ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟ୍ ବୈଠକରେ ମୋଟ ୭୪୫୩ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟଅଟକଳରେ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ପବନ ଶକ୍ତି ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ଭାଏବିଲିଟି ଗ୍ୟାପ୍ ଫଣ୍ଡିଂ (ଭିଜିଏଫ୍) ଯୋଜନାକୁ ଅନୁମୋଦନ ମିଳିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୧ ଗିଗାୱାଟ୍ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ପବନ ଶକ୍ତି ପ୍ରକଳ୍ପ (ଗୁଜୁରାଟ ଏବଂ ତାମିଲନାଡୁ ଉପକୂଳରେ ୫୦୦ ମେଗାୱାଟ୍ ଲେଖାଏଁ) ସ୍ଥାପନ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ କରିବା ପାଇଁ ୬୮୫୩ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବ୍ୟୟବରାଦ ରହିଛି। ଏବଂ ଉପକୂଳ ପବନ ଶକ୍ତି ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଦୁଇଟି ବନ୍ଦରର ଉନ୍ନତିକରଣ ପାଇଁ ୬୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଅନୁଦାନ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ।
ଭିଜିଏଫ ଯୋଜନା ହେଉଛି ଭାରତର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅର୍ଥନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ବିଶାଳ ଉପକୂଳ ପବନ ଶକ୍ତି ସମ୍ଭାବନାକୁ ଉପଯୋଗ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ୨୦୧୫ ରେ ବିଜ୍ଞପ୍ତି ପ୍ରକାଶିତ ଜାତୀୟ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ପବନ ଶକ୍ତି ନୀତିକାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ଦିଗରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପଦକ୍ଷେପ। ସରକାରଙ୍କ ଠାରୁ ଭିଜିଏଫ ସହାୟତା ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ପବନ ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡିକରୁ ବିଦ୍ୟୁତ ଖର୍ଚ୍ଚ ହ୍ରାସ କରିବ ଏବଂ ଏହାକୁ ଡିସ୍କୋମ୍ ଦ୍ୱାରା କ୍ରୟ ପାଇଁ ଉପଯୋଗୀ କରିବ।
ସ୍ୱଚ୍ଛ ନିଲାମ ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ଚୟନ କରାଯାଇଥିବା ଘରୋଇ ଡେଭଲପର୍ମାନେ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ସ୍ଥାପନ କରିବେ, କିନ୍ତୁ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ସବ ଷ୍ଟେସନ ଗୁଡିକ ସମେତ ବିଦ୍ୟୁତ ଖନନ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାୱାର ଗ୍ରିଡ୍ କର୍ପୋରେସନ୍ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଲିମିଟେଡ୍ (ପିଜିସିଆଇଏଲ୍) ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମାଣ କରାଯିବ। ନୋଡାଲ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଭାବରେ ନୂତନ ଏବଂ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏହି ଯୋଜନାର ସଫଳ ରୂପାୟନ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ / ବିଭାଗ ସହିତ ସମନ୍ୱୟ ରକ୍ଷା କରିବ।
ସମୁଦ୍ର କୂଳରେ ପବନ ଶକ୍ତି ପ୍ରକଳ୍ପ ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବନ୍ଦର ଭିତ୍ତିଭୂମି ର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି, ଯାହା ଭାରୀ ଏବଂ ବୃହତ ଆକାରର ଉପକରଣର ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ପରିବହନ ପରିଚାଳନା କରିପାରିବ। ଏହି ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ଦେଶର ଦୁଇଟି ବନ୍ଦରକୁ ବନ୍ଦର, ଜାହାଜ ଚଳାଚଳ ଏବଂ ଜଳପଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ଉପକୂଳ ପବନ ବିକାଶର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ।
ଉପକୂଳ ପବନ ହେଉଛି ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତିର ଏକ ଉତ୍ସ ଯାହା ଉପକୂଳ ପବନ ଏବଂ ସୌର ପ୍ରକଳ୍ପ ଅପେକ୍ଷା ଅନେକ ଲାଭ ପ୍ରଦାନ କରେ, ଯେପରିକି ଅଧିକ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତତା ଏବଂ ବିଶ୍ୱସନୀୟତା, କମ୍ ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ଆବଶ୍ୟକତା ଏବଂ ଅଧିକ ନିଯୁକ୍ତି ସମ୍ଭାବନା। ବିଦେଶୀ ପବନ କ୍ଷେତ୍ରର ବିକାଶ ଦ୍ୱାରା ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ଆକୃଷ୍ଟ କରିବା, ସ୍ୱଦେଶୀ ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତାର ବିକାଶ, ମୂଲ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳାରେ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି ଏବଂ ଦେଶରେ ଉପକୂଳ ପବନ ପାଇଁ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଦ୍ୟା ବିକାଶ ଦ୍ୱାରା ଅର୍ଥନୀତିବ୍ୟାପୀ ଲାଭ ହେବ। ଏହା ଭାରତର ଶକ୍ତି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ ଦିଗରେ ମଧ୍ୟ ସହାୟକ ହେବ।
୧ ଗିଗାୱାଟ୍ ଅଫ୍ ସୋର୍ ପବନ ପ୍ରକଳ୍ପର ସଫଳ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ହେବା ଦ୍ୱାରା ବାର୍ଷିକ ପ୍ରାୟ ୩.୭୨ ବିଲିୟନ ୟୁନିଟ୍ ଅକ୍ଷୟ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନ ହେବ, ଯାହା ଫଳରେ ୨୫ ବର୍ଷ ପାଇଁ ବାର୍ଷିକ ୨.୯୮ ନିୟୁତ ଟନ୍ ସିଓ୨ ସମାନ ନିର୍ଗମନ ହ୍ରାସ ପାଇବ। ଏହାବ୍ୟତୀତ, ଏହି ଯୋଜନା କେବଳ ଭାରତରେ ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ପବନ ଶକ୍ତି ବିକାଶକୁ ଆରମ୍ଭ କରିବ ନାହିଁ ବରଂ ଏହାର ସମୁଦ୍ର ଭିତ୍ତିକ ଅର୍ଥନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଦେଶରେ ଆବଶ୍ୟକ ଇକୋସିଷ୍ଟମ ସୃଷ୍ଟି କରିବ। ଏହି ଇକୋସିଷ୍ଟମ ପ୍ରାୟ ୪,୫୦,୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ବିନିଯୋଗରେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ୩୭ ଗିଗାୱାଟ ଅଫସୋର ପବନ ଶକ୍ତିର ବିକାଶରେ ସହାୟକ ହେବ।