ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ୧୯୪୨ ମସିହାରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଚାଲିଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ ଜାପାନୀମାନେ ୧୧୫୦ କିଲୋମିଟର ଦୀର୍ଘ ବର୍ମା ରୋଡ଼କୁ ଅବରୋଧ କରିବା ସହ ଯାତାୟାତକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବନ୍ଦ କରିଦେଇଥିଲେ। ବର୍ତ୍ତମାନ ମିଆଁମାରର ଲାସିଓ ଏବଂ ଚୀନର କୁନମିଙ୍ଗକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବା ଏକ ପାହାଡ଼ିଆ ରାଜପଥ ଆମେରିକା ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ମିତ୍ର ବାହିନୀ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ଇତିହାସରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଏବଂ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ଚାଲୁଥିବା ଏୟାରଲିଫ୍ଟ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ ଇନ୍ଧନ, ଗୋଳାବାରୁଦ, ସମୟ, ଖାଦ୍ୟକୁ ମିଶାଇ ପ୍ରାୟ ୬,୫୦,୦ ଟନ୍ ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଜାପାନୀମାନଙ୍କ ସହ ଲଢ଼େଇ କରିଥିବା ଚୀନ୍ ପ୍ରତିରୋଧକୁ ସାହସିକତାର ସହ ଯୋଗାଉଥିବାବେଳେ ପୂର୍ବ ହିମାଳୟରେ ଅନେକ ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣାଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥିଲା। ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ଆମେରିକୀୟ ବିମାନ ମଧ୍ୟ ଥିଲା।
୬୫୦ରୁ ଅଧିକ ବିମାନ ନିଖୋଜ ହୋଇଛି
ଆସାମର ଏୟାରଫିଲ୍ଡରୁ କୁନମିଂ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୫୦୦ ମାଇଲ ବିପଜ୍ଜନକ ମାର୍ଗ ଦେଇ ମିତ୍ର ବିମାନ ଅତିକ୍ରମ କରିଥିଲା। ସେମାନେ ଅରୁଣାଚଳ ଏବଂ ମିଆଁମାରର ଜଙ୍ଗଲ ଅଞ୍ଚଳ ଦେଇ ଅତିକ୍ରମ କରିଥିଲେ। ସେମାନଙ୍କ ବିମାନକୁ ଗଭୀର ଉପତ୍ୟକା ଦେଇ ଯିବାକୁ ପଡ଼ୁଥିବାରୁ ପାଇଲଟମାନେ ଏହି ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜିଂ ରୁଟ୍କୁ ‘ଦ ହମ୍ପ’ ନାମ ଦେଇଛନ୍ତି। ଏହାପରେ ତାଙ୍କୁ ୧୦ ହଜାର ଫୁଟରୁ ଅଧିକ ଉଚ୍ଚର ପର୍ବତ ଚଢ଼ିବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା। ଏପ୍ରିଲ ୧୯୪୨ରୁ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୪୫ ମଧ୍ୟରେ ୧୬୦୦ରୁ ଅଧିକ ଏୟାରମ୍ୟାନ୍ ଏବଂ ପ୍ରାୟ ୬୫୦ ପରିବହନ ବିମାନ ହମ୍ପର ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଥିବା କଠିନ ପର୍ବତ ଏବଂ ଜଙ୍ଗଲରେ ନିଖୋଜ ହୋଇଯାଇଥିଲେ। କଠିନ ପରିସ୍ଥିତି ଏବଂ ଖରାପ ବିମାନ ଅବସ୍ଥା କାରଣରୁ ଏହା ଘଟିଛି।
‘ଦ ହମ୍ପ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସଂଗ୍ରହାଳୟ’
ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ଏକ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ଏବେ ଆକାଶମାର୍ଗରୁ ନିର୍ମିତ ଇତିହାସକୁ ନେଇ ଘୂରି ବୁଲୁଛି। ଏହି ସଂଗ୍ରହାଳୟର ନାମ ‘ଦ ହମ୍ପ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସଂଗ୍ରହାଳୟ’ ରଖାଯାଇଛି। ଏହା ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ରାଜ୍ୟର ସର୍ବପୁରାତନ ସହର ପୂର୍ବ ସିଆଙ୍ଗ ଜିଲ୍ଲାର ପାସିଘାଟରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ନିଖୋଜ ହୋଇଥିବା ଆମେରିକୀୟ ବିମାନର ଉଦ୍ଧାର ହୋଇଥିବା ମୃତଦେହକୁ ରଖିବା ପାଇଁ ଏହି ଅସାଧାରଣ ସଂଗ୍ରହାଳୟ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଛି। ଆଜି ବି ଅରୁଣାଚଳ ପର୍ବତଗୁଡ଼ିକରେ ପ୍ରାୟତଃ ଅପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ପାଣିପାଗ, ହଠାତ୍ ପ୍ରବଳ ପବନ ଏବଂ ସେକେଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ଶୂନ୍ୟ ଦୃଶ୍ୟମାନତା ଅନୁଭୂତ ହୋଇଥାଏ। ଫଳରେ ଉଡ଼ାଣ ଏକ କଷ୍ଟକର ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ପାଲଟିଛି।
ଏହି ସଂଗ୍ରହାଳୟ ପ୍ରକଳ୍ପର ନେତୃତ୍ୱ ନେଉଛନ୍ତି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପେମା ଖାଣ୍ଡୁ। ଏହାର ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଉଦଘାଟନ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଭାରତରେ ଅବସ୍ଥାପିତ ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି। ଖାଣ୍ଡୁ ଟ୍ୱିଟ୍ କରି ଏହାର ଅଗ୍ରଗତି ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି। ଏହି ସଂଗ୍ରହାଳୟର ନାମ ହମ୍ପ ଅପରେସନକୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରୁଛି, ଯାହା ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ଇତିହାସର ଅନ୍ୟତମ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଉପଲବ୍ଧି ଥିଲା। ସଂଗ୍ରହାଳୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବାକୁ ଯାଉଛି ଏବଂ ଖୁବଶୀଘ୍ର ଉଦ୍ଘାଟିତ ହେବ।
