ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଅର୍ଥନୈତିକ ଅପରାଧରେ ଗିରଫ ହୋଇଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ହାତକଡ଼ି ପକାଇ ଦୁଷ୍କର୍ମ ଓ ହତ୍ୟା ଭଳି ଜଘନ୍ୟ ଅପରାଧରେ ଗିରଫ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସହ ଯୋଡ଼ିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ବୋଲି ସଂସଦୀୟ କମିଟି ସୁପାରିସ କରିଛି।
ବିଜେପି ସାଂସଦ ବ୍ରଜଲାଲଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଗଠିତ ଗୃହ ବ୍ୟାପାର ସଂସଦୀୟ ସ୍ଥାୟୀ କମିଟି ମଧ୍ୟ ଗିରଫ ହେବାର ପ୍ରଥମ ୧୫ ଦିନ ପରେ ଜଣେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ପୁଲିସ ହେପାଜତରେ ରଖିବା ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ସୁରକ୍ଷା ସଂହିତା (ବିଏନ୍ଏସ୍ଏସ୍)ରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ସୁପାରିସ କରିଛି।
ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ସୁରକ୍ଷା ସଂହିତା (ବିଏନ୍ଏସ୍ଏସ୍-୨୦୨୩) ବିଲ ସହ ଭାରତୀୟ ନ୍ୟାୟ ସଂହିତା (ବିଏନ୍ଏସ୍-୨୦୨୩) ଏବଂ ଭାରତୀୟ ସକ୍ଷମ ସାଧନା (ବିଏସ୍ଏ-୨୦୨୩) ବିଲ ସହିତ ଅଗଷ୍ଟ ୧୧ ତାରିଖରେ ଲୋକସଭାରେ ଆଗତ ହୋଇଥିଲା।
ଏହି ତିନିଟି ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଆଇନ ଯଥାକ୍ରମେ କ୍ରିମିନାଲ ପ୍ରୋସିଜର କୋଡ୍ ଆକ୍ଟ, ୧୮୯୮, ଭାରତୀୟ ଦଣ୍ଡବିଧି ସଂହିତା, ୧୮୬୦ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ପ୍ରମାଣ ଆଇନ, ୧୮୭୨କୁ ବଦଳାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛି।
ସଂସଦୀୟ କମିଟି ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛି ଯେ ବିନ୍ଏସ୍ଏସ୍ର ଧାରା ୪୩(୩)ରେ ଦର୍ଶାଯାଇଥିବା ହାତକଡ଼ିର ବ୍ୟବହାର ଉପଯୁକ୍ତଭାବେ ଜଘନ୍ୟ ଅପରାଧରେ ସୀମିତ ରହିଛି, ଯାହାଦ୍ୱାରା ଗୁରୁତର ଅପରାଧରେ ଅଭିଯୁକ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପଳାୟନକୁ ରୋକାଯାଇପାରିବ ଏବଂ ଗିରଫ ସମୟରେ ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀ ଓ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ସୁନିଶ୍ଚିତ ହେବ।
ତେବେ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅପରାଧକୁ ଏହି ବର୍ଗରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ବୋଲି କମିଟି ମତ ରଖିଛି। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ‘ଅର୍ଥନୈତିକ ଅପରାଧ’ ଶବ୍ଦଟି ଛୋଟଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଗମ୍ଭୀର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଅପରାଧକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ ଏବଂ ତେଣୁ, ଏହି ଶ୍ରେଣୀ ଅଧୀନରେ ଆସୁଥିବା ସମସ୍ତ ମାମଲାରେ ହାତକଡ଼ି ପ୍ରୟୋଗ ପାଇଁ ଏହା ଉପଯୁକ୍ତ ହୋଇନପାରେ। ତେଣୁ ଧାରା ୪୩(୩)ରେ ଉପଯୁକ୍ତ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇ ‘ଅର୍ଥନୈତିକ ଅପରାଧ’ ଶବ୍ଦକୁ ହଟାଇବାକୁ କମିଟି ସୁପାରିସ କରିଛି।
ବିଏନ୍ଏସ୍ଏସ୍ର ଧାରା ୪୩(୩)ରେ କୁହାଯାଇଛି, ଅପରାଧର ପ୍ରକୃତି ଓ ଗମ୍ଭୀରତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀ ଅଭ୍ୟାସଗତ, ହାଜତରୁ ଫେରାର ହୋଇଯାଇଥିବା, ସଂଗଠିତ ଅପରାଧ, ଆତଙ୍କବାଦୀ କାର୍ଯ୍ୟ, ନିଶା ଦ୍ରବ୍ୟ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅପରାଧ କିମ୍ବା ବେଆଇନ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରଖିବା ଅପରାଧ କରିଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଗିରଫ କରିବା ସମୟରେ ହାତକଡ଼ି ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ। ହତ୍ୟା, ଦୁଷ୍କର୍ମ, ଏସିଡ୍ ଆକ୍ରମଣ, ମୁଦ୍ରା ଓ ନୋଟ୍ ନକଲି କରିବା, ମାନବ ଚାଲାଣ, ଶିଶୁଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଯୌନ ଅପରାଧ, ରାଜ୍ୟ ବିରୋଧରେ ଅପରାଧ, ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ, ଭାରତର ଏକତା ଓ ଅଖଣ୍ଡତା ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିବା କାର୍ଯ୍ୟ କିମ୍ବା ଅର୍ଥନୈତିକ ଅପରାଧ।
ତେବେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ଆଚରଣ କାରଣରୁ କିମ୍ବା ତଦନ୍ତକାରୀ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବାହାରେ ଥିବା ବାହ୍ୟ ପରିସ୍ଥିତି କାରଣରୁ ପ୍ରଥମ ୧୫ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ହେପାଜତ ନିଆଯାଇ ନ ଥିବା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇନଥିବାରୁ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏହି ଧାରାର ଅପବ୍ୟବହାର ହୋଇପାରେ ବୋଲି ଆଶଙ୍କା ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି।
ଏହି ଧାରାର ବ୍ୟାଖ୍ୟାରେ ଅଧିକ ସ୍ପଷ୍ଟତା ଆଣିବା ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ସଂଶୋଧନ ଆଣିବାକୁ କମିଟି ସୁପାରିସ କରିଛି। ବିଏନ୍ଏସ୍ଏସ୍ର ଧାରା ୪୮୨ରେ ‘ପ୍ରଥମ ପନ୍ଦର ଦିନ ପରେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ପୁଲିସ ହେପାଜତରେ ରହିବାଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ’ ଶବ୍ଦ ଯୋଡ଼ାଯାଇପାରିବ ବୋଲି କମିସନ ସୁପାରିସ କରିଛନ୍ତି।
ବର୍ତ୍ତମାନର କ୍ରିମିନାଲ ପ୍ରୋସିଜର କୋଡ୍ (ସିଆରପିସି) ଅନୁଯାୟୀ, କେବଳ ପ୍ରଥମ ୧୫ ଦିନ, ସର୍ବାଧିକ ୧୫ ଦିନ ପାଇଁ ପୋଲିସ ହେପାଜତ ଦାବି କରାଯାଇପାରିବ ଏବଂ ମଞ୍ଜୁର କରାଯାଇପାରିବ।
ଏହି ଧାରାରେ ପୋଲିସ ହେପାଜତ ପାଇଁ ସମୁଦାୟ ୧୫ ଦିନର ସମୟ ଧାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ୪୦ ଦିନ (୧୦ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦଣ୍ଡ ବହନ କରୁଥିବା ଅପରାଧ ପାଇଁ) କିମ୍ବା ପ୍ରଥମ ୬୦ ଦିନ (୧୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ଦଣ୍ଡ ଥିବା ଅପରାଧ ପାଇଁ) ମଧ୍ୟରେ ଏହାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କିମ୍ବା କୌଣସି ଅଂଶରେ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଥାଏ। ସଂସଦୀୟ କମିଟିର ରିପୋର୍ଟ ଶୁକ୍ରବାର ରାଜ୍ୟସଭାରେ ଦାଖଲ କରାଯାଇଛି।
