ପାଣାଜୀ: ଭାରତର ଜି-20 ର ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା ଅନ୍ତର୍ଗତ ଚତୁର୍ଥ ଶକ୍ତି ଅନ୍ତରଣ କାର୍ଯ୍ୟ ସମୂହ (ଇଟିଡବ୍ଲୁଜି) ର ବୈଠକ 19 ଜୁଲାଇ, 2023 ରେ ଗୋଆରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅବସରରେ ପ୍ରଥମ ଦିନ ସ୍ବଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ଉପରେ 14ଶ ମନ୍ତ୍ରୀସ୍ତରୀୟ ଏବଂ 8ମ ମିଶନର ନବାଚାର ବୈଠକ 34 ରୁ ଅଧିକ ସଦସ୍ୟ ଦେଶଙ୍କ ଉତ୍ସାହ ଏବଂ ସକ୍ରିୟ ଭାଗିଦାରୀ ସହିତ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଶୁଭାରମ୍ଭ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଉତ୍ସାହ ସହିତ ସ୍ବାଗତ ସହିତ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି, ଏହା ପରେ ଅନ୍ୟ ସିଇଏମ୍ ଟ୍ରାଇକୋ ସଦସ୍ୟ (ଆମେରିକା ଓ ବ୍ରାଜିଲ୍) ର ବିଶେଷ ସମ୍ବୋଧନ ଏବଂ ସିଇଏମ୍ ତଥା ଏମଆଇ ସଚିବାଳୟଙ୍କ ଭାଷଣ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ଚଳିତ ବର୍ଷର ବିଷୟ ହେଉଛି ‘‘ସ୍ବଚ୍ଛ ଶକ୍ତିକୁ ମିଳିମିଶି ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବା’’ ରହିଛି।
ସିଇଏମ୍ ର ପ୍ରଥମ ଦିନ ସିଇଏମ୍ ୱାର୍କଷ୍ଟ୍ରିମ୍ ସମନ୍ବୟକାରୀ, ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଏଜେନ୍ସି, ଗବେଷଣାକାରୀ, ନୀତି ବିଶେଷଜ୍ଞ, ଉଦ୍ୟୋଗ ପେଶାଦାର ଏବଂ ଅନ୍ୟଙ୍କ ସହିତ 800 ରୁ ଅଧିକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଉପସ୍ଥିତି ଦେଖା ଯାଇଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ 50 ରୁ ଅଧିକ ପାର୍ଟନର 30 ରୁ ଅଧିକ ଅନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଆୟୋଜନ କରିଛନ୍ତି। ଏହି କର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଶକ୍ତି ଦକ୍ଷତା, ସ୍ବଚ୍ଛ ଇନ୍ଧନ, ସ୍ବଚ୍ଛ ଶକ୍ତି, ଗତିଶୀଳତା ଏବଂ ଉଦ୍ୟୋଗରୁ କାର୍ବନର ମାତ୍ରା ସମାପ୍ତ କରିବା ପରି ବିଭିନ୍ନ ବିଷୟ ଉପରେ କେନ୍ଦ୍ରୀତ ଥିଲା।
ସିଇଏମ୍ 14/ଏମଆଇ8 ରେ ଜନତାଙ୍କ ପହଞ୍ଚ ଥିବା ମାଗଣା ପଇଠ ଯୋଗ୍ୟ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରଦର୍ଶନୀକୁ ଦର୍ଶା ଯାଇଛି ଯାହା ଭାରତ ତଥା ବିଶ୍ବରେ ସ୍ବଚ୍ଛ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ହୋଇଥିବା ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତିକୁ ଦର୍ଶାଇଥାଏ। ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରଦର୍ଶନ, ଗୋଆରେ ଶ୍ୟାମା ପ୍ରସାଦ ମୁଖର୍ଜୀ ଇଣ୍ଡୋର ଷ୍ଟାଡିୟମରେ 19-22 ଜୁଲାଇ, 2023 ସୁଦ୍ଧା ଆୟୋଜନ କରାଯାଉଛି। ଏହାର ଉଦ୍ଘାଟନ ଗୋଆର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ପ୍ରମୋଦ ସାୱନ୍ତ ଗୋଆର ବିଦ୍ୟୁତ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ସୁଦୀନ ଧବଲିକର, ବିଦ୍ୟୁତ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସଚିବ ଶ୍ରୀ ପଙ୍କଜ ଅଗ୍ରୱାଲ, ଆଡିସନାଲ୍ ସେକ୍ରେଟାରି ଶ୍ରୀ ଅଜୟ ତିୱାରି, ଏବଂ ଶକ୍ତି ଦକ୍ଷତା ବ୍ୟୁରୋର ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଶ୍ରୀ ଅଭୟ ବାକରେଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତିରେ କରାଯାଇଛି। ପ୍ରଯୁକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନରେ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ବାହନ, ହାଇଡ୍ରୋଜେନ ଏବଂ ବିଶ୍ବର ଅନ୍ୟ ସ୍ବଚ୍ଛ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଯଥା ନୂଆ ଓ ଆଧୁନିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଗୁଡ଼ିକ ସାମିଲ୍ ହେବ। ପ୍ରଯୁକ୍ତିର ପ୍ରଦର୍ଶନ ତିନି ଭାଗରେ ଆୟୋଜିତ କରାଯିବ ଅର୍ଥାତ ବାହନ ଓ ଚାର୍ଜିଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ସୋକେସ୍ (ଏସଆଇଏଏମ୍, ଟେରି, କାଲଷ୍ଟାର୍ଟ ଏବଂ ଡ୍ରାଇଭ୍ ଟୁ ଜିରୋ ଦ୍ବାରା), ମିଶନ୍ ଇନୋଭେସନ (ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବିଭାଗ ଦ୍ବାରା) ଏବଂ କ୍ଲିନ୍ ଟେକ୍ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ (ଟେରି)। ଆଗନେଲ୍ ପଲିଟେକ୍ନିକ୍ ର 130 ଛାତ୍ରମାନଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଗ୍ରୁପ୍ ପ୍ରଯୁକ୍ତ ପ୍ରଦର୍ଶନରେ ଭାଗ ନେଇଛନ୍ତି।
ଗୋଆ ସରକାର ଗୋଆ ଦ୍ବାରା ସାଂସ୍କୃତିକ ସ୍ବାଦକୁ ଦର୍ଶାଇବା ପାଇଁ ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରଦର୍ଶନର ଆୟୋଜନ
ପ୍ରଦର୍ଶନର ସମୟ ସକାଳ 11 ଘ.ରୁ ସନ୍ଧ୍ୟା 6 ଘ. ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ। ପ୍ରଦର୍ଶନ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଖୋଲା ରହିଛି ଏବଂ ଏଥିରେ ପାରସ୍ପରିକ ଆଲୋଚନାର ଅନୁଭୂତି ମିଳିପାରିବ।
ବାଣିଜ୍ୟିକ ବ୍ୟାଙ୍କ, ବହୁପକ୍ଷୀୟ ବିକାଶ ବ୍ୟାଙ୍କ, ସରକାର ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତିନିଧୀଙ୍କୁ ଏକତ୍ର କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଥିବା ‘କାର୍ବନ କ୍ୟାପଚର, ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ସଂରକ୍ଷଣ’ ଅର୍ଥ ପ୍ରଦାନ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଅଧିବେଶନ ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଘଟଣାର ମୁଖ୍ୟ ଧ୍ୟାନ ଥିଲା କାର୍ବନ ପରିଚାଳନା ପ୍ରକଳ୍ପର ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା କିପରି ଅଧିକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ହୋଇପାରିବ ସେ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ରଣନୀତି ଏବଂ ଧାରଣା ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା।
‘ଗ୍ଲୋବାଲ୍ କାର୍ବନ୍ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ’ ଉପରେ ଇଭେଣ୍ଟ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ ପାଇଁ ପ୍ରମୁଖ ସଫଳତା କାରକ ଗୁଡିକୁ ଆଲୋକିତ କରିଛି ଯେଉଁଥିରେ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ନୀତି ଢାଞ୍ଚା, ଉପଯୁକ୍ତ ଆର୍ଥିକ ଢାଞ୍ଚା ଏବଂ ଭୌଗୋଳିକ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଭଣ୍ଡାରଣ ସୁଯୋଗର ସମୟାନୁବର୍ତ୍ତୀ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
ନର୍ଡିକ୍ ଗ୍ରୀନ୍ ଭ୍ୟାଲି ଦ୍ବାରା‘ହାଇଡ୍ରୋଜେନ୍ – ଉପତ୍ୟକା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନର୍ଡିକ୍ ରାଲି ଏବଂ ନର୍ଡିକ୍ ଗ୍ରୀନ୍ ସିଲିଂ ’ ଉପରେ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିବା ଅଧିବେଶନରେ ନର୍ଡିକ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ କିପରି ନିକଟତର ସହଯୋଗ ଏବଂ ଜ୍ଞାନ ବଣ୍ଟନ ହାଇଡ୍ରୋଜେନ୍ ଭ୍ୟାଲିର ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିପାରିବ ସେ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯାଇଥିଲା।
