ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ୨୦୨୪ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଧ୍ୟରେ ଆଜି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଭୋଟ୍ ସହ ଜଡିତ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ଶୁଣାଣି କରାଯାଇଥିଲା। ଯଦି କୌଣସି ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ତୁଳନାରେ NOTA କୁ ଅଧିକ ଭୋଟ୍ ମିଳେ, ତେବେ ପୁନଃ ନିର୍ବାଚନ ଦାବି ଉପରେ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କଠାରୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଉତ୍ତର ମାଗିଛନ୍ତି। ପ୍ରେରଣାଦାୟକ ବକ୍ତା ଶିବ ଖେଡାଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା ଏହି ଆବେଦନ ଉପରେ କୋର୍ଟ ଶୁଣାଣି କରିଛନ୍ତି।
ପ୍ରକାଶ ଯେ, ବର୍ତ୍ତମାନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ହେଉଛି ଯେ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ ଭୋଟ୍ ପାଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ବିଜେତା ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଆବେଦନକାରୀଙ୍କ ଓକିଲ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯୋଗୁଁ ସୁରଟରୁ ଜଣେ ପ୍ରାର୍ଥୀ ବିନା ନିର୍ବାଚନରେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଛନ୍ତି। ତଥାପି, ଏହା ବୁଝିବା ଜରୁରୀ ଯେ ବିସ୍ତୃତ ଶୁଣାଣି ପାଇଁ ଏହା ଏକ ବିଷୟ। ଏହି ଆବେଦନ ସୁରଟ ଆସନର ଫଳାଫଳ କିମ୍ବା ବର୍ତ୍ତମାନର ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନର କୌଣସି ଦିଗ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ ନାହିଁ।
ଶିବ ଖେଡାଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା ଏହି ଆବେଦନରେ ଏକ ନିୟମ ମଧ୍ୟ କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଛି ଯେ NOTA ରୁ କମ୍ ଭୋଟ୍ ପାଇଥିବା ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ୫ ବର୍ଷ ପାଇଁ କୌଣସି ପ୍ରକାର ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବାକୁ ବାରଣ କରାଯାଉ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, NOTA ଏକ କଳ୍ପନା ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାବରେ ଦେଖାଯିବା ଉଚିତ। ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଚନ୍ଦ୍ରଚୂଡ, ଜଷ୍ଟିସ ଜେ.ବି ପାରଦୀୱାଲା ଏବଂ ଜଷ୍ଟିସ ମନୋଜ ମିଶ୍ରଙ୍କ ବେଞ୍ଚ ଦ୍ୱାରା ଏହି ମାମଲାର ଶୁଣାଣି ଚାଲିଛି।
NOTA କ’ଣ?:
ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ପରେ ୨୦୧୩ରେ NOTA ର ବିକଳ୍ପ ଭାରତରେ ଆସିଥିଲା। ଉପରୋକ୍ତ “ନନ୍ ଅଫ ଦ ଆବୋଭ” ଅର୍ଥାତ୍ NOTA ହେଉଛି ଏକ ଭୋଟ୍ ବିକଳ୍ପ, ଯେଉଁଥିରେ ଭୋଟର ଯଦି କୌଣସି ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି ନାହିଁ ତେବେ ଏହି ବିକଳ୍ପ ଚୟନ କରିପାରିବେ। ପିପୁଲ୍ସ ୟୁନିଅନ୍ ଫର ସିଭିଲ୍ ଲିବର୍ଟିସ୍ ଭାରତରେ ଏହାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଦୀର୍ଘ ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିଲା। ଏଠାରେ ବୁଝିବା ଜରୁରୀ ଯେ ଭାରତରେ NOTA ର ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିବାର ଅଧିକାର ନାହିଁ। ପ୍ରଚଳିତ ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି NOTA ଅଧିକ ଭୋଟ୍ ପାଏ ତେବେ ଏହାର କୌଣସି ଆଇନଗତ ପରିଣାମ ନାହିଁ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ବିଜେତା ଘୋଷିତ କରାଯିବ।
