ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ମଥୁରାର ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମି-ଶାହି ଇଦ୍ଗାହ ବିବାଦୀୟ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସର ସର୍ଭେ କରାଯିବ। ଆହ୍ଲାବାଦ ହାଇକୋର୍ଟ ଆଜି ଏହି ରାୟ ଦେଇଛନ୍ତି। ହିନ୍ଦୁ ପକ୍ଷର ଆବେଦନକୁ ଗ୍ରହଣ କରି କୋର୍ଟ ସର୍ଭେ ପାଇଁ ଜଣେ କୋର୍ଟ କମିଶନର ନିଯୁକ୍ତ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି।
ଅଦାଲତ ମୁସଲିମ୍ ପକ୍ଷ ଅର୍ଥାତ୍ ଓ୍ଵାକଫ୍ ବୋର୍ଡର ଯୁକ୍ତିକୁ ଖାରଜ କରିଦେଇଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ସେମାନେ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ପିଟିସନ୍ ବିଚାରଯୋଗ୍ୟ ନୁହେଁ।
ହାଇକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ଜଷ୍ଟିସ ମୟଙ୍କ କୁମାର ଜୈନଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ଖଣ୍ଡପୀଠ ଏହି ରାୟ ଶୁଣାଇଛନ୍ତି। ନଭେମ୍ବର ୧୬ରେ ଏହି ଆବେଦନର ଶୁଣାଣି କରି କୋର୍ଟ ରାୟ ସଂରକ୍ଷିତ ରଖିଥିଲେ। ଏହି ଦିନ ବିବାଦୀୟ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସର ୧୮ଟି ଆବେଦନ ମଧ୍ୟରୁ ୧୭ଟିର ଶୁଣାଣି ହୋଇଥିଲା। ଏହି ସମସ୍ତ ଆବେଦନକୁ ଶୁଣାଣି ପାଇଁ ମଥୁରା ଜିଲ୍ଲା ଅଦାଲତରୁ ଆହ୍ଲାବାଦ ହାଇକୋର୍ଟକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା।
କୋର୍ଟ କମିଶନରଙ୍କ ଟିମ୍ ପ୍ରମାଣ ସଂଗ୍ରହ କରିବ
ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ରାୟ ପରେ କୋର୍ଟ କମିଶନର ଏବେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମି-ସାହି ଇଦ୍ଗାହର ୧୩.୩୭ ଏକର ବିବାଦୀୟ ଜମିର ସର୍ଭେ କରିବେ। ଏହି ସର୍ଭେ ୨୦୨୧ ମେ ମାସରେ ବାରଣାସୀର ଜ୍ଞାନବାପିରେ ହୋଇଥିବା କମିଶନର ସର୍ଭେ ଭଳି ହେବ। ଏଥିରେ କୋର୍ଟ କମିଶନରଙ୍କ ଟିମ୍ ସେଠାକୁ ଯାଇ ପ୍ରମାଣ ସଂଗ୍ରହ କରି କୋର୍ଟକୁ ରିପୋର୍ଟ ଦେବେ।
ଡିସେମ୍ବର ୧୮ରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବ କୋର୍ଟ କମିଶନର ପ୍ୟାନେଲ
ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ରାୟ ପରେ ହିନ୍ଦୁ ପକ୍ଷର ଆଇନଜୀବୀ ବିଷ୍ଣୁ ଶଙ୍କର ଜୈନ କହିଛନ୍ତି, ଆଜି ଆମେ ମଥୁରାରେ ୧୩.୩୭ ଏକର ବିବାଦୀୟ ଜମି ଯୋଗେଶ୍ୱର ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କର ବୋଲି ଦାବି କରିଥିଲୁ। ମସଜିଦକୁ ଭୁଲଭାବେ ଦଖଲ କରାଯାଇଛି। ସେହି ଦଖଲକୁ ହଟାଇବା ଦରକାର। ୧୨ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୬୮ ର ଚୁକ୍ତିକୁ ଅବୈଧ ଘୋଷଣା କରାଯିବ।
କୋର୍ଟ କମିଶନରଙ୍କ ସର୍ଭେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ଆମେ କୋର୍ଟରେ ଦାବି କରିଥିଲୁ। କୋର୍ଟ ଆଜି ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। କୋର୍ଟ କମିଶନରଙ୍କ ଟିମରେ କେତେ ଜଣ ସଦସ୍ୟ ରହିବେ? ସେଠାରେ କିଏ ରହିବ? ଆପଣ ସର୍ବେକ୍ଷଣ କେବେ କରିବେ? କେମିତି ହେବ ଫଟୋ-ଭିଡିଓଗ୍ରାଫି? ଡିସେମ୍ବର ୧୮ରେ ହାଇକୋର୍ଟରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଶୁଣାଣିରେ ଏସବୁ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯିବ।
୧୮ଟି ଆବେଦନ ମଧ୍ୟରୁ ୧୭ଟିର ଶୁଣାଣି
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମି-ଶାହି ଇଦ୍ଗାହ ବିବାଦକୁ ନେଇ ମଥୁରା କୋର୍ଟରେ ୧୮ଟି ଆବେଦନ ମଧ୍ୟରୁ ୧୭ଟିର ଶୁଣାଣି ହୋଇଥିଲା। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଆବେଦନରେ କୋର୍ଟ କମିଶନର ସର୍ଭେ ଦାବି କରାଯାଇଥିଲା। ୨୦୨୩ ମେ ମାସରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ବିରାଜମାନଙ୍କ ଆବେଦନର ହାଇକୋର୍ଟରେ ଶୁଣାଣି ହୋଇଥିଲା। ଏହା ଉପରେ କୋର୍ଟ ମଥୁରା କୋର୍ଟରେ ଚାଲିଥିବା ସମସ୍ତ ମାମଲା ସହ ଜଡ଼ିତ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକୁ ହାଇକୋର୍ଟକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିଥିଲେ।
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ବିରାଜମାନଙ୍କ ଆବେଦନରେ ହରିଶଙ୍କର ଜୈନ, ବିଷ୍ଣୁ ଜୈନ ଓ ରଞ୍ଜନା ଅଗ୍ନିହୋତ୍ରୀ ଆବେଦନକାରୀ ରହିଛନ୍ତି। ଜଷ୍ଟିସ ମୟଙ୍କ ଜୈନ ମାମଲାର ଶୁଣାଣି କରିଥିଲେ। ପକ୍ଷପକ୍ଷରୁ ଆବେଦନ ଓ ସତ୍ୟପାଠ ଦାଖଲ କରାଯାଇଥିଲା। କେହି ପକ୍ଷଭୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ତ ଆଉ କିଏ ସଂଶୋଧନ ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିଥିଲେ। ଏହାପରେ କୋର୍ଟ ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷ ଅର୍ଥାତ୍ ମୁସଲମାନ ପକ୍ଷକୁ ସିଭିଲ୍ ମାମଲା ଓ ଆବେଦନ ଉପରେ ଜବାବ ଦାଖଲ କରିବାକୁ ସମୟ ଦେଇଥିଲେ। ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ନାତି ମଥୁରା ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିଛନ୍ତି ବୋଲି ଏକ ଦଳ କହିଥିଲା। ମନ୍ଦିର ପାଇଁ ଜମି ଦାନ କରାଯାଇଥିଲା। ତେଣୁ ଜମିର ମାଲିକାନାକୁ ନେଇ କୌଣସି ବିବାଦ ନାହିଁ। ମନ୍ଦିର ଭାଙ୍ଗି ରାଜକୀୟ ମସଜିଦ ନିର୍ମାଣକୁ ନେଇ ବିବାଦ ଲାଗି ରହିଛି। ରାଜସ୍ୱ ରେକର୍ଡରେ ଏହି ଜମି ଏବେବି କଟ୍ରା କେଶବ ଦେବଙ୍କ ନାମରେ ରହିଛି।
ମୁସଲମାନ ପକ୍ଷ ଆପତ୍ତି ଉଠାଇଲେ
ସାହି ଇଦ୍ଗାହ ମସଜିଦ ଏବଂ ୟୁପି ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ୱାକଫ୍ ବୋର୍ଡର ଓକିଲ ଅଦାଲତରେ ଆପତ୍ତି ଦାଖଲ କରିଥିଲେ। ମୁସଲମାନ ପକ୍ଷ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ପିଟିସନ୍ ବିଚାରଯୋଗ୍ୟ ନୁହେଁ, ଏହାକୁ ଖାରଜ କରାଯିବା ଉଚିତ, ଯାହାକୁ ଅଦାଲତ ଗ୍ରହଣ କରିନାହାଁନ୍ତି।
ଚୁକ୍ତିକୁ ବେଆଇନ ବୋଲି କହୁଛନ୍ତି ହିନ୍ଦୁ ଦଳ
୧୯୬୮ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୧୨ ତାରିଖରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ସାହି ଇଦ୍ଗାହ ମାମଲାରେ ଏକ ରାଜିନାମା ହୋଇଥିଲା। ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ଟ୍ରଷ୍ଟର ସହଯୋଗୀ ସଂଗଠନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମି ସେବା ସଂଘ ଏବଂ ସାହି ଇଦ୍ଗାହ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ଏହି ବୁଝାମଣାରେ ଶାହି ଇଦ୍ଗାହ ପାଇଁ ୧୩.୩୭ ଏକର ଜମି ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୨.୩୭ ଏକର ଜମି ଦିଆଯାଇଥିଲା।
ତେବେ ଏହି ବୁଝାମଣା ପରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମି ସେବା ସଂଘକୁ ଭାଙ୍ଗି ଦିଆଯାଇଥିଲା। ହିନ୍ଦୁ ପକ୍ଷ ଏହି ଚୁକ୍ତିକୁ ବେଆଇନ ବୋଲି କହୁଛନ୍ତି। ହିନ୍ଦୁ ପକ୍ଷ ଅନୁଯାୟୀ, ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମି ସେବା ସଂଘର ବୁଝାମଣା କରିବାର ଅଧିକାର ନାହିଁ।
ମାମଲା ସହ ଜଡ଼ିତ ଲୋକଙ୍କ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା
କୋର୍ଟଙ୍କ ରାୟ ପରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମି ମାମଲାର ଆବେଦନକାରୀ ଦିନେଶ ଶର୍ମା କହିଛନ୍ତି, ମଥୁରାରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଭବ୍ୟ ମନ୍ଦିର ଥିଲା। ଏହାକୁ ବେଆଇନଭାବେ ମୋଗଲ ଶାସକମାନେ ଦଖଲ କରିଥିଲେ। କୋର୍ଟ କମିଶନରଙ୍କ ପରିସରକୁ ଯିବେ ବୋଲି କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି। ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବା ପରେ ଏହାକୁ କୋର୍ଟରେ ହାଜର କରାଯିବ। ଏବେ ସେହିଦିନ ଦୂର ନୁହେଁ ଯେତେବେଳେ ଅଯୋଧ୍ୟା ଭଳି ମଥୁରାରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଭବ୍ୟ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ହେବ।
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ସେବା ଅନୁଷ୍ଠାନର ସମ୍ପାଦକ କପିଲ ଶର୍ମା କହିଛନ୍ତି, କୋର୍ଟ ଏକ ଐତିହାସିକ ରାୟ ଦେଇଛନ୍ତି। ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମିକୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଚାଲିଥିବା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏକ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହେବ।
ସେହିପରି ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମି ମୁକ୍ତି ସଂଘର୍ଷ ଟ୍ରଷ୍ଟର ସଭାପତି ମହେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତାପ ସିଂହ କହିଛନ୍ତି, କୋର୍ଟ କମିଶନରଙ୍କ ସର୍ଭେରୁ ପ୍ରକୃତ ସତ୍ୟ ପଦାକୁ ଆସିବ।
୧୯୬୮ରେ କ’ଣ ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା?
୧୯୪୬ ମସିହାରେ ଯୁଗଲ କିଶୋର ବିର୍ଲା ଏହି ଜମିର ଯତ୍ନ ନେବା ପାଇଁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମି ଟ୍ରଷ୍ଟ ଗଠନ କରିଥିଲେ। ୧୯୬୭ ମସିହାରେ ଯୁଗଳ କିଶୋରଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା। ଅଦାଲତର ରେକର୍ଡ ଅନୁଯାୟୀ, ୧୯୬୮ ପୂର୍ବରୁ ଏହି କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସର ବିଶେଷ ବିକାଶ ହୋଇନଥିଲା। ଏଥିସହ ୧୩.୩୭ ଏକର ଜମିରେ ଅନେକ ଲୋକ ବସବାସ କରିଥିଲେ।
୧୯୬୮ମସିହାରେ ଟ୍ରଷ୍ଟ ମୁସଲମାନ ପକ୍ଷ ସହ ଚୁକ୍ତି କରିଥିଲା। ଏହା ଅଧୀନରେ ସାହି ଇଦ୍ଗାହ ମସଜିଦର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିଚାଳନା ଦାୟିତ୍ୱ ମୁସଲମାନମାନଙ୍କୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା। ୧୯୬୮ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଚୁକ୍ତି ପରେ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସରେ ରହୁଥିବା ମୁସଲମାନମାନଙ୍କୁ ଏହାକୁ ଖାଲି କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଥିଲା। ଏହା ସହ ମସଜିଦ୍ ଓ ମନ୍ଦିରକୁ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ଚଳାଇବା ପାଇଁ ମଝିରେ ପାଚେରୀ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା।
ମନ୍ଦିର ଆଡ଼କୁ ମସଜିଦରେ କୌଣସି ଝରକା, କବାଟ କିମ୍ବା ଖୋଲା ଡ୍ରେନ୍ ରହିବ ନାହିଁ ବୋଲି ଚୁକ୍ତିରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି। ଅର୍ଥାତ୍ ଏଠାରେ ଦୁଇଟି ପୂଜାସ୍ଥଳୀକୁ ଏକ କାନ୍ଥ ଦ୍ୱାରା ଅଲଗା କରାଯାଇଛି।
ଆବେଦନକାରୀମାନେ ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଛନ୍ତି ଯେ ୧୯୬୮ ର ଚୁକ୍ତି ଜାଲିଆତି ଥିଲା ଏବଂ ଆଇନଗତଭାବେ ବୈଧ ନୁହେଁ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଦେବତା କାର୍ଯ୍ୟରେ ସାମିଲ ନ ଥିବାରୁ ଆପୋସ ବୁଝାମଣା କରି ଦେବତାଙ୍କ ଅଧିକାରକୁ ବନ୍ଦ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।
ବିବାଦୀୟ ଜମି ଉପରେ କାହାର ଅଧିକାର ରହିଛି?
ସାହି ଇଦ୍ଗାହ ମସଜିଦ ଔରଙ୍ଗଜେବ ୧୬୭୦ ମସିହାରେ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ। ଏକ ପୁରୁଣା ମନ୍ଦିର ବଦଳରେ ଏହି ମସଜିଦ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ନାଜୁଲ ଜମି ଅର୍ଥାତ୍ ଅଣକୃଷି ଜମି ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏଥିରେ ପ୍ରଥମେ ମରାଠା ଓ ପରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କର ଆଧିପତ୍ୟ ଥିଲା।
ଇଦ୍ଗାହ ମସଜିଦ୍ ଉପରେ ନିର୍ମିତ ଏହି ୧୩.୩୭ ଏକର ଜମିକୁ ୧୮୧୫ ମସିହାରେ ବନାରସର ରାଜା ପାଟନି ମଲ୍ ଇଷ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନିଠାରୁ ନିଲାମରେ କିଣିଥିଲେ। ରାଜା ପଟନୀ ମାଲ ଏହି ଜମିକୁ ଯୁଗଳ କିଶୋର ବିର୍ଲାଙ୍କୁ ବିକ୍ରି କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହା ପଣ୍ଡିତ ମଦନ ମୋହନ ମାଲବ୍ୟ, ଗୋସ୍ୱାମୀ ଗଣେଶ ଦତ୍ତ ଏବଂ ଭିକେନ ଲାଲଜୀ ଆଟ୍ରେୟାଙ୍କ ନାମରେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ହୋଇଥିଲା। ଜୁଗଲ କିଶୋର ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଭୂମି ଟ୍ରଷ୍ଟ ନାମରେ ଏକ ଟ୍ରଷ୍ଟ ଗଠନ କରିଥିଲେ, ଯାହା କଟ୍ରା କେଶବ ଦେବ ମନ୍ଦିରର ମାଲିକାନା ଅଧିକାର ହାସଲ କରିଥିଲା।
ଦେବତାଙ୍କ ଅଧିକାର କ’ଣ?
ଭାରତୀୟ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ଦେବତାଙ୍କୁ ପ୍ରାକୃତିକ ବ୍ୟକ୍ତି ପରିବର୍ତ୍ତେ ନ୍ୟାୟିକ ବ୍ୟକ୍ତି ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଦେବଦେବୀମାନଙ୍କର ସମ୍ପତ୍ତି ଅଧିଗ୍ରହଣ, ବିକ୍ରୟ, କ୍ରୟ, ହସ୍ତାନ୍ତର ଏବଂ କୋର୍ଟ ମାମଲା ଲଢ଼ିବା ସମେତ ସମସ୍ତ ଆଇନଗତ ଅଧିକାର ରହିଛି।
ଆଇନରେ ଦେବତାଙ୍କୁ ନାବାଳକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଏବଂ କୋର୍ଟରେ ସେ ପୁରୋହିତଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ନିଜର ମାମଲା ଲଢ଼ିପାରିବେ। ହିନ୍ଦୁ ଉତ୍ତରାଧିକାର ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କର ଦେବଦେବୀମାନଙ୍କୁ ସମ୍ପତ୍ତି ଅଧିକାର ମିଳିଥାଏ।
