ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ବସିଥିବା କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟରେ ୨୦୨୧- ୨୨ର ଶେଷ ମାସଗୁଡିକରେ ସାଂସଦ ସ୍ଥାନୀୟ କ୍ଷେତ୍ର ବିକାଶ ଯୋଜନା (ଏମପିଲାଡ଼୍)କୁ ଚାଲୁ କରିବା ପାଇଁ ନିଷ୍ପତି ହୋଇଛି। ୧୫ଶ ଅର୍ଥ କମିଶନଙ୍କ ଅବଧି ସହିତ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୫-୨୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାକୁ ଜାରି ରଖିବା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ମଂଜୁରୀ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି ।
ଯୋଜନାର ବିବରଣୀ:
ଏମପିଲାଡ଼ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କର ଏକ ଯୋଜନା ଯାହାର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଅର୍ଥ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଥାଏ । ଏହି ଯୋଜନାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଲା, ସାଂସାଦମାନଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ନିଜ ନିଜର ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀର ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସୁପାରିଶ କରିବା ନିମନ୍ତେ ସକ୍ଷମ କରିବା ।ଏହା ଅଧୀନରେ ପାନୀୟ ଜଳ, ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା, ସାର୍ବଜନୀନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏବଂ ସଡ଼କ ଇତ୍ୟାଦି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସାର୍ବଜନୀନ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଓ ସଂପଦର ନିର୍ମାଣ ଉପରେ ବିଶେଷ ଭାବେ ଧ୍ୟାନ ଆରୋପ କରାଯିବ ।
ଏହି ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସାଂସଦ ନିଜର ନିର୍ବାଚନ କ୍ଷେତ୍ର ନିମନ୍ତେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବାର୍ଷିକ ଏମପିଲାଡ଼ ଅର୍ଥ ୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରଦାନ କରିପାରିବେ । ଏହା ୨.୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ଲେଖାଏଁ ଦୁଇଟି କିସ୍ତିରେ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଥାଏ । ଏମପିଲାଡ୍ର ଦିଶା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଅନୁସାରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସର୍ତ୍ତାବଳୀ ପୂରଣ କରିବା ଆଧାରେ ହିଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ କିସ୍ତି ଜାରି କରାଯାଇଥାଏ ।
ସମାଜରେ କୋଭିଡ଼ ୧୯ ସଂପର୍କୀତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ପ୍ରଭାବ ସହିତ ଅନ୍ୟ ପ୍ରତିକୂଳ ପ୍ରଭାବରୁ ମୁକୁଳିବା ନିମନ୍ତେ କ୍ୟାବିନେଟ ଅପ୍ରେଲ୬, ୨୦୨୦ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ନିଜ ବୈଠକରେ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୦-୨୧ ଏବଂ ୨୦୨୧- ୨୨ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ଏମପିଲାଡ଼କୁ ସଂଚାଳନ ନକରିବା ଏବଂ କୋଭିଡ଼ ୧୯ ମହାମାରୀ ସହିତ ଲଢ଼ିବା ନିମନ୍ତେ ଏହି ରାଶିକୁ ଉପଯୋଗ କରିବା ଲାଗି ଆର୍ଥିକ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅଧୀନରେ ରଖିବାକୁ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା ।
କେତେକ ରାଷ୍ଟ୍ର ଏବେ ଆର୍ଥିକ ରିକଭରୀ ମାର୍ଗରେ ଆଗକୁ ଅଗ୍ରସର ହେବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଏହି ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ସାର୍ବଜନୀନ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ନିର୍ମାଣ, ସାର୍ବଜନୀନ ସ୍ଥାନୀୟ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପୂରଣ କରିବା, କୌଶଳ ବିକାଶ ଏବଂ ସାରା ଦେଶରେ ରୋଜଗାରର ସୃଜନ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ନିରନ୍ତର ଲାଭପ୍ରଦ ଭାବେ ଜାରି ରହିଛି ।
ଏହିଭଳି ଭାବେ ଏହା ‘ଆତ୍ମନିର୍ଭର ଭାରତ’ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟକୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବାରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସହାୟକ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହେବ । ସେଥିପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରିମଣ୍ଡଳ ଏବେ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୧- ୨୨ର ଅବଶିଷ୍ଟ ମାସମାନଙ୍କରେ ସାଂସଦ ସ୍ଥାନୀୟ କ୍ଷେତ୍ର ବିକାଶ ଯୋଜନା (ଏମପିଲାଡ)କୁ ବହାଲ କରିବା ଏବଂ ୧୫ଶ ଆର୍ଥକ ଆୟୋଗର ଅବଧି ସହିତ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୫-୨୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏମପିଲାଡକୁ ଜାରି ରଖିବା ନିମନ୍ତେ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି ।
ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୧-୨୨ ର ଶେଷ ଅବଧି ନିମନ୍ତେ ପ୍ରତି ସାଂସଦଙ୍କ ୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ହସିାବରେ ଏମପିଲାଡ଼ ରାଶି ଗୋଟିଏ କିସ୍ତରେ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୨- ୨୩ ଠାରୁ ନେଇ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୫-୨୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅବଧି ପାଇଁ ପ୍ରତି ସାଂସଦଙ୍କୁ ୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରଦାନ ନିମନ୍ତେ ସ୍ଥିର କରିଛନ୍ତି । ଏହି ୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ଦୁଇଟି କିସ୍ତିରେ ୨.୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ଲେଖାଏଁ ହିସାବରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ । ଏହି ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ଆରମ୍ଭ ଦିନଠାରୁ ନେଇ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୧୯,୮୬,୨୦୬ଟି କାର୍ଯ୍ୟ ବା ପରିଯୋଜନା ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇସାରିଛି ଯେଉଁଥିରେ ୫୪,୧୭୧.୦୯ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟ କରାଯାଇଛି ।
ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଭାବ:
ଏମପିଲାଡକୁ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୧- ୨୨ର ଶେଷ ଭାଗ ନିମନ୍ତେ ପୁଣି ଥରେ ଆରମ୍ଭ କରିବା ଏବଂ ଏହାକୁ ୨୦୨୫- ୨୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାରି ରଖିବାରେ ମୋଟ ୧୭,୪୧୭.୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟ କରାଯିବାର ଅଟକଳ କରାଯାଇଛି । ନିମ୍ନରେ ପ୍ରଦତ୍ତ ସାରଣୀରେ ଏହାର
କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ ରଣନୀତି ଏବଂ ଲକ୍ଷ୍ୟ:
-ଏମପିଲାଡ଼ସ୍ ଯୋଜନା ଦିଶାନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦ୍ୱାର ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥାଏ, ଯାହାକୁ ସମୟାନ୍ତରେ ସଂଶୋଧିତ କରାଯାଇଥାଏ ।
-ଏମପିଲାଡ୍ସ ଅଧୀନରେ ପ୍ରକ୍ରିୟା, ସଂସଦ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନୋଡାଲ ଜିଲ୍ଳା ପ୍ରାଧିକରଣକୁ କାର୍ଯ୍ୟର ସୁପାରିଶ କରିବା ସହିତ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥାଏ ।
-ସମ୍ବନ୍ଧୀତ ନୋଡଳଶ ଜିଲ୍ଲା, ସଂସଦ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅନୁମୋଦିତ କାର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଲାଗୁ କରିବା ତଥା ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ନିଷ୍ପାଦିତ କାର୍ଯ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଏବଂ ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯାଇଥିବା ରାଶିର ବିବରଣ ରଖିବା ନିମନ୍ତେ ଦାୟୀ ଅଟନ୍ତି ।
ପ୍ରଭାବ:
-ଏମପିଲାଡ୍ସକୁ ପୁଣି ଥରେ ଆରମ୍ଭ କରିବା ଏବଂ ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନକୁ ଜାରି ରଖିବା ଦ୍ୱାର ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀଗୁଡିକର ସାର୍ବଜନୀନ ବିକାଶ ପରିଯୋଜନା ବା କାର୍ଯ୍ୟମାନ ପୁଣି ଥରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ ଯାହା ଏମପିଲାଡ୍ସ ଅଧୀନରେ ଆର୍ଥିକ ସଂକୋଚନ ଦ୍ୱାରା ବନ୍ଦ୍ ରହିଥିଲା ।
-ଏହା ଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାନୀୟ ଜନସମୁଦାୟଙ୍କ ଆକାକ୍ଷା ଏବଂ ବିକାଶ ସଂପର୍କୀତ ଆବଶ୍ୟକତାଗୁଡ଼ିକ ପୂରଣ କରିବା ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ନିର୍ମାଣ ପୁଣି ଥରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇପାରିବ ଯାହା ଉପରେ ଏମପିଲାଡ୍ସ ପ୍ରାଥମିକତା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।
-ଏହି ଯୋଜନା ସ୍ଥାନୀୟ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପୁଜର୍ଜାଗରିତ କରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇପାରିବ ।
ପୃଷ୍ଠଭୂମି:
-ଏମପିଲାଡ୍ସ ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ କ୍ଷେତ୍ର ଯୋଜନା ଯାହା ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆର୍ଥିକ ଅନୁଦାନରେ ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଯୋଜନାର ଉଦ୍ଦ୍ୟେଶ୍ୟ, ମୁଖ୍ୟତଃ ନିଜ ସଂସଦୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପାନୀୟ ଜଳ, ପ୍ରାଥମିକ ଶିକ୍ଷା, ସାର୍ବଜନୀନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏବଂ ସଡ଼କ ଆଦି କ୍ଷେତ୍ରରେ ସ୍ଥାୟୀ ସାର୍ବଜନୀନ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ନିର୍ମାଣ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଆରୋପ କରିବା ସହିତ ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ସୁପାରିଶ କରିବା ସକାଶେ ସଂସଦ ସଦସ୍ୟମାନଙ୍କୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷମତା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।
-ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂସଦୀୟ କ୍ଷେତ୍ର ନିମନ୍ତେ ବାର୍ଷିକ ଏମପିଲାଡ୍ସ ରାଶି ୫ କୋଟି ଟଙ୍କାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ଯାହା ୨.୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ଲେଖାଏଁ ଦୁଇଟି କିସ୍ତିରେ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଏହି ଏମପିଲାଡ୍ସ ଦିଶାନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଅଧୀନସ୍ଥ ସର୍ତ୍ତାବଳୀକୁ ପୂରଣ କରିବା ଅଧୀନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
-ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ୨୦୨୧ ବର୍ଷରେ ଦେଶର ୨୧୬ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ଏମପିଲାଡ୍ସ କାର୍ଯ୍ୟର ମୂଲ୍ୟାୟନ, ତୃତୀୟ ପକ୍ଷଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସଂପାଦନ କରିଛି । ମୂଲ୍ୟାୟନ ରିପୋର୍ଟରେ ଏମପିଲାଡ୍ସକୁ ଜାରି ରଖିବା ନିମନ୍ତେ ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଛି ।