ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟରେ ଏବେ ଚାଲିଥିବା ପ୍ରଚଣ୍ଡ ତାପ ପ୍ରବାହ ଯୋଗୁଁ ଯେଉଁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଡକ୍ଟର ମନସୁଖ ମାଣ୍ଡଭିୟ ଆଜି ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ବୈଠକରେ ତାହାର ସମୀକ୍ଷା କରିଛନ୍ତି। କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ଭାରତୀୟ ଚିକିତ୍ସା ଗବେଷଣା ପରିଷଦ (ଆଇସିଏମ୍ଆର), ଭାରତୀୟ ପାଣିପାଗ ବିଭାଗ ଓ ଜାତୀୟ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ପରିଚାଳନା ପ୍ରାଧିକରଣ (ଏନ୍ଡିଏମ୍ଏ)ର ଏକ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଦଳ ଖୁବ୍ଶୀଘ୍ର ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଓ ବିହାର ଗସ୍ତ କରି ସେଠାକାର ତାପ ପ୍ରଭାବିତ ଲୋକଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟର ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଭାଗ ସହିତ ମିଶି ଆବଶ୍ୟକ ସାହାଯ୍ୟ ସହଯୋଗ ଯୋଗାଇ ଦେବ। ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଖରା ଓ ଗୁଳୁଗୁଳି ଯୋଗୁଁ ସେସବୁ ରାଜ୍ୟରେ ଯେଉଁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ ସମସ୍ୟା ଦେଖାଦେଇଛି ତାହାର ମୁକାବିଲାରେ ଏହି ବିଶେଷଜ୍ଞ ଦଳ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରଭାବେ ସହାୟତା ଓ ପରାମର୍ଶ ଦେବ।
ଏହି ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ବୈଠକରେ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ପରିବାର କଲ୍ୟାଣ ରାଷ୍ଟ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଡକ୍ଟର ଭାରତୀ ପ୍ରବୀଣ ପାୱାର, ନୀତି ଆୟୋଗର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଦସ୍ୟ ଡକ୍ଟର ଭି.କେ ପାଲ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀମାନେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ।
ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଡକ୍ଟର ମାଣ୍ଡଭିୟ ଦେଶରେ ଏଭଳି ଅଭୂତପୂର୍ବ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଓ ତାପ ପ୍ରବାହର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଗୋଷ୍ଠୀ ତଥା ଜନସଚେତନତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଲୋକେ ସତର୍କ ରହିଲେ ଅଂଶୁଘାତଜନିତ ଅନେକ ବ୍ୟାଧିକୁ ଏଡାଇ ଦେଇ ହେବ। ତେବେ ଗ୍ରୀଷ୍ମପ୍ରବାହ ଓ ମାତ୍ରାଧିକ ତାପମାତ୍ରା ଯୋଗୁଁ ଯେଉଁସବୁ ରୋଗବ୍ୟାଧୀ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି ତାହାର ପ୍ରକୋପକୁ କିପରି ହ୍ରାସ କରି ହେବ ଏବଂ ତାହାର ଉପରେ ପ୍ରତିକାର ନିମନ୍ତେ କି ପ୍ରକାର କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଦରକାର ତାହାର ଗବେଷଣା ଓ ପ୍ରସ୍ତୁତି ପାଇଁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଆଇସିଏମ୍ଆରକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। ଏହି ସଂସ୍ଥା ଏହା ଉପରେ ଗବେଷଣା କରିବା ସହ ପ୍ରତିକାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ସମ୍ପର୍କରେ ସରକାରଙ୍କୁ ରିପୋର୍ଟ ଦେବ। ପ୍ରତିକାରରେ ଉଭୟ ସ୍ୱଳ୍ପ ଓ ଦୀଘମିଆଦି ପଦକ୍ଷେପ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଆହୁରି କହିଛନ୍ତି ଯେ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଓ ତାପପ୍ରବାହ ଜନିତ ଅସୁସ୍ଥତାର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଏଥର ଯଥେଷ୍ଟ ଆଗରୁ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଖରାଦିନ ଆରମ୍ଭ ପୂର୍ବରୁ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଚଳିତବର୍ଷ ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ବୈଠକରେ ଏହି ପ୍ରସ୍ତୁତିର ସମୀକ୍ଷା କରିଥିଲେ। ତା’ ପୂର୍ବରୁ ଫେବୃୟାରୀ ମାସରୁ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାରମାନଙ୍କୁ ଏଥିପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଓ ମାର୍ଗଦର୍ଶିକା ଜାରି କରାଯାଇଥିଲା। ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ପ୍ରବାହକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ସବୁ ମନ୍ତେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ରହିବାକୁ ରାଜ୍ୟମାନଙ୍କୁ କୁହାଯାଇଥିଲା। ଏଥିରେ ଆବଶ୍ୟକ ଔଷଧପତ୍ର, ଇଣ୍ଟ୍ରାଭେନସ ଫ୍ଲୁଇଡ, ପ୍ୟାକ୍ସ, ଓଆରଏସ୍, ପାନୀୟଜଳ ଆଦି ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପରିମାଣରେ ମହଜୁଦ ରଖିବାକୁ ସବୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲା। ସେହିଭଳି ତାପଜନିତ ଅସୁସ୍ଥତାର ମୁକାବିଲା ସଂକ୍ରାନ୍ତ ଜାତୀୟ ଯୋଜନା ସମ୍ପର୍କରେ ସବୁ ରାଜ୍ୟକୁ ତଥ୍ୟ ଦିଆଯାଇଥିଲା।