ନିର୍ମଳ ଇନ୍ଧନ, ରସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ଏବଂ ସାମଗ୍ରୀ ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ବାୟୋମାସର ଉପଯୁକ୍ତ ବ୍ୟବହାରର ବିସ୍ତାରକୁ ମନ୍ଥର କରିବା ପାଇଁ ବାୟୋମାସ୍ ଫିଡଷ୍ଟକ୍ ର ସ୍ଥାୟୀ ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ବ୍ୟବହାର ସହିତ ଜଡିତ ଚିନ୍ତାଧାରା ଉପରେ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଇନ୍ଧନ ଉପରେ ଅଧିବେଶନ ଉପରେ ବିଚାର କରାଯାଇଥିଲା। ସେହିଭଳି, ସ୍ଥାୟୀ, ଉତ୍ପାଦନକାରୀ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ବାୟୋମାସ୍ ପରିମାଣ ବିଷୟରେ ଅନିଶ୍ଚିତତା ବାୟୋ-ଆଧାରିତ ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକର ଭବିଷ୍ୟତର ଚାହିଦା ଉପରେ ନିବେଶକଙ୍କ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସକୁ ହ୍ରାସ କରେ।
‘କୋଲାବରେସନ୍ ଫର ଆଡ୍ଭାନ୍ସିଂ ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ଆକ୍ସନ ଅନ୍ ସଷ୍ଟେନେବଲ୍ କୁଲିଂ’ଉପରେ ଅଧିବେଶନରେ ବିଶ୍ବ ସ୍ତରୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରୁଥିବାବେଳେ ଆଲୋଚନାର ଏକ ପ୍ରାଥମିକ ବିଷୟ ଭାବରେ ସ୍ଥାୟୀ କୁଲିଂକୁ ଆଲୋକିତ କରାଯାଇଥିଲା। ସିଓପି28 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ସିଓପି ଏବଂ ବିଶ୍ବ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ଉତ୍ତାପରେ ପୀଡ଼ିତ ଦେଶଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ପ୍ରତିବିମ୍ବିତ କରିବା, ଜଳବାୟୁ ଅନୁକୂଳ ଏବଂ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ କୁଲିଂ, ଅତ୍ୟଧିକ ଉତ୍ତାପ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତିକୁ ମଜବୁତ କରିବା ଏବଂ ସ୍କେଲ୍ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।
ଗିଗାଟୋନ୍ ସୁଯୋଗ ଇନିସିଏଟିଭ୍ ଇଭେଣ୍ଟରେ, ବେସରକାରୀ ତଥା ସାର୍ବଜନୀନ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ଏକ ମିଳିତ ମଞ୍ଚ ଗିଗାଟୋନ୍ ସ୍କେଲରେ ସମାଧାନ ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଏବଂ ସିଓପି28 ରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କୁ ରଣନୀତି ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ସହଯୋଗ କରିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଥିଲା। କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ଏହି ଆହ୍ବାନ ୟୁଏନଏଫସିସିସି ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ଇନୋଭେସନ୍ ହବ୍ ଠାରୁ ଆସିଛି, ଯାହା ମଧ୍ୟ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଭାଗ ନେଇଥିଲେ। ‘ଶକ୍ତି କମ୍ପାକ୍ଟ’ ଉପରେ ଅଧିବେଶନରେ, ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଭାରତର ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତତା ଏବଂ ଏସଡିଜି7 ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ସରକାରୀ ସହଭାଗୀ, ବେସରକାରୀ କ୍ଷେତ୍ରର ଅଂଶୀଦାର ଏବଂ ବହୁ-କ୍ଷେତ୍ର ସହଯୋଗ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ବିଭିନ୍ନ ଉଚ୍ଚକୋଟୀର ଶକ୍ତି କମ୍ପାକ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ ଆଲୋକିତ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି କମ୍ପାକ୍ଟଗୁଡିକର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ସର୍ବଭାରତୀୟ ଶକ୍ତି ପ୍ରବେଶକୁ ଅଗ୍ରଗତି କରୁଥିବାବେଳେ ନେଟ-ଶୂନ ନିର୍ଗମନ ହାସଲ ଦିଗରେ ପ୍ରୟାସ କରିବା।
ନେଟ-ଶୂନ ନିର୍ଗମନକୁ ଅନୁସରଣ କରିବାରେ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ବନ ଅପସାରଣ ପ୍ରଯୁକ୍ତିର ସମ୍ଭାବନା ମଧ୍ୟ ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ଆଲୋଚନାର ଏକ ଅଂଶ ଥିଲା। ପ୍ୟାନେଲିଷ୍ଟମାନେ ପ୍ରକୃତି ଭିତ୍ତିକ ସମାଧାନ, ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ବାୟୁ କ୍ୟାପଚର, ଏବଂ କାର୍ବନ କ୍ୟାପଚର ଏବଂ ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ଆଭିମୁଖ୍ୟର ସୁବିଧା ଏବଂ ଅସୁବିଧା ପରୀକ୍ଷା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଇଚ୍ଛାମୃତ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସମନ୍ୱୟ ବିଷୟରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିଥିଲେ। ଏହି ଆଲୋଚନାରେ ବୈଷୟିକ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳ ଅପସାରଣ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଗ୍ରହଣ ଏବଂ ବିସ୍ତାରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ନୀତି ଏବଂ ନିୟମର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରାଯାଇଥିଲା।
ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଆବଶ୍ୟକତା ଏବଂ ସହଯୋଗ ପାଇଁ ସମ୍ଭାବନାକୁ ଆଲୋକିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଅଧିବେଶନ ମଧ୍ୟ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଅଧିବେଶନ ବିଶେଷ ଭାବରେ ବୈଷୟିକ ପଥ ପାଇଁ ପ୍ରମୁଖ ଧ୍ୟାନ କ୍ଷେତ୍ର ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲା, ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବଧାନ ଚିହ୍ନଟ କରିଥିଲା ଏବଂ ସହଯୋଗୀ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଏବଂ ବିକାଶ (ଆର ଆଣ୍ଡ ଡି) ପ୍ରୟାସ ଏହି ବ୍ୟବଧାନଗୁଡ଼ିକୁ କିପରି ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ ଦୂର କରିପାରିବ ସେ ବିଷୟରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିଥିଲା।
ମନ୍ତ୍ରୀସ୍ତରୀୟ ବୈଠକ 21 ଜୁଲାଇ, 2023 ରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୋଇଛି, ଯେତେବେଳେ କି ଏହାପରେ ଜି20 ଏନର୍ଜି ଟ୍ରାଞ୍ଜିସନ ମନ୍ତ୍ରୀସ୍ତରୀୟ ବୈଠକ 22 ଜୁଲାଇରେ ଆୟୋଜନ କରାଯିବ।
କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଏଜେଣ୍ଡାରେ ସାଇଡ୍ ଇଭେଣ୍ଟସ ଏବଂ ଅନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଗୁଡ଼ିକର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୂଚନା ମିଳିପାରିବ ଯାହାକୁ ଏଠାରେ ଦେଖା ଯାଇପାରିବ।
ଭାରତର ଜି-20 ର ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା ସ୍ବଚ୍ଛ ଶକତି ସଂକ୍ରମଣରେ ବିଶ୍ବ ସହଯୋଗକୁ ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିବଦ୍ଧ ଅଟେ।