ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଋଷ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭ୍ଲାଦିମିର ପୁଟିନଙ୍କ ଗସ୍ତ ପୂର୍ବରୁ ଭାରତକୁ S-400 କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବିତରଣ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଯଦିଓ ଭାରତ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ଏହି ବିତରଣ ଘୋଷଣା କରିନାହିଁ, ତଥାପି S-400 ମିସାଇଲ ସିଷ୍ଟମ ତିଆରି କରୁଥିବା କମ୍ପାନୀର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଋଷର ସରକାରୀ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଏହି ସୂଚନାକୁ ସାର୍ବଜନୀନ କରିଛନ୍ତି।
ଡିସେମ୍ବରରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପୁଟିନଙ୍କ ଭାରତ ଗସ୍ତ:
ନିକଟରେ ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନାର ମୁଖ୍ୟ, ବାୟୁସେନା ମାର୍ଶଲ ଭି.ଆର ଚୌଧୁରୀ ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଚଳିତ ବର୍ଷ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଭାରତ ଋଷରୁ S-400 ମିସାଇଲ ସିଷ୍ଟମ ପାଇବା ଆରମ୍ଭ କରିବ। ଆସନ୍ତା ମାସ ଅର୍ଥାତ୍ ଡିସେମ୍ବରରେ ଋଷର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପୁଟିନ୍ ତାଙ୍କ ସରକାରୀ ଗସ୍ତରେ ଭାରତ ଆସୁଛନ୍ତି। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସେ ଦୁଇ ଦେଶର ସାମରିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ସହିତ ବାର୍ଷିକ ବୈଠକରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବେ।
ତେବେ ଭାରତ ଏପରି ଏକ ସ୍ଥାନରେ S-400 କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରର ପ୍ରଥମ ୟୁନିଟ୍ ନିୟୋଜିତ କରିବ। ଯେଉଁଠାରେ ଚୀନ୍ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ଉଭୟ ଦେଶ ବିରୋଧରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ପ୍ରମାଣିତ କରିପାରିବେ। ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୬ ରେ ଋଷ ସହିତ ଭାରତ ଏକ ଆନ୍ତ- ସରକାରୀ ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନା S-400 ଟ୍ରାଇମ୍ଫ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରର ମୋଟ ପାଞ୍ଚ ୟୁନିଟ୍ (ରେଜିମେଣ୍ଟ କିମ୍ବା ‘ବିମାନ) ପାଇବାକୁ ଯାଉଛି। ତେବେ, ମୂଳ ଚୁକ୍ତି ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୧୮ରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା।
ପ୍ରାୟ 39 ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କାର ଏହି ଚୁକ୍ତିରୁ ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀ ପାଇବାକୁ ଯାଉଛି। ଦୀର୍ଘ ଦୂରଗାମୀ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଯୋଗାଇବାରେ S-400 କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ବୋଲି ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି। ଏହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବ୍ୟବସ୍ଥାର ପରିସର ପ୍ରାୟ 400 କିଲୋମିଟର। ଯଦି ଶତ୍ରୁ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଏକ ବିମାନ କିମ୍ବା ଅନୁଷ୍ଠାନ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରେ, ତେବେ ଏହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀ ଏହାକୁ ଠିକ୍ ସମୟରେ ନଷ୍ଟ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେବ। ଏହା ଏକ ଆଣ୍ଟି-ବାଲିଷ୍ଟିକ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର, ଅର୍ଥାତ୍ ଏହା ଶବ୍ଦର ବେଗଠାରୁ ଅଧିକ ବେଗରେ ଆକ୍ରମଣ କରିପାରିବ।
ପ୍ରତ୍ୟେକ ଫ୍ଲାଇଟ୍ ରେ ଆଠଟି ଲଞ୍ଚର୍ ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲଞ୍ଚରରେ ଚାରୋଟି ମିସାଇଲ୍-ଟ୍ୟୁବ୍ ଅଛି। ଏହି ମିସାଇଲ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ ଏକାସାଙ୍ଗରେ ମଲ୍ଟି ଟାର୍ଗେଟ୍ ନଷ୍ଟ କରିପାରେ। ଏହା ଏକକାଳୀନ ଶତ୍ରୁ ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ, ହେଲିକପ୍ଟର, UAV ଏବଂ କ୍ରୁଜ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିପାରିବ।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ଏହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀର ଗୁଣକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଚୀନ୍ ରୁଷରୁ S-400 ସିଷ୍ଟମ କିଣିଛି ଏବଂ ଗତ ବର୍ଷ ପୂର୍ବ ଲଦାଖରେ ଭାରତ ସହ ହୋଇଥିବା ତିକ୍ତତା ସମୟରେ ଏହାକୁ LAC ରେ ମଧ୍ୟ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲା। ଭାରତ ଏବଂ ଋଷର S-400 କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଚୁକ୍ତି ଉପରେ ରୁଷ ସହିତ କୌଣସି ଦେଶର ଅସ୍ତ୍ର କାରବାର ଉପରେ ଆମେରିକା କଟକଣା ଲଗାଇଥିବାରୁ ପ୍ରଥମେ ସନ୍ଦେହ ଉପୁଜିଥିଲା। ଏଥିପାଇଁ ଆମେରିକାର ସଂସଦ କାଟସା ଅର୍ଥାତ୍ ଆମେରିକାର ବିପକ୍ଷ ଗଣନାକୁ ସାନ୍ସନ୍ ଆକ୍ଟ ପାସ୍ କରିଛି। କିନ୍ତୁ କାଟା ସତ୍ତ୍ୱେ S400 କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଉପରେ ଭାରତ ଏବଂ ଋଷର ଏକ ଚୁକ୍ତି ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟ ପରୋକ୍ଷରେ ଏଥିରେ ସହମତ ହୋଇଛି। କାରଣ ଭାରତ ଏବଂ ଋଷ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ଚୁକ୍ତି ପରେ ଆମେରିକାର ସଂସଦରେ କାଟସା ଆଇନ ପାରିତ ହୋଇଥିଲା।
