ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଅନନ୍ତନାଗରେ ମିଳିଥିବା ଏହି ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ପଥର ଆକୃତି ନୁହେଁ, ବରଂ ହଜାର ହଜାର ବର୍ଷର ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟ, ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ଅସ୍ତିତ୍ଵର ପ୍ରତୀକ। ଅନନ୍ତନାଗରେ ପ୍ରାଚୀନ ଶିବଲିଙ୍ଗ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦେବୀ ଏବଂ ଦେବତାଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ମିଳିଛି। ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ଏକ ପବିତ୍ର ଝରଣା ଭିତରେ ଥିଲା, ଯାହାର ଜଳସ୍ତର ହ୍ରାସ ପରେ ସଫା କରାଯାଉଥିଲା। ଏହି ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ୭ମ-୯ମ ଶତାବ୍ଦୀର ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି।
ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଚଳିତ ବର୍ଷ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ମାସଗୁଡ଼ିକରେ କମ୍ ବର୍ଷା ଯୋଗୁଁ ଜଳସ୍ତର ହ୍ରାସ ପାଇଲା ପରେ ଶ୍ରମିକମାନେ ଝରଣା ଭିତରେ ଏକ ଛୋଟ ବାକ୍ସ ଭଳି ପଥର ଗଠନ ପାଇଲେ, ଯେଉଁଠାରେ ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ପାଣି ତଳେ ରଖାଯାଇ ସଂରକ୍ଷିତ କରାଯାଇଥିଲା। ଶ୍ରମିକମାନେ ତୁରନ୍ତ ସାଲୁୟା ପଞ୍ଚଲପୋରା ନାଗବଲ କମିଟିର ସଭାପତି ସତ୍ରୁ ଜିଙ୍କୁ ଜଣାଇଥିଲେ, ଯିଏ ସେମାନଙ୍କୁ ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ। “ଆମେ ସେଗୁଡ଼ିକୁ ଲୁଚାଇ ପାରିଥାନ୍ତୁ, କିନ୍ତୁ ଆମେ ଲୁଚାଇ ପାରି ନ ଥିଲୁ। ଆମେ ଜାଣିଥିଲୁ ଯେ ଏହା ଏକ ପବିତ୍ର ଜିନିଷ। ସେହି ଦିନଠାରୁ, ଆମେ ରାତିରେ ମଧ୍ୟ ପାଳି କରି ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ଜଗି ଆସୁଛୁ,” ଜଣେ କର୍ମୀ କହିଛନ୍ତି।
ସ୍ଥାନୀୟ ଭାବରେ କର୍କୁଟ ନାଗ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା, ଏହି ସ୍ଥାନଟି କାଶ୍ମୀର ପଣ୍ଡିତମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ରଖେ। ଅନେକ ଏହାକୁ କର୍କୋଟା (କର୍କୁଟ) ରାଜବଂଶ ସହିତ ଜଡିତ, ଯିଏ ୭ମରୁ ୯ମ ଶତାବ୍ଦୀ ମଧ୍ୟରେ କାଶ୍ମୀରରେ ଶାସନ କରିଥିଲେ। ସ୍ଥାନୀୟ ବିବରଣୀ ଅନୁସାରେ, ଝରଣା ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଥିଲା ଯେଉଁଠାରେ ରାଜବଂଶର ଶାସକମାନେ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହା ଆଗାମୀ ପିଢ଼ି ପାଇଁ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ମହତ୍ତ୍ୱର ସ୍ଥାନ ହୋଇ ରହିଥିଲା।
ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଜଣେ କାଶ୍ମୀର ପଣ୍ଡିତ ସନି ରାଇନା ଏହି ସଂଯୋଗ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ। “ଏହା କେବଳ ଏକ ଜଳପ୍ରପାତ ନୁହେଁ, ଏହା ଆମର ଜୀବନ୍ତ ଇତିହାସର ଏକ ଅଂଶ। ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ, କର୍କୋଟା ରାଜାମାନେ ଏଠାରେ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରଥମ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିଥିଲେ। ଏହି ଆବିଷ୍କାର ସେହି ସଂଯୋଗକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରେ। ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀର ଅଭିଲେଖାଗାର, ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱ ଏବଂ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ବିଭାଗର ଅଧିକାରୀମାନେ ଏହି ସ୍ଥାନ ପରିଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି। ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକର ବୟସ ଏବଂ ଉତ୍ପତ୍ତି ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ପାଇଁ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ କାର୍ବନ ଡେଟିଂ ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ଶ୍ରୀନଗର ପଠାଯିବ।