୍ଡ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ଛତିଶଗଡ ରାଜ୍ୟ ରହିଛି। ବିହାର ରାଜ୍ୟରେ ମାତୃ ମୃତ୍ୟୁ ହାର, ଅଧାରୁ ପାଠ ଛାଡୁଥିବା ସଂଖ୍ୟା, ବିଦ୍ୟାଳୟରେ କମ ଉପସ୍ଥାନ ଏବଂ ରନ୍ଧନ ଇନ୍ଧନ ଏବଂ ବିଦ୍ୟୁତରୁ ବଞ୍ଚିତ ଲୋକ ସଂଖ୍ୟାର ଖରାପ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି।
ଶିଶୁ ଏବଂ କିଶୋର ମୃତ୍ୟୁହାରରେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ସର୍ବନିମ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି, ତା’ପରେ ବିହାର ଏବଂ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ରହିଛି। ସ୍ବଚ୍ଛତା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଝାଡଖଣ୍ଡ ସବୁଠାରୁ ଖରାପ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛି, ତା’ପରେ ବିହାର ଏବଂ ଓଡିଶାର ସ୍ଥାନ ରହିଛି।
ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଏବଂ ମାନବ ବିକାଶ ଇନିସିଏଟିଭ୍ (OPHDI) ଏବଂ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ବିକାଶ କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମ (UNDP) ଦ୍ୱାରା ବିକଶିତ ସର୍ବଭାରତୀୟ ସ୍ତରରେ ଗ୍ରହଣୀୟ ପରି ପ୍ରଣାଳୀ ବ୍ୟବହାର କରି ଭାରତର ଜାତୀୟ ବହୁମୁଖୀ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି। ବହୁମୁଖୀ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ସୂଚକାଙ୍କରେ ପରିବାରର ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ଏବଂ ଅଭାବର ଅବସ୍ଥା ମୁଖ୍ୟତଃ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରାଯାଇଥାଏ। (Photo collection Niti Yoga)
