ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସନାତନ, ହିନ୍ଦୁତ୍ୱ ଓ ମୋଦି ରାଜସ୍ଥାନରେ ‘ପରମ୍ପରା’କୁ ବଜାୟ ରଖି ‘ରାଜ’ ବଦଳାଇବାର ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଦେଇଛନ୍ତି। ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶୋକ ଗେହଲଟଙ୍କ ମାଗଣା ଯୋଜନା ଏବଂ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଗତ ୩୦ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲିଥିବା ଫଳାଫଳ ବଦଳାଇବାର ପରମ୍ପରାକୁ ଭାଙ୍ଗି ପାରିଲା ନାହିଁ।
ପୂର୍ବାନୁମାନ ପାଇଁ ଏହି ଫଳାଫଳରେ ବହୁତ କିଛି ଅଛି। କଂଗ୍ରେସ ପାଇଁ ବଡ଼ ଚିନ୍ତା ରହିଛି, କାରଣ ସେ ସବୁଠାରୁ ସମ୍ମାନଜନକ ରାଜ୍ୟ ରାଜସ୍ଥାନକୁ ହରାଇଛି, ଛତିଶଗଡ଼ ମଧ୍ୟ ହାରିଯାଇଛି।
ଗତ ଦୁଇଟି ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଗୋଟିଏ ଆସନ ଚାହୁଁଥିବା କଂଗ୍ରେସ ପାଇଁ ୨୦୨୪ ନିର୍ବାଚନ କୌଣସି ବଡ଼ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜଠାରୁ କମ୍ ହେବ ନାହିଁ। ପରାଜୟର ସବୁଠାରୁ ବଡ କାରଣ ହେଉଛି ନିଜେ କଂଗ୍ରେସ।
ବାସ୍ତବରେ ୨୦୨୦ ଜୁଲାଇ ମାସରେ ସେହି ଦିନ କଂଗ୍ରେସ ପରାଜିତ ହୋଇଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ଗେହଲତ ଏବଂ ପାଇଲଟ ଶିବିରକୁ ଅଲଗା ଅଲଗା ବାଡ଼ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୨ରେ ଏହାର ଅନ୍ତିମ ରିହର୍ସଲ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା। ୩ ଡିସେମ୍ବର, ୨୦୨୩ରେ ଫଳାଫଳ ଆସିଲା।
ଅଶୋକ ଗେହଲତ ଏବଂ ସଚିନ ପାଇଲଟ ବିବାଦ ଦଳକୁ ପରାଜୟ ଆଡ଼କୁ ଠେଲି ଦେଇଥିଲା। ଗେହଲତ ନିଜ ସ୍ତରରେ ପୂରା ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଥିଲେ ଏବଂ ସେ ସିଧାସଳଖ ମୋଦିଙ୍କ ସହ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରୁଥିଲେ।
ଗେହଲତଙ୍କ ହାତରୁ କ୍ଷମତା ଛଡ଼ାଇ ନେଲେ ମୋଦି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ରାଜସ୍ଥାନରେ ମୋଦି ଦେଇଥିବା ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଫର୍ମୁଲା ଭିନ୍ନ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା ଏବଂ ଏହାକୁ ଜନସାଧାରଣ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।
ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ଏକ ରୋଚକ ଧାରା ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଦୁଇ ଦଳର ବଡ଼ ବଡ଼ ନେତା ପରାଜିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ବିଜେପିର ପୂର୍ବତନ ରାଜ୍ୟ ସଭାପତି ସତୀଶ ପୁନିଆ ହୁଅନ୍ତୁ କିମ୍ବା ବିରୋଧୀ ଦଳ ନେତା ରାଜେନ୍ଦ୍ର ରାଠୋର, ଏମାନେ ପରାଜିତ ହୋଇଛନ୍ତି ।
ବସୁନ୍ଧରାଙ୍କ କୋର ଟିମର ଅନେକ ଲୋକ ମଧ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ହାରିଛନ୍ତି। ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପୂର୍ବତନ ମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଭୁଲାଲ ସାଇନି, ପ୍ରହ୍ଲାଦ ଗୁଞ୍ଜଲ, ନରେନ୍ଦ୍ର ନାଗରଙ୍କ ଭଳି ନେତା ରହିଛନ୍ତି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ କଂଗ୍ରେସର ମନ୍ତ୍ରୀ ବିଶ୍ୱେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ, ପ୍ରତାପ ସିଂହ ଖାଚରିଆବାସ, ବିଡି କଲ୍ଲା, ରାମଲାଲ ଜାଟ, ଭଂବର ସିଂହ ଭାଟିଙ୍କ ଭଳି ମନ୍ତ୍ରୀ ପରାଜିତ ହୋଇଛନ୍ତି।
ଏହି ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳ ଭବିଷ୍ୟତ ରାଜନୀତି ଉପରେ କେତେ ଓ କିପରି ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ
ବିଜେପିର ବିଜୟର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ କାରଣ କ’ଣ?
ବିଜେପିର ଆକ୍ରମଣାତ୍ମକ ରଣନୀତି। ସନାତନ ଓ ହିନ୍ଦୁତ୍ୱ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ନେଇ ଦଳ ଯୁବବର୍ଗଙ୍କ ଉପରେ ଫୋକସ୍ କରିଥିଲା। ରେଡ୍ ଡାଏରୀ ଜରିଆରେ ବେକାରୀ ଓ ଦୁର୍ନୀତି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇଥିଲେ।
ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିର ନାଡ଼ି ଧରି ଗେହଲତଙ୍କ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଉପରେ ମୋଦିଙ୍କ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଆଣିଥିଲେ। ପେଟ୍ରୋଲ ଦର ଉପରେ ପୁନର୍ବିଚାର କରାଯିବ ବୋଲି ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା। ନିର୍ବାଚନ ଶେଷରେ ଓପିଏସର ପୁନର୍ବିଚାର କଥା କହି ତିନି ରାଜ୍ୟରେ ଦଳକୁ ଜୀବନ ଦେଇଥିଲା। ଏହା ଅତ୍ୟନ୍ତ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ଥିଲା।
ଗୁଜରାଟ ଭଳି ରାଜସ୍ଥାନରେ ମଧ୍ୟ ସଂଗଠନ ବହୁତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲା। ଦୁର୍ବଳ ଆସନର ଦାୟିତ୍ୱ ନେଇଥିଲା ସଂଘ। ଜୟପୁରରେ ସିଭିଲ ଲାଇନ୍ସରେ ଗେହଲତ ସରକାରରେ ଜଣେ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରିଛନ୍ତି ନୂଆ ପ୍ରାର୍ଥୀ।
ମୋଦିଙ୍କ ବଳରେ ଏତେ ବଡ଼ ବିଜୟ ସମ୍ଭବ କି?
ହଁ। ମୋଦି ରାଜସ୍ଥାନରେ ନିର୍ବାଚନର ପୂରା କମାଣ୍ଡ ନେଇଥିଲେ। ଏଠାରେ ଅନ୍ୟ ନେତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱ ରଖିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ବିଜେପି ମୋଦୀଙ୍କୁ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରଖିଥିଲା।
ଏହାର ବଡ଼ କାରଣ ହେଲା, ଏହି ନିର୍ବାଚନ ସିଧାସଳଖ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶୋକ ଗେହଲତଙ୍କ ପାଖରେ ଥିଲା। ୨୦୧୩ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ମୋଦି ଲହରରେ ବିଜେପିକୁ ଐତିହାସିକ ୧୬୩ଟି ଆସନ ମିଳିଥିଲା।
କ’ଣ ଥିଲା ବିଜେପିର ସବୁଠାରୁ ବଡ ରଣନୀତି ?
କଂଗ୍ରେସର ଦୁର୍ବଳ ସଂଗଠନକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିଛି ବିଜେପି । ଗେହଲତ ଓ ପାଇଲଟ ଗୋଷ୍ଠୀ ବିବାଦରୁ ଭରପୂର ଫାଇଦା ଉଠାଇଛି ବିଜେପି । ନିର୍ବାଚନର ଶେଷ ଦିନରେ ସଚିନ ପାଇଲଟ ଏବଂ ତାଙ୍କ ବାପା ରାଜେଶ ପାଇଲଟଙ୍କ ପ୍ରତି ଅନ୍ୟାୟ ହୋଇଛି ବୋଲି କହିଥିଲେ । ଫଳରେ ପୂର୍ବ ରାଜସ୍ଥାନରେ କଂଗ୍ରେସ ପଛରେ ପଡ଼ିଯାଇଛି ।
ଏହାବ୍ୟତୀତ ଉଦୟପୁରର କହ୍ନେୟାଲାଲ ମାମଲା ମାଧ୍ୟମରେ ହିନ୍ଦୁ ଭୋଟ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ଧ୍ରୁବୀକରଣ କରାଯାଇଥିଲା । ଜଣେ ବି ମୁସଲମାନଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥୀ କରାଯାଇ ନାହିଁ । ତିନି ଜଣ ସାଧୁଙ୍କୁ ଟିକେଟ ଦେଇ ସେ ହିନ୍ଦୁତ୍ୱର ଭାବମୂର୍ତ୍ତି ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ତିନିଜଣ ବଡ଼ ବ୍ୟବଧାନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛନ୍ତି ।
କଂଗ୍ରେସର ପରାଜୟର ଅନ୍ୟ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ କ’ଣ ?
ପ୍ରକୃତ ଅର୍ଥରେ ଏହି ନିର୍ବାଚନ ଗେହଲତ ଲଢ଼ିଥିଲେ । କଂଗ୍ରେସର ବାକି ନେତାମାନେ ଏହାକୁ ପରାଜିତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରିଥିଲେ । କେହି ବି ବିଶେଷ ଶକ୍ତି ଦେଖାଇ ନ ଥିଲେ । ପ୍ରଚାରର ଶେଷ ଦିନରେ କଂଗ୍ରେସର କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ନେତା ରାଜସ୍ଥାନରେ ସଭା କରି ନ ଥିଲେ । ଆରମ୍ଭରୁ ପ୍ରଚାର ଦୁର୍ବଳ ରହିଥିଲା । ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀ ବାହାରେ ଯାଇ ପାରି ନ ଥିଲେ । ସଚିନ ପାଇଲଟ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳ କିମ୍ବା ସମର୍ଥକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ ରହିଥିଲେ । ତେବେ ଦୀପେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ, ଇନ୍ଦ୍ରରାଜ ଗୁର୍ଜର, ବେଦ ପ୍ରକାଶ ସୋଲାଙ୍କିଙ୍କ ଭଳି ସମର୍ଥକଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସେ ବଞ୍ଚାଇ ପାରି ନ ଥିଲେ ।
କଂଗ୍ରେସର ପରାଜୟ ପଛର ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ହେଉଛି ପୂର୍ବ ରାଜସ୍ଥାନରେ ବଡ଼ ପରାଜୟ । ଜୟପୁର ଡିଭିଜନର ୫୦ଟି ଆସନରୁ କଂଗ୍ରେସ ୨୦୧୮ରେ ୩୪ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା । ଏଥର ଏହି ସଂଖ୍ୟା ଯଥେଷ୍ଟ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଏହାବ୍ୟତୀତ ମେୱାର, ମାରଓ୍ଵାର ଓ ମେରଓ୍ଵାରାରେ ମଧ୍ୟ କଂଗ୍ରେସକୁ ଶୋଚନୀୟ ପରାଜୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଛି। ଦ୍ବିତୀୟତଃ ମୋଦିଙ୍କ ଡବଲ ଇଞ୍ଜିନ ବିଶିଷ୍ଟ ସରକାରର ସ୍ଲୋଗାନ କାମ କରିଥିଲା। ଚିରଞ୍ଜୀବୀ ଯୋଜନାବ୍ୟତୀତ କଂଗ୍ରେସ ଯେଉଁ ସବୁ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଲଢ଼େଇ କରୁଥିଲା ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ବାକି ସବୁର ଲାଭ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚି ପାରି ନ ଥିଲା। ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ମାଗଣା ମୋବାଇଲ, ମାଗଣା ରାସନ କିଟ୍, ଇନ୍ଦିରା ରସୋଇ ଭଳି ଯୋଜନା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାରେ ବହୁ ବିଳମ୍ବ ହୋଇଥିଲା।
ଗେହଲତ ସରକାରଙ୍କ ଉପରେ ଅସନ୍ତୋଷ ଥିଲା କି?
