Categories
ଜାତୀୟ ଖବର ବିଶେଷ ଖବର

ବିହାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ଏବେ ଦୁଃସ୍ୱପ୍ନ?

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉତ୍ତରାୟଣ ହେବାର ମାତ୍ର ଦୁଇଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଦିଲ୍ଲୀର କ୍ଷମତା ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଠାରେ ଥିବା ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟର ବିରୋଧୀ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ଏକ ଭର୍ଚୁଆଲ ବୈଠକ କରିଥିଲେ। ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟର ବୈଠକରେ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ପଦକୁ ନେଇ ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯିବାର ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ତାହା ହୋଇପାରିନାହିଁ।

ଏହି ବୈଠକରେ ନୀତୀଶ କୁମାର କାହିଁକି ମେଣ୍ଟର ନେତା ହୋଇପାରିନଥିଲେ ତାହା ପଛରେ ଦୁଇଟି ଯୁକ୍ତି ରହିଛି। ପ୍ରଥମ ଯୁକ୍ତି ହେଉଛି ଜେଡିୟୁର। ଜେଡିୟୁ କହିଛି ଯେ ନୀତୀଶ କୁମାର ନିଜେ ଆବାହକ ହେବାକୁ ମନା କରିଦେଇଛନ୍ତି।

ଦ୍ୱିତୀୟ ଯୁକ୍ତି ହେଉଛି ବୈଠକରେ ସାମିଲ ଥିବା ଅନ୍ୟଦଳର ନେତାଙ୍କ କଥା। ମିଳିଥିବା ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ବୈଠକରେ ସୀତାରାମ ୟେଚୁରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମମତା ବାନାର୍ଜୀ ଏବଂ ଉଦ୍ଧବ ଠାକରେଙ୍କ ସହ ପରାମର୍ଶ କରିବା ପରେ ହିଁ ଆବାହକଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯିବା ଉଚିତ। ଅନେକ ଦଳୀୟ ନେତା ଏଥିରେ ସହମତ ହୋଇଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି। ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧି କହିଛନ୍ତି ଯେ ମମତା ବାନାର୍ଜୀଙ୍କ ଦଳ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ନାମ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନୁହେଁ।

ସଂଯୋଜକ ପଦ କେତେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ?

ସଂଯୋଜକଙ୍କ କାମ ହେଉଛି ସବୁ ଦଳ ମଧ୍ୟରେ ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟ ବଜାୟ ରଖିବା। ଟିକେଟ୍ ବଣ୍ଟନରେ ଆବାହକମାନେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଥାନ୍ତି। ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟରେ ଟିକେଟ ବଣ୍ଟନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇସାରିଛି। ନିର୍ବାଚନରେ ଟିକେଟ ବଣ୍ଟନ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ।

ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଗଠିତ ଇସ୍ତାହାରରେ ମଧ୍ୟ ଆବାହକଙ୍କ ଛାପ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ। ଉଦାହରଣସ୍ୱରୂପ – ଏନଡିଏ ମେଣ୍ଟ ଗଠନ ପୂର୍ବରୁ ବିଜେପି ନିଜ ଇସ୍ତାହାରରେ ରାମ ମନ୍ଦିର, ଧାରା ୩୭୦କୁ ସାମିଲ କରୁଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏନଡିଏ ଆବାହକ ଜର୍ଜ ଫର୍ଣ୍ଣାଣ୍ଡିଜଙ୍କ ବିରୋଧ ପରେ ୧୯୯୮ ଓ ୧୯୯୯ର ଇସ୍ତାହାରରେ ବିଜେପି ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରୁ ନିଜକୁ ଦୂରେଇ ରଖିଥିଲା । ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରଚାରରେ ସଂଯୋଜକଙ୍କ ଭୂମିକା ମଧ୍ୟ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। କେଉଁ ନେତାଙ୍କୁ କେଉଁଠି ଡ୍ୟୁଟିରେ ନିୟୋଜିତ କରାଯିବ ତାହା ମଧ୍ୟ ସଂଯୋଜକ ସ୍ଥିର କରନ୍ତି।

ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କୁ ଆବାହକ କରିବା ନେଇ କାହିଁକି ଆଲୋଚନା ହେଲା?

ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ବୈଠକ ପୂର୍ବରୁ ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଉଥିଲା ଯେ ଆବାହକ ପଦରେ ବିହାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ନାମ ମୋହର ଲାଗିବ। କିନ୍ତୁ ବୈଠକରେ ନୀତୀଶ କୁମାର ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ କୌଣସି ପଦ ପାଇଁ ସେ ଆଗ୍ରହୀ ନୁହଁନ୍ତି, ଆବାହକ କଂଗ୍ରେସ ଦଳର କେହି ହେବା ଉଚିତ।

ନୀତୀଶ କୁମାର ନିଜେ ଜେଡିୟୁର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଦାୟିତ୍ୱ ନେବା ପରେ ତାଙ୍କୁ ଆବାହକ କରିବା ନେଇ ଚର୍ଚ୍ଚା ଜୋର ଧରିଥିଲା। ପୂର୍ବରୁ ଲଲନ ସିଂହ ଜେଡିୟୁର ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ। ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟର ଶେଷ ବୈଠକ ପରେ ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି। ନୀତୀଶ ଦଳର ନେତୃତ୍ୱ ନେଉଥିବାବେଳେ ସେ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟରେ ଦଳ ସହ ଜଡ଼ିତ ସମସ୍ତ ନିଷ୍ପତ୍ତି ମଧ୍ୟ ନେବେ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଉଥିଲା।

ଦ୍ୱିତୀୟତଃ, ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟର କିଛି ନେତା ମଧ୍ୟ ଆଶଙ୍କା କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କୁ ଏକାଠି ରଖାନଯାଏ, ତେବେ ବିହାରର ୪୦ଟି ଲୋକସଭା ଆସନ ମେଣ୍ଟ ହାରିଯାଇପାରେ। କାରଣ ଗତ ନିର୍ବାଚନରେ ବିହାରରେ ଜେଡିୟୁର ଭଲ ରେକର୍ଡ ରହିଛି ଏବଂ ନୀତୀଶଙ୍କ ସହ ମେଣ୍ଟ ଅନ୍ୟ ଦଳମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଲାଭଦାୟକ ହୋଇଛି।

୨୦୧୯ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ଜେଡିୟୁ ଏନଡିଏର ସହଯୋଗୀ ଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଏନଡିଏ ବିହାରର ୪୦ଟି ଲୋକସଭା ଆସନରୁ ୩୯ଟିରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା। ବିଜେପି ୧୭ଟି, ଜେଡିୟୁ ୧୬ଟି ଓ ଏଲଜେପି ୬ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ପୂର୍ବରୁ ୨୦୧୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଜେଡିୟୁ ଏକାକୀ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଥିଲା, ତଥାପି ୧୬ ପ୍ରତିଶତ ଭୋଟ ପାଇଥିଲା। ତେଣୁ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟର ନେତାମାନେ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କୁ ଅଣଦେଖା କରିବାକୁ ଚାହୁଁନାହାନ୍ତି।

ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଚେୟାରରେ ପହଞ୍ଚିବା କେତେ ସହଜ?

ନୀତୀଶ କୁମାର କେବେବି ସିଧାସଳଖ ନିଜକୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରାର୍ଥୀଭାବେ ଘୋଷଣା କରିନାହାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ବୟାନରୁ ଲାଗୁଛି କେଉଁଠି ନା କେଉଁଠି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବାର ଇଚ୍ଛା ରହିଛି। ଏନଡିଏରୁ ଅଲଗା ହେବା ପରେ ସେ ଥରେ କହିଥିଲେ, ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମେ ବଞ୍ଚିଛୁ ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଜେପି ସହ ମେଣ୍ଟ କରିବୁ ନାହିଁ। ଏବେ ସେ ଯେଉଁଠି ଅଛନ୍ତି ସେଠାରେ ରହି ବିହାର ଓ ଦେଶର ସେବା କରିବେ।

ଏହାବ୍ୟତୀତ ତାଙ୍କ ଦଳର ନେତାମାନେ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ଯୋଗ୍ୟ ଦାବିଦାର ବୋଲି ବାରମ୍ବାର ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି। ଏପରିକି ଆରଜେଡି ନେତାମାନେ ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦ ପାଇଁ ନୀତୀଶ କୁମାର ସବୁଠାରୁ ଉପଯୁକ୍ତ ପ୍ରାର୍ଥୀ।
ଗତବର୍ଷ ଆରଜେଡିର ବରିଷ୍ଠ ନେତା ତଥା ବିଧାୟକ ଭାଇ ବୀରେନ୍ଦ୍ର ଏକ ବିବୃତ୍ତିରେ କହିଥିଲେ- ଦେଶର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ବିହାରର ହେବା ଉଚିତ, ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ପ୍ରଚାର ଦ୍ୱାରା ହିଁ ସମଗ୍ର ବିରୋଧୀ ଏକଜୁଟ ହୋଇଛନ୍ତି। ତେବେ କିଛି ଲୋକ ଏହାକୁ ନେଇ କଟାକ୍ଷ ମଧ୍ୟ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆରଜେଡି ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଯାହାଦ୍ୱାରା ତେଜସ୍ୱୀ ଯାଦବ ବିହାରରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରେ ବସିବେ।

ଏବେ ଆସନ୍ତୁ ୩ଟି ପଏଣ୍ଟରୁ ବୁଝିବା ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦ କେତେ ଦୂର

ପ୍ରଥମେ ବିଜେପିକୁ ପରାସ୍ତ କରିବା ଜରୁରୀ

ଆଉ କିଛିମାସ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶରେ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ବିଜେପି ଏବଂ ଏନଡିଏ ସହ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ସିଧାସଳଖ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରୁଛି। ୨୦୨୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ କେତେ ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହେବ ତାହା ଉପରେ ନୀତୀଶ କୁମାର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ନିର୍ଭର କରୁଛି। ଯଦି ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟର ସମସ୍ତ ଦଳ ମିଶି ଲୋକସଭାରେ ଅତି କମରେ ୨୭୨ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୁଅନ୍ତି ତେବେ ନୀତୀଶ କୁମାର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି।

ଯଦି ମେଣ୍ଟ ବିଜେପିକୁ ପରାସ୍ତ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୁଏ କିମ୍ବା ୨୭୨ରୁ ଗୋଟିଏ ବି କମ୍ ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୁଏ, ତା’ହେଲେ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିବା ଏବଂ ନୀତୀଶ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବାର ଆଶା ଶେଷ ହୋଇଯିବ। ଯଦି ଏହା ୨୭୨ ଆସନ ତଳକୁ ଖସିଯାଏ ତେବେ ଏହାକୁ ଅନ୍ୟ ବିରୋଧୀ ଦଳର ସମର୍ଥନ ଦରକାର। ଏହା ସହଜ ହେବ ନାହିଁ।

ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୩ରେ ଏକ ଜନମତ ସର୍ବେକ୍ଷଣରେ ଏନଡିଏକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ମିଳିଥିବା ଦର୍ଶାଯାଇଛି। ଏହି ହିସାବରେ ଏନଡିଏକୁ ୨୯୫ରୁ ୩୩୫ ଆସନ ମିଳିଥିବାବେଳେ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟକୁ ୧୬୫ରୁ ୨୦୫ ଆସନ ମିଳିପାରେ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ୩୫ରୁ ୬୫ ଟି ଆସନ ମିଳିପାରେ। ଯଦି ଆମେ ଭୋଟ ପ୍ରତିଶତ ବିଷୟରେ କହିବା ତେବେ ଏନଡିଏକୁ ୪୨ ପ୍ରତିଶତ, ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟକୁ ୩୮ ପ୍ରତିଶତ ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ୨୦ ପ୍ରତିଶତ ମିଳିପାରେ।

ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେତେ ଜଣ ଆବାହକ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଛନ୍ତି?

ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିଗ ଯେ ଦେଶରେ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ସମୟରେ ଗଠିତ ମେଣ୍ଟର ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେତେଜଣ ଆବାହକଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କରାଯାଇଛି। ଇତିହାସରେ ଶାସକ ଦଳକୁ ହଟାଇବା ପାଇଁ ଅନେକ ଥର ମେଣ୍ଟ ଗଠନ ହୋଇଛି। କିନ୍ତୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେବଳ ଗୋଟିଏ ଥର ପାଇଁ ମେଣ୍ଟର ସଂଯୋଜକ ନିର୍ବାଚନ ଜିତି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦକୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ।

ବର୍ଷ ମେଣ୍ଟ ସଂଯୋଜନ

୧୯୮୯ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ମୋର୍ଚ୍ଚା ବିଶ୍ୱନାଥ ପ୍ରତାପ ସିଂହ
୧୯୯୬ ସଂଯୁକ୍ତ ମୋର୍ଚ୍ଚା ହରକିଶନ ସିଂହ ସୁରଜିତ
୧୯୯୮ ଏନଡିଏ ଜର୍ଜ ଫର୍ଣ୍ଣାଣ୍ଡିଜ
୧୯୯୯ ଏନଡିଏ ଜର୍ଜ ଫର୍ଣ୍ଣାଣ୍ଡିଜ
୨୦୦୪ ୟୁପିଏ ହରକିଶନ ସିଂହ ସୁରଜିତ
୨୦୦୯ ୟୁପିଏ ଅହମ୍ମଦ ପଟେଲ

୧୯୮୯ରେ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ କଂଗ୍ରେସ ଦଳ ସରକାର ଗଠନ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା। ଏହାପରେ ବିଶ୍ୱନାଥ ପ୍ରତାପ ସିଂହ ଭାରତର ଅଷ୍ଟମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଭାବେ ଶପଥ ନେଇଥିଲେ। ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ମୋର୍ଚ୍ଚା ନାମକ ମେଣ୍ଟର ଆବାହକ ଥିଲେ ଭିପି ସିଂହ ଏବଂ ଏହି ମୋର୍ଚ୍ଚା ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ କରିଥିଲା। ଏହାର ଏକ ପୂର୍ବରୁ ଭିପି ସିଂହ କଂଗ୍ରେସ ଦଳ ଛାଡ଼ି ଜନତା ପାର୍ଟିରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ।

ଏହାପରେ ୧୯୯୬, ୧୯୯୭, ୨୦୦୪, ୨୦୧୪, ୨୦୧୯ରେ ମେଣ୍ଟ ସରକାର ଗଠନ ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ମେଣ୍ଟର ଆବାହକଙ୍କୁ କେବେବି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦ ମିଳିନଥିଲା। ଏହି ଆଧାରରେ କୁହାଯାଇପାରେ ଯେ ଯଦି ମେଣ୍ଟ ନିର୍ବାଚନରେ ଭାରତ ବିଜୟୀ ହୁଏ ତେବେ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବାର ରାସ୍ତା ସହଜ ହୋଇପାରେ।

ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ସମର୍ଥନ କାହାକୁ ଦରକାର?

ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କୁ ଆରଜେଡିର ସମର୍ଥନ ମିଳିଛି। ପରଦା ପଛରେ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟି, ଏନସିପି, ସିପିଆଇ(ଏମ୍)କୁ ମଧ୍ୟ ବିଚାରକୁ ନିଆଯାଇପାରେ। ବର୍ତ୍ତମାନ ଲୋକସଭାରେ ଆରଜେଡିର କୌଣସି ସଦସ୍ୟ ନାହାନ୍ତି। ଲୋକସଭାରେ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟିର ୨ ଜଣ, ଏନସିପିର ୫ ଜଣ, ସିପିଆଇ(ଏମ)ର ୩ ଜଣ, ଜେଡିୟୁର ୧୬ ଜଣ ସଦସ୍ୟ ଅଛନ୍ତି। ଏହି ହିସାବରେ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ପାଖରେ ଏବେ ମାତ୍ର ୨୬ ଜଣ ସାଂସଦଙ୍କ ସମର୍ଥନ ରହିଛି।

ଆଗାମୀ ନିର୍ବାଚନରେ ଯଦି ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ଭଲ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରେ, ତେବେ ଏହି ଆସନଗୁଡ଼ିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇପାରେ। ଯଦି କଂଗ୍ରେସ, ଡିଏମକେ ଓ ଟିଏମସି ମଧ୍ୟ ନୀତୀଶଙ୍କ ନାମରେ ରାଜି ହୁଅନ୍ତି, ତେବେ ସମର୍ଥିତ ଆସନ ସଂଖ୍ୟା ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ଏବଂ ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ପାଇଁ ପିଏମ ଚେୟାରରେ ପହଞ୍ଚିବା ସହଜ ହେବ।

ତେବେ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳ କହିବ ୨୦୨୪ରେ ଜନତା କାହାକୁ କ୍ଷମତାର ଚାବି ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବେ। ଯଦି ଏନଡିଏ ମେଣ୍ଟ ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ହାସଲ କରେ ତେବେ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି କ୍ରମାଗତ ତୃତୀୟ ଥର ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବେ।