ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ଗ୍ୟାସ ମନ୍ତ୍ରୀ ହରଦୀପ ସିଂ ପୁରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଜିଏସଟି ଅଧୀନରେ ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ ଆଣିବାକୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ରାଜ୍ୟଗୁଡିକର ସହମତି ଆବଶ୍ୟକ। ଉଲ୍ଲେଖଥାଉ କି, କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଏହି ବିବୃତ୍ତିରେ ଅନେକ ଲୋକ ଖୁସି ଅଛନ୍ତି, କାରଣ ଯଦି ପେଟ୍ରୋଲ ଜିଏସଟି ଅଧୀନରେ ଆସେ, ତେବେ ପେଟ୍ରୋଲ ବହୁତ ଶସ୍ତା ହୋଇପାରେ। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି, ଯଦି ପେଟ୍ରୋଲ-ଡିଜେଲକୁ ଜିଏସଟିରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଏ, ତେବେ ପେଟ୍ରୋଲ-ଡିଜେଲ କେତେ ଶସ୍ତା ହେବ? ପ୍ରକାଶ ଥାଉ କି ଯଦି ରାଜ୍ୟମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଦିଗରେ ପଦକ୍ଷେପ ନିଅନ୍ତି, ତେବେ ଏହାର ଲାଭ କ’ଣ ହେବ ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ପେଟ୍ରୋଲ ଉପରେ ବ୍ୟବସ୍ଥା କ’ଣ?
ଜିଏସଟି ସମ୍ବନ୍ଧରେ ନୀତି ନିର୍ମାତାଙ୍କ ବିବୃତ୍ତି:
ଜିଏସଟି ସମ୍ପର୍କିତ ପୂର୍ବ ବୈଠକରେ ବିଜେପି ସାଂସଦ ସୁଶୀଲ ମୋଦୀ ଜିଏସଟି ଅଧୀନରେ ପେଟ୍ରୋଲ ଡିଜେଲ ଆଣିବା ନେଇ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହା ମିଳିତ ଭାବେ ରାଜ୍ୟକୁ ବାର୍ଷିକ ୨ ଲକ୍ଷ କୋଟି କ୍ଷତି ଘଟାଇବ। ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ମନ୍ତ୍ରୀ ହରଦୀପ ସିଂ ପୁରୀ କହିଥିଲେ ଯେ, ଯଦି ଜିଏସଟି ଅଧୀନରେ ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ ଅଣାଯାଏ, ତେବେ ଏହା କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କୁ ଖୁସି କରିବ, କିନ୍ତୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଏହା କରିବାକୁ ଚାହୁଁନାହାଁନ୍ତି। ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ ମୂଲ୍ୟରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ବୃଦ୍ଧି ନେଇ ଅଭିଯୋଗ କରୁଥିବା ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କ ଠାରୁ ଅନେକ ଅର୍ଥନୀତିଜ୍ଞ ମଧ୍ୟ ଜିଏସଟିରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରି ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି।
କେତେ ଟ୍ୟାକ୍ସ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ?:
ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ ମୂଲ୍ୟର ପ୍ରାୟ ୫୦% ଟ୍ୟାକ୍ସ କରାଯାଏ। ଅନେକ ରାଜ୍ୟରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ୫୦ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ଅଟେ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯଦି ଜଣେ ସାଧାରଣ ଲୋକ ବୁଝିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ଯେ, ସେ ଏକ ଲିଟର ପେଟ୍ରୋଲ ଉପରେ କେତେ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଦେଇଛନ୍ତି, ତେବେ ସେ ଏହି ଉଦାହରଣରୁ ବୁଝିପାରିବେ। ଯଦି ଆପଣ ଏକ ଲିଟର ପେଟ୍ରୋଲ ପାଇଁ ୧୦୫.୪୧ ଟଙ୍କା ଦିଅନ୍ତି, ତେବେ ୪୯.୦୯ ଟଙ୍କା ଟିକସ ହିସାବରେ ସରକାରୀ ପାଣ୍ଠିକୁ ଯାଏ। ଏଥିରେ ୨୭.୯୦ ଟଙ୍କା ଏକ୍ସାଇଜ୍ ଡ୍ୟୁଟି ଏବଂ ୧୭.୧୩ ଟଙ୍କା ଭ୍ୟାଟ୍ (ଡିଲର କମିଶନରେ ଭ୍ୟାଟ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରାଯାଇଛି) ଅଛି। ଏଥିରେ ଡିଲର କମିଶନ ଲିଟର ପିଛା ୩.୮୬ ଟଙ୍କା ରହିଛି।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଯଦି ଆମେ ଡିଜେଲ ବିଷୟରେ କଥା ହେଉ, ତେବେ ଧରାଯାଉ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଡିଜେଲର ମୂଲ୍ୟ ଲିଟର ପିଛା ୯୬.୬୭ ଟଙ୍କା ରହିଛି। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ୩୮ ରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ସରକାରଙ୍କ ଭଣ୍ଡାରକୁ ଯାଇଥାଏ। ଏକ୍ସାଇଜ୍ ଡ୍ୟୁଟି ଏବଂ ଭ୍ୟାଟ୍ ବ୍ୟତୀତ ଡିଲରଙ୍କ ସମେତ ଏକ ଲିଟର ଡିଜେଲରୁ ୫୮.୧୬ ଟଙ୍କା ସରକାରଙ୍କ ଅଂଶକୁ ଯାଉଛି। ଏହା ଏକ ଲିଟର ଡିଜେଲ ମୂଲ୍ୟର ପ୍ରାୟ ୬୦ ପ୍ରତିଶତ ଅଟେ। ଯଦି ଆମେ ଏହି ପରିସଂଖ୍ୟାନ ବିଷୟରେ କହିବା, ତେବେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ସରକାର ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲରୁ ପ୍ରାୟ ୪ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରନ୍ତି।
ଡିଜେଲ ଏବଂ ପେଟ୍ରୋଲ କେତେ ଶସ୍ତା ହେବ?:
ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ ମୂଲ୍ୟରେ ୪୬ ପ୍ରତିଶତ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରାଯାଇଛି। ଯେତେବେଳେ ଏହା ଜିଏସଟିରେ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ ହେବ, ସେତେବେଳେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ଲାବ୍ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହା ଉପରେ କେବଳ ୨୮% ଟିକସ ରହିବ। ଏହିପରି ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲର ମୂଲ୍ୟ ଯଥେଷ୍ଟ ହ୍ରାସ ପାଇବ। ତେବେ କେବଳ ଏହି ଟ୍ୟାକ୍ସକୁ ମୌଳିକ ମୂଲ୍ୟରେ ଦେବାକୁ ପଡିବ। ଏହା ପରେ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆଦାୟ କରାଯାଉଥିବା ଭ୍ୟାଟ୍ ରଦ୍ଦ କରାଯିବ। ତା’ପରେ ସିଷ୍ଟମ ଏକ ଗ୍ୟାସ ସିଲିଣ୍ଡର ପରି ହେବ। ଯାହା ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଆଶ୍ଵସ୍ତି ହେବ। ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ବିଶ୍ଳେଷଣ ଅନୁଯାୟୀ ଯଦି ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲକୁ ଜିଏସ୍ଟି ପରିସରଭୁକ୍ତ କରାଯାଏ, ତା’ହେଲେ ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ହ୍ରାସ ପାଇପାରେ। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପେଟ୍ରୋଲ ଲିଟର ପିଛା ୭୫ ଟଙ୍କା ଏବଂ ଡିଜେଲ ଲିଟର ପିଛା ୬୮ ଟଙ୍କା ହୋଇପାରେ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ତେବେ ଏହା ମଧ୍ୟ ନିର୍ଭର କରେ ସରକାର କେଉଁ ଜିଏସଟି ସ୍ଲାବରେ ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରୁଛନ୍ତି। କେବଳ ଏହା ପରେ, ଜିଏସଟି ପ୍ରବର୍ତ୍ତନ ପରେ ପ୍ରକୃତ ମୂଲ୍ୟ ଜାଣିହେବ।
ଏକ ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରାୟ ୧୦-୧୧ ହଜାର କୋଟି ଲିଟର ଡିଜେଲ ବିକ୍ରି ହୁଏ ଏବଂ ୩-୪ ହଜାର କୋଟି ଲିଟର ପେଟ୍ରୋଲ ମିଶାଇ ପ୍ରାୟ ୧୪ ହଜାର କୋଟି ଲିଟର ଡିଜେଲ-ପେଟ୍ରୋଲ ବିକ୍ରି ହୁଏ। ଜିଏସଟି ପରିସରକୁ ଆସିବା ଦ୍ଵାରା ପେଟ୍ରୋଲ-ଡିଜେଲ ଯୋଗୁଁ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ୪.୧୦ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା କ୍ଷତି ସହିବେ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଏହି କ୍ଷତିର ଗାଢାକୁ ଭରିବା ଏକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ହେବ।
କ୍ଷତିପୂରଣ ପାଇଁ ଦୁଇଟି ବିକଳ୍ପ:
୧- ଏହି କ୍ଷତିର ଭରଣ କରିବାକୁ, ୨୮% ଜିଏସଟି ବ୍ୟତୀତ ସରଚାର୍ଜ ଲାଗୁ କରାଯିବା ଉଚିତ୍। ବିଳାସପୂର୍ଣ୍ଣ କାର ଉପରେ ମଧ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ସରଚାର୍ଜ ଆଦାୟ କରୁଛନ୍ତି। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ମୂଲ୍ୟ ଆଶା କରାଯାଉଥିବା ଠାରୁ ଅଧିକ ହୋଇପାରେ।
୨- ଜିଏସଟି ପରେ ମଧ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ ଉପରେ ଏକ୍ସାଇଜ୍ ଡ୍ୟୁଟି ଲାଗୁ କରିବା ଉଚିତ ଏବଂ ଏଥିରୁ ଆୟ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ବାଣ୍ଟିବା ଉଚିତ୍। ଏଥିପାଇଁ ଉଭୟ ସରକାରଙ୍କୁ ଏହି ସୂତ୍ରରେ ସହମତ ହେବାକୁ ପଡିବ।