ଏଥିରେ ସରକାର ପ୍ରତି ଅସନ୍ତୋଷ ଅପେକ୍ଷା ବିଧାୟକ ଓ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପ୍ରତି ଅଧିକ କ୍ରୋଧ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶୋକ ଗେହଲତ ଗତ ନିର୍ବାଚନ ଭଳି ଆଣ୍ଟି-ଇନ୍କମ୍ବେନ୍ସି ନାହିଁ ବୋଲି କହୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏହା ସତ ଯେ କଂଗ୍ରେସ ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ବିଧାୟକଙ୍କ ପ୍ରତି ଅସନ୍ତୋଷ ରହିଛି। ରାଜସ୍ଥାନରେ ଗତ ୬ଟି ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନକୁ ଦେଖିଲେ ସରକାରଙ୍କ କୌଣସି ଦଳ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସ ଜିତି ପାରି ନାହାନ୍ତି।
ଗେହଲଟ-ପାଇଲଟ ଗୋଷ୍ଠୀ କଳହ ନିର୍ବାଚନ ଉପରେ କେତେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥିଲା ?
ପ୍ରତ୍ୟେକ କାରଣରେ ଏହି କାରଣ ପ୍ରମୁଖ ଭାବରେ ଆଲୋଚନା ହେଉଛି। ୫ ବର୍ଷ ଧରି ଗେହଲତ ନିଜ ସରକାରକୁ ବଞ୍ଚାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା ଜାରି ରଖିଥିଲେ। ପରିସ୍ଥିତି ଏପରି ହୋଇଥିଲା ଯେ ବୁଥ୍ ସ୍ତର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କଂଗ୍ରେସର କୌଣସି ସଂଗଠନ ନ ଥିଲା। ସମଗ୍ର ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ଧରି ଅନେକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ୟୁଇଟି ଏବଂ ଜେଡିଏରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଆଯାଇନଥିଲା। ୪ ବର୍ଷ ହେଲା ଜିଲ୍ଲା ସଭାପତି ଓ ବ୍ଲକ ସଭାପତି ନାହାନ୍ତି। ପାରସ୍ପରିକ କଳହ ଯୋଗୁଁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସରକାରଙ୍କ ଶୃଙ୍ଖଳା ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା।
ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ବିଧାୟକଙ୍କ ବଡ଼ ଧରଣର ପରାଜୟର ସଙ୍କେତ କ’ଣ ?
ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ବିଧାୟକଙ୍କ ଉପରେ ଜନସାଧାରଣ କ୍ଷୁବ୍ଧ ଥିବା ସର୍ଭେରୁ ଜଣାପଡ଼ିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ୯୦ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ବିଧାୟକଙ୍କୁ ସେହି ଆସନକୁ ଫେରାଇ ଅଣାଯାଇଥିଲା। ମନ୍ତ୍ରୀ ମହେଶ ଯୋଶୀ, ବିଧାୟକ ଭରୋସୀ ଲାଲ ଜାଟବ, ଜୋହରିଲାଲ ମୀନା ଓ ଅନ୍ୟମାନେ ଟିକେଟ କାଟି ପାରିଲେ ନାହିଁ କି ସିଟ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିପାରିଲେ ନାହିଁ। ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ତରରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ବିଧାୟକଙ୍କ ଦୁର୍ନୀତି ଓ ଅହଂକାର ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠିବାରେ ଲାଗିଥିଲା। ଏପରିକି ପ୍ରତି ବିଧାନସଭା ଆସନରେ ଜଣେ ଲେଖାଏଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା କୁହାଯାଉଛି। ଏହି ସରକାରରେ ବିଧାୟକଙ୍କ ଭଳି କୌଣସି ସରକାର ଚାଲିନାହିଁ ବୋଲି ମଧ୍ୟ ଲୋକଙ୍କଠାରୁ ଶୁଣିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। ପ୍ରିୟଜନଙ୍କ ଇଚ୍ଛାରେ ସ୍ଥାନାନ୍ତର, ଦଲାଲଙ୍କ ଜରିଆରେ କାରବାର ହେଉଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଥିଲା, ଯାହାକୁ ନେଇ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନା ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା। ଲୋକମାନେ ଭୋଟ ଦେଇ ନିଜର କ୍ରୋଧ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ।
ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ କାରଣ କ’ଣ?
ରାଜସ୍ଥାନରେ ତୃତୀୟ ପକ୍ଷ ପାଇଁ କୌଣସି ବଡ଼ ସ୍ଥାନ ନ ଥିଲା। ହନୁମାନ ବେନିୱାଲଙ୍କ ଦଳ ଆରଏଲପି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣଭାବେ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଗତଥର ସେମାନେ ୩ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଏଥର ସେମାନେ ନିଜେ ଫସି ଯାଇଛନ୍ତି। ଏଥର ସେମାନେ ଏକ ବଡ଼ ଦଳ ବୋଲି ଦାବି କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କୁ ମାତ୍ର ଗୋଟିଏ ଆସନ ମିଳିଛି। ଆରଏଲପି ବିଜେପି ତୁଳନାରେ କଂଗ୍ରେସର ଭୋଟ ଅଧିକ କାଟିଛି। ସେହିପରି ଆଦିବାସୀ ଅଞ୍ଚଳ ବାଘଦରେ ବିଏପି ମଧ୍ୟ ସମାନ କାମ କରିଛି। ବିଏପି ୨ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛି। ଗତ ନିର୍ବାଚନରେ ୬ଟି ଆସନ ଜିତିଥିବା ବିଏସପି ଏଥର ମାତ୍ର ୨ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛି। ସ୍ୱାଧୀନ ପ୍ରାର୍ଥୀମାନେ ପାଖାପାଖି ଅଧ ଡଜନ ଆସନ ଦଖଲ କରିଛନ୍ତି।
ଜିଲ୍ଲା ଗଠନ କରି କଂଗ୍ରେସ କିଛି ଲାଭ କରିଛି କି?
ଗତ ବଜେଟରେ କଂଗ୍ରେସ ୧୭ଟି ଜିଲ୍ଲା ଗଠନ କରିବାରେ ମାଷ୍ଟର ଷ୍ଟ୍ରୋକ୍ ଖେଳିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସବୁଠାରୁ ଛୋଟ ଜିଲ୍ଲା ଡୁଡୁରେ କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରଥମ ପରାଜୟ ବରଣ କରିଛି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଦିଦୱାନା ଓ ଫାଲୋଡିରେ କୌଣସି ଲାଭ ମିଳିନାହିଁ । ଏଠାରେ ବିଜେପିର ବିଦ୍ରୋହୀ ତଥା ସ୍ୱାଧୀନ ୟୁନୁସ ଖାନ୍ ବିଜୟୀ ହୋଇଛନ୍ତି । ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଜିଲ୍ଲା ଗଠନ କଥା କୁହାଯାଉଥିବା ଫାଲୋଡି ମଧ୍ୟ କଂଗ୍ରେସକୁ ହରାଇଛି । ମୋଟାମୋଟିଭାବେ ଜିଲ୍ଲା ଗଠନର ଫାଇଦା କମ ଥିଲା, କ୍ଷତି ଅଧିକ ଥିଲା ।
ଚିରଞ୍ଜୀବୀ, ମାଗଣା ମୋବାଇଲ, ଓପିଏସ୍ ପ୍ରସଙ୍ଗ କେତେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ?
ମାଗଣା ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ଚିରଞ୍ଜୀବୀ ଯୋଜନା, ମାଗଣା ମୋବାଇଲ ଓ ଓପିଏସ୍ ଭଳି
ଯୋଜନାର ପ୍ରଭାବ ଚଳିତ ନିର୍ବାଚନରେ ପଡ଼ିଛି । କାରଣ ୨୦୦୩ ଓ ୨୦୧୩ର ପରାଜୟର ପୁନରାବୃତ୍ତି କଂଗ୍ରେସ କରି ନ ଥିଲା । ଅଧିକାଂଶ ଯୋଜନା ବିଳମ୍ବରେ ଲାଭବାନ ହୋଇଥାଇପାରେ, କିନ୍ତୁ କିଛି ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଥିଲା, ଯାହା କଂଗ୍ରେସପାଇଁ ସମ୍ମାନଜନକ ପରାଜୟର କାରଣ ହୋଇଥିଲା ।
ଗେହଲତ-ପାଇଲଟ ଗୋଷ୍ଠୀର କେତେ ବିଜୟୀ ଓ ପରାଜିତ
ଗେହଲତ ଗୋଷ୍ଠୀ: ବିଡି କଲ୍ଲା, ସାଲେହ ମହମ୍ମଦ, ପ୍ରତାପ ସିଂହ ଖାଚରିଆବାସ, ବିଶ୍ୱେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ, ପ୍ରମୋଦ ଜୈନ ଭାୟା, ସୁଖରାମ ବିଷ୍ଣୋଇ, ପରସାଦି ଲାଲ ମୀନା, ରାମଲାଲ ଜାଟ, ଭଂବର ସିଂ ଭାଟି, ରମେଶ ମୀନା, ଗୋବିନ୍ଦରାମ ମେଘୱାଲ, ମମତା ଭୂପେଶ, ଶକୁନ୍ତଳା ରାୱତ, ରାଜେନ୍ଦ୍ର ଯାଦବ, ଜାହିଦା ଖାନ, ଉଦୟଲାଲ ଅଞ୍ଜନା ମନ୍ତ୍ରୀ ହାରିଛନ୍ତି । ଆରଏଲଡି ମେଣ୍ଟ ଆସନରୁ ଶାନ୍ତି ଧାରିୱାଲ, ଟିକାରାମ ଜୁଲି, ମହେନ୍ଦ୍ରଜିତ ସିଂ ମାଲବ୍ୟ, ଅଶୋକ ଚନ୍ଦନା, ଅର୍ଜୁନ ବାମନିଆ ଓ ସୁଭାଷ ଗର୍ଗ ବିଜୟୀ ହୋଇଛନ୍ତି।
ପାଇଲଟ୍ ଗ୍ରୁପ୍: ବେଦ ପ୍ରକାଶ ସୋଲାଙ୍କି, ଦୀପେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ, ଅମର ସିଂହ, ଜିଆର ଖଟାନା, ରାକେଶ ପାରିକ, ଇନ୍ଦ୍ରରାଜ ଗୁର୍ଜରଙ୍କ ଭଳି ନେତା ପରାଜିତ ହୋଇଛନ୍ତି । ମନ୍ତ୍ରୀ ବ୍ରଜେନ୍ଦ୍ର ଓଲା, ମୁରାରି ଲାଲ ମୀନା, ହରିଶ ମୀନା, ସମରଜିତ ସିଂହ, ମୁକେଶ ଭାକର ଓ ରାମନିବାସ ଗାଓ୍ଵାଡ଼ିଆ ନିଜ ନିଜ ଆସନ ବଜାୟ ରଖିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି ।
୫ଟି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ପରାଜୟ ଓ ଏହାର କାରଣ
କଂଗ୍ରେସ: ବିଧାନସଭା ବାଚସ୍ପତି ସିପି ଯୋଶୀଙ୍କର ପରାଜୟ ତାଙ୍କ ଆଚରଣ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ପୂର୍ବତନ ରାଜପରିବାରର ପ୍ରାର୍ଥୀ ହେବାର ଅଭିଯୋଗ କାରଣରୁ ହୋଇଛି । ସେହିଭଳି ମନ୍ତ୍ରୀ ବିଶ୍ୱେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ମଧ୍ୟ ଶିବିର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଯୋଗୁଁ ଗୁର୍ଜର ଭୋଟ ପାଇନାହାନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ହେଲା ନୌକଶମ ଚୌଧୁରୀଙ୍କଠାରୁ ପରାଜିତ ହୋଇଥିବା ମନ୍ତ୍ରୀ ଜାହିଦା ଖାନଙ୍କ ପରାଜୟ । ହରିୟାଣାରେ ନୌକ୍ଷମ ନିର୍ବାଚନ ହାରି ଏଠାରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲେ ।
ବିଜେପି: ବିରୋଧୀ ଦଳ ନେତା ରାଜେନ୍ଦ୍ର ରାଠୋରଙ୍କ ପରାଜୟର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ଥିଲା ଆସନ ପରିବର୍ତ୍ତନ । ସେହିପରି ସତୀଶ ପୁନିଆ ବିରୋଧୀ ଦଳ ରାଜ୍ୟ ସଭାପତିଭାବେ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳରେ କମ ସମୟ ଦେବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିଲେ । ହରେନ୍ଦ୍ର ମିର୍ଧାଙ୍କୁ ଜ୍ୟୋତି ମିର୍ଧାଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ରଖିବା କଂଗ୍ରେସର ସଫଳ ରଣନୀତି ଥିଲା ।
କିଏ ହେବେ ରାଜସ୍ଥାନର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ?
ଏହାର ସଠିକ୍ ଉତ୍ତର ଦେବା ଅସମ୍ଭବ। ପ୍ରଥମ ଦାବି ହେଉଛି ବସୁନ୍ଧରା ରାଜେ, କାରଣ ସେ ଦୁଇଥର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଗତ ପାଞ୍ଚବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କୁ ଯେପରି ଅଣଦେଖା କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ସେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ସହିତ ଏକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି। ତେବେ ଶେଷ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେମାନେ ସଂଘର୍ଷ କରିବେ। ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅନ୍ୟ ଦୁଇ ଚେହେରା ରାଜେନ୍ଦ୍ର ରାଠୋର ଏବଂ ସତୀଶ ପୁନିଆ ନିର୍ବାଚନ ହାରିଛନ୍ତି। ବାକି ଚେହେରା ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଜୁନ ମେଘୱାଲ, ସିପି ଯୋଶୀ ଥିବାବେଳେ ଦିୟା କୁମାରୀ, ବାଲକନାଥଙ୍କ ନାଁ ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ରହିଛି। ଏହାବ୍ୟତୀତ କେନ୍ଦ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ ଗଜେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଶେଖାୱତ, ଅଶ୍ୱିନୀ ବୈଷ୍ଣବ, ଲୋକସଭା ବାଚସ୍ପତି ଓମ୍ ବିର୍ଲା, ଓମ୍ ମାଥୁର, ପୂର୍ବତନ ସଂଗଠନ ମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରକାଶ ଚାନ୍ଦଙ୍କ ନାମ ମଧ୍ୟ ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ରହିଛି।
ନୂଆ ଚେହେରା କେତେ ଜିତିଲେ ଓ କେତେ ହାରିଲେ
କଂଗ୍ରେସ: ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବିଧାନସଭାରେ ପହଞ୍ଚିବେ ଡାକ୍ତର ଶିଖା ବରାଳ, ପିତ୍ରମ କଳା। ସେହିପରି ଆର୍ ଆର୍ ତିଓ୍ଵାରୀ, ଅଭିଷେକ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ଭଳି ବ୍ୟାଟ୍ସମ୍ୟାନ୍ ଏକ କଠିନ ମ୍ୟାଚରେ ପରାଜିତ ହୋଇଥିଲେ।
ବିଜେପି: ପ୍ରଥମ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବାଲମୁକୁନ୍ଦ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ, ଗୋପାଳ ଶର୍ମା, ଭଜନ ଲାଲ, ନୌକ୍ଷ୍ମ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ଭଳି ନେତା ବିଜୟୀ ହୋଇଛନ୍ତି । ସେହିପରି ଚନ୍ଦ୍ର ମୋହନ ବଟଓ୍ଵାରା, ରବି ନୈୟାର, ଉପେନ ଯାଦବ, ରାଜେଶ ଦହିୟାଙ୍କ ଭଳି ଚେହେରା ଜିତି ପାରିନଥିଲେ।
କ’ଣ ହେଲା ସାଂସଦମାନଙ୍କର ?
ବିଜେପିର ୭ ସାଂସଦଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୩ ଜଣ ନିଜ ବିଧାନସଭା ଆସନ ବଜାୟ ରଖି ପାରିନାହାନ୍ତି। ସେମାନେ ହେଲେ ଭାଗୀରଥ ଚୌଧୁରୀ, ଦେବଜୀ ପଟେଲ ଓ ନରେନ୍ଦ୍ର ଡ୍ରାଗାଡ। ସେହିପରି ୪ ଜଣ ସାଂସଦ କିରୋରୀ ଲାଲ ମୀନା, ଦିୟା କୁମାରୀ, ରାଜ୍ୟବର୍ଦ୍ଧନ ସିଂ ରାଠୋର ଓ ବାବା ବାଲକନାଥ ନିର୍ବାଚନ ଜିତିଛନ୍ତି।
ଶେଷରେ: ନିର୍ବାଚନ ଦେଶର ରାଜନୀତିକୁ କିପରି ପ୍ରଭାବିତ କରିବ?
ଏହି ଫଳାଫଳ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନର ସେମିଫାଇନାଲ ଥିଲା । ଏଥିରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ବିଧାୟକଙ୍କ ଧମକକୁ ବରଦାସ୍ତ କରାଯିବ ନାହିଁ ବୋଲି ଜନସାଧାରଣ କହିଛନ୍ତି । ୭ ଜଣ ସାଂସଦଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୪ ଜଣ ନିର୍ବାଚନ ଜିତିଛନ୍ତି । ୩ ଜଣ ନିର୍ବାଚନ ହାରିଛନ୍ତି । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଆଗକୁ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସଙ୍କଟ ସୃଷ୍ଟି ହେବ । ରାଜସ୍ଥାନରେ ମଧ୍ୟ ବିଜେପିର ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ଫଳାଫଳ ଆସିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି । ୨୦୨୪ ନିର୍ବାଚନରେ କଂଗ୍ରେସ ଯେପରି ୭୦ରୁ ଅଧିକ ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛି, କିଛି ଆସନରେ ଲଢ଼େଇ ହେବ, କିନ୍ତୁ ଗତ ଦୁଇଟି ନିର୍ବାଚନ ଭଳି ପ୍ରଦର୍ଶନକୁ କେହି ଅଟକାଇ ପାରିବେ ନାହିଁ ।