ଆଜିର ବୈଠକ ଅବସରରେ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଡକ୍ଟର ମାଣ୍ଡବୀୟଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟର ତାପପ୍ରବାହ/ଗ୍ରୀଷ୍ମପ୍ରବାହ ଜନିତ ସ୍ଥିତି ସମ୍ପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଯାଇଥିଲା। ସେହିଭଳି ହସ୍ପିଟାଲ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ସେବା ଯୋଗାଣରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସଂସ୍ଥାମାନଙ୍କର ପ୍ରସ୍ତୁତି ତଥା କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ସେ ଅବଗତ ହୋଇଥିଲେ। ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଜାତୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଓ ମାନବ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଯୋଜନା ବା ଏନ୍ପିସିସିଏଚ୍ଏଚ୍ ଅଧୀନରେ ଦୈନିକ ଦେଶରେ ତାପପ୍ରବାହ ଜନିତ ଅସୁସ୍ଥଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଉପରେ ନଜର ରଖାଯାଇ ସେମାନଙ୍କ ଚିକିତ୍ସା ବନ୍ଦୋବସ୍ତ କରାଯାଉଛି। ଏ ସଂକ୍ରାନ୍ତ ତଥ୍ୟ ସମନ୍ୱିତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୂଚନା ପ୍ଲାଟଫର୍ମ (ଆଇଏଚ୍ ଆଇପି) ମାଧ୍ୟମରେ ସବୁ ଜିଲ୍ଲା ଓ ରାଜ୍ୟରୁ ସଂଗୃହୀତ ହେଉଛି ଏବଂ ପ୍ରତିକାର ସମ୍ପର୍କରେ ସେହି ମାଧ୍ୟମରେ ସୂଚନା ଦିଆଯାଉଛି। ସବୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା କେନ୍ଦ୍ରକୁ ପି-ଫର୍ମ ଲେଭଲ ଲଗ୍ଇନ୍ କରି ଏଥିରେ ସାମିଲ ହେବାକୁ କୁହାଯାଇଛି।
ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧିଜନିତ ଅସୁସ୍ଥତାର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଜାତୀୟ କ୍ରିୟାନୁଷ୍ଠାନ ଯୋଜନାରେ କେତେକ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ରହିଛି ଯାହା ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ ଅପରେସନ ପ୍ରୋସିଡିୟୋର ଭାବେ ବିବେଚିତ ହେଉଛି। ଏଥିରେ ପିଲା ଶିଶୁ, ବୟସ୍କ, ଗର୍ଭବତୀ, ଖରାରେ କାମ କରୁଥିବା ଶ୍ରମିକ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିପଦାପନ୍ନ ଲୋକଙ୍କ ସୁରକ୍ଷ। ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି। ଏହାଛଡା ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ବିଜୁଳି ଯୋଗାଣ, ସୌର ଫଳକ ସ୍ଥାପନ, ଘର ଭିତରର ତାପମାତ୍ରା ହ୍ରାସ ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟ ଅବଲମ୍ବନ, ସବୁଜ ଛାତ, ୱିଣ୍ଡୋ ସେଡିଂ, ବାହ୍ୟ ଆବରଣ ଆଦିକୁ ମଧ୍ୟ ଏଥିରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି।
ଗ୍ରୀଷ୍ମ ପ୍ରବାହରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିବା ବିଶେଷ ଜରୁରୀ। ଏହା ସହିତ ଚିକିତ୍ସିକ ମାନଙ୍କର ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କର୍ମୀଙ୍କୁ କାମରେ ଲଗାଇବା, ତୃଣମୂଳସ୍ତରରେ ଅଂଶୁଘାତରେ ପ୍ରାଥମିକ ଚିକିତ୍ସା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯୋଗାଣ, ମେଡିକାଲରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଚିକିତ୍ସା ସୁବିଧା ଆଦି ଉପରେ ମଧ୍ୟ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ସର୍ବୋପରି ଦୈନିକ ତାପମାନ ସମ୍ପର୍କରେ ଲୋକଙ୍କୁ ଆଗୁଆ ପ୍ରଦାନକୁ ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଛି। ଦୈନିକ ତାପମାତ୍ରା ସମ୍ପର୍କରେ ଲୋକଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇବାକୁ ଭାରତୀୟ ପାଣିପାଗ ବିଭାଗର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ମଧ୍ୟ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି।
ଏହି ବୈଠକରେ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଚିବ ରାଜେଶ ଭୂଷଣ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ସୁଧାଂଶୁ ପନ୍ତ, ଓଏସ୍ ଡକ୍ଟର ରାଜୀବ ବେହେଲ, ଡିଏଚ୍ଆର ସଚିବ ଏସ୍ ଗୋପାଳକୃଷ୍ଣନ୍, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସଚିବ ଡକ୍ଟର ଲବ ଅଗ୍ରୱାଲ, ଭାରତୀୟ ପାଣିପାଗ ବିଭାଗର ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଡକ୍ଟର ମୃତ୍ୟୁଞ୍ଜୟ ମହାପାତ୍ର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀମାନେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ।