ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ହିନ୍ଦୁ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଅନୁଯାୟୀ, ଶ୍ରାବଣ ମାସରେ ଆସୁଥିବା ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କୁ ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା କୁହାଯାଏ। ପଞ୍ଚାଗ ଅନୁଯାୟୀ, ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ତିଥି ଅଗଷ୍ଟ ୩୦ ତାରିଖ ସକାଳ ୧୦.୫୮ ରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ ଏବଂ ପରଦିନ ଅଗଷ୍ଟ ୩୧ ତାରିଖରେ ୦୭.୦୫ ରେ ଶେଷ ହେବ। ଶିବ ଭକ୍ତମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ଦିନଟି ଅତ୍ୟନ୍ତ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର, କାରଣ ଏହା ଶ୍ରାବଣର ଶେଷ ଦିନ। ଏହି ଦିନ ମଧ୍ୟ ଭାରତ ଏବଂ ଉତ୍ତର ଭାରତରେ କଜରୀ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ପାଳନ କରାଯାଏ। ଲୋକମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଦିନ ଉପବାସ ରଖନ୍ତି।
ଉଲ୍ଲେଖଥାଉ କି, ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଉପବାସ ପ୍ରତି ମାସରେ ପାଳନ କରାଯାଏ। କିନ୍ତୁ ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାଙ୍କ ଉପବାସର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି। ଶ୍ରାବଣ ମାସର ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ଶୁଭ ଏବଂ ପବିତ୍ର ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନରେ କରାଯାଇଥିବା ତପ ଏବଂ ଦାନ ଦ୍ୱାରା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଫଳ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ।
ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାଙ୍କର ମହତ୍ତ୍ୱ:
ବିଭିନ୍ନ ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ସହିତ ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ସମଗ୍ର ଭାରତରେ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଉତ୍ତର ଭାରତରେ ଯେଉଁଠାରେ ଏହି ଦିନ ରକ୍ଷାବନ୍ଧନ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏଥି ସହିତ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ନାରିଏଲ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଏବଂ ଅବନୀ ଅଭିତମ୍ ଏହି ଦିନ ପାଳନ କରାଯାଏ। କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଭାରତରେ ଏହାକୁ କଜାରୀ ପୁନମ ଏବଂ ଗୁଜୁରାଟରେ ପବିତ୍ରୋପନା ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ। ବିଶ୍ଵାସ କରାଯାଏ ଯେ, ବର୍ଷ ତମାମ କରିଥିବା ବ୍ରତର ସମାନ ଫଳ କେବଳ ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମାରେ ବ୍ରତ କଲେ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଉପବାସ ପଦ୍ଧତି:
କଜାରୀ ପୁନମ ପର୍ବ ମଧ୍ୟ ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ପାଳନ କରାଯାଏ। ମହିଳାମାନେ ଏହି ଦିନ ଉପବାସ ରଖନ୍ତି ଏବଂ ପୁଅର ଦୀର୍ଘ ଜୀବନ ଏବଂ ସୁଖ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତି। ଭଗବାନ ଶିବ, ପାର୍ବତୀ, ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ, ହନୁମାନଜୀ, ଚନ୍ଦ୍ର, ବିଷ୍ଣୁ ଏବଂ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ସକାଳେ ଗାଧୋଇବା ପରେ ପୂଜା କରାଯାଏ।
ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ କରନ୍ତୁ ଏହି ୫ ଟି କାର୍ଯ୍ୟ:
୧- ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ଭାଇ ହାତରେ ଭଉଣୀ ରାକ୍ଷୀ ବାନ୍ଧିବା ପାଇଁ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଅନ୍ତି। ତେଣୁ, ପୂଜା ଆରମ୍ଭ କରିବା ପୂର୍ବରୁ, ଏହି ଦିନ ନାଲି କିମ୍ବା ହଳଦିଆ ରେଶମ କପଡ଼ାରେ ସୋରିଷ, ଅକ୍ଷତକୁ ରଖନ୍ତୁ, ଏହାକୁ ଏକ ନାଲି ସୂତାରେ ବାନ୍ଧି ପାଣି ଛିଞ୍ଚିନିଅନ୍ତୁ ଏବଂ ଏହାକୁ ଏକ ତମ୍ବା ପାତ୍ରରେ ରଖନ୍ତୁ।
୨- ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଏବଂ ଶିବଙ୍କ ସମେତ ଦେବତା ଏବଂ ଦେବୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ପରେ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ହାତରେ ରକ୍ଷା ସୂତା ବାନ୍ଧିବା ଉଚିତ୍। ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ଖାଦ୍ୟ ଅର୍ପଣ କରିବା ପରେ, ଦାନ ଦକ୍ଷିଣା ଦେଇ ସେମାନଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବା ଉଚିତ୍।
୩- ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ଦେବତା, ସାଧୁ, ପିତୃପୁରୁଷ ଇତ୍ୟାଦିର ନୈବେଦ୍ୟ ମଧ୍ୟ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ, ଏକ ପବିତ୍ର ନଦୀରେ ଗାଧୋଇ ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କ ତର୍ପଣ କରିବା ଉଚିତ।
୪- ଶ୍ରାବଣ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ଦିନ ଗାଈକୁ ଖାଇବାକୁ ଦେବା, ପିମ୍ପୁଡ଼ିକୁ ଗୁଡ ଏବଂ ମାଛମାନଙ୍କୁ ଅଟା ବଲ ତିଆରି କରି ଖାଇବାକୁ ଦେଲେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ।
୫- ଏହି ଦିନ, ଜଣେ ଗରିବ ଲୋକ କିମ୍ବା ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ଦାନ ଦିଅନ୍ତୁ। ଯଦି ବୈଦିକ ରୀତି ନୀତିରେ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା ବ୍ରତ କରାଯାଏ, ତେବେ ବର୍ଷସାରା ବୈଦିକ କର୍ମ ନକରିବାର ଭୁଲ ମଧ୍ୟ କ୍ଷମା କରାଯାଇଥାଏ।