ବାସ୍ତୁ ଶାସ୍ତ୍ର: ବାସ୍ତୁ ଶାସ୍ତ୍ର ଜୀବନର ସନ୍ତୁଳନ ପ୍ରଦାନ କରେ। ଯେତେବେଳେ ଏହି ସନ୍ତୁଳନ ଅସମାନ ହୁଏ, ମଣିଷ ଏକାକୀ ଏବଂ ସମୁଦାୟ ଭାବରେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଅସୁବିଧା ଏବଂ ସମସ୍ୟାର ଶିକାର ହୁଏ। ବାସ୍ତୁ ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ପାଞ୍ଚଟି ଉପାଦାନରୁ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଜୀବଙ୍କର ଦକ୍ଷତା ବିକାଶ କରିବାର ଶକ୍ତି ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ଭାବରେ ପାଞ୍ଚଟି ଉପାଦାନ – ପୃଥିବୀ, ଜଳ, ବାୟୁ, ଅଗ୍ନି ଏବଂ ଆକାଶର ଉପଯୁକ୍ତ ବ୍ୟବହାର ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ଏକ ବାସଗୃହରେ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ।
ମାନବ ଶରୀର 5 ଟି ଉପାଦାନରେ ଗଠିତ – ବାସ୍ତୁ ଏକ ପ୍ରାଚୀନ ବିଜ୍ଞାନ। ଆମ ସାଧୁମାନେ ଏହି ବିଜ୍ଞାନକୁ ଆମ ଚାରିପାଖରେ ଥିବା ବିଶ୍ବରେ ଥିବା ନକାରାତ୍ମକ ଶକ୍ତିରୁ ରକ୍ଷା କରିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ବିକଶିତ କରିଥିଲେ। ବାସ୍ତୁ ବେଦରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଛି, ଯାହା ଅଥର୍ବବେଦର ଏକ ଅଂଶ। ଏହି ସୃଷ୍ଟି ସହିତ ମାନବ ଶରୀର ପୃଥିବୀ, ଜଳ, ଅଗ୍ନି, ବାୟୁ ଏବଂ ଆକାଶରେ ମଧ୍ୟ ନିର୍ମିତ ଏବଂ ବାସ୍ତୁ ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକ ଜୀବନ ଏବଂ ବିଶ୍ବକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଥିବା ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ଅଟେ। ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟରେ ପ୍ଲଟ ଏବଂ ଏହାର ଆଖପାଖ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକର ଗୁରୁତ୍ୱ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ।
ବାସ୍ତୁରେ ଜମିର ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ – ସ୍ଥାପତ୍ୟମାନେ ଆଖପାଖର ଜିନିଷଗୁଡିକୁ ଦେଖି ପ୍ଲଟର ଶୁଭ ଏବଂ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଅବସ୍ଥା ଅନୁମାନ କରନ୍ତି। ଷଡଯନ୍ତ୍ରର କେଉଁ ଦିଗ ଏବଂ ଏହା ଷଡଯନ୍ତ୍ରକୁ କିପରି ପ୍ରଭାବିତ କରିବ, ଏହାର ସୂଚନା କେବଳ ବାସ୍ତୁ ଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନୀତି ଅଧ୍ୟୟନ ଏବଂ ବିଶ୍ଳେଷଣ ମାଧ୍ୟମରେ ମିଳିପାରିବ। ସୁଦୀର୍ଘ ବିଲ୍ଡିଂ, ଇଜିପ୍ଟର ପିରାମିଡ୍ ଇତ୍ୟାଦି ନିର୍ମାଣରେ ବାସ୍ତୁ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି। ଆମେ ବିନା ଦ୍ୱିଧାରେ ବାସ୍ତୁକୁ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ। ଘର ନିର୍ମାଣରେ ତିନି ପ୍ରକାରର ବାସ୍ତୁ – ଆବାସିକ – ଘର ଏବଂ ଫ୍ଲାଟ; ବାଣିଜ୍ୟିକ ଏବଂ ଔଦ୍ୟୋଗିକ; ଧାର୍ମିକ – ଧର୍ମଶାଳା, ଜଳଭଣ୍ଡାର ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରୟୋଗ ହୁଏ। ବାସ୍ତୁରେ ଜମିର ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି। ଜମି ବାଛିବାବେଳେ ଜମି କିମ୍ବା ମାଟିର ଗୁଣକୁ ବିଚାର କରାଯିବା ଉଚିତ୍।
ଯଦି ଜମିରେ କୋଇଲା ଇତ୍ୟାଦି ମିଳୁଛି – ଆପଣଙ୍କ ନୂଆ ଜମିରେ ଜମି ମାଲିକଙ୍କ ହାତ ସହିତ ସମାନ ଗାତଟିଏ ଖୋଳନ୍ତୁ। ଗୋଟିଏ ହାତ ଲମ୍ବା ଏବଂ ଗୋଟିଏ ହାତ ଚଉଡା କରି ଜମି ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ପ୍ଲଟ୍ ଖୋଳନ୍ତୁ। ଏଥିରୁ ମାଟି ବାହାର କରିବା ପରେ ସମାନ ମାଟି, ସେହି ଗର୍ତ୍ତରେ ପୁନର୍ବାର ଭରିବା ଉଚିତ୍। ଏହା କରିବା ଦ୍ବାରା, ଯଦି ମାଟି ରହିଯାଏ, ତେବେ ଜମି ଭଲ, ଯଦି ଏହା ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଭରିଯାଏ, ତେବେ ଏହା ମଧ୍ୟମ ଅଟେ ଏବଂ ଯଦି ଏହା କମ୍ ପଡ଼େ ତେବେ ଏହା ଠିକ୍ ନୁହେଁ। ନିମ୍ନ ଜମିରେ ବିଲଡିଂ ନିର୍ମାଣ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।
ସେହିଭଳି, ପୂର୍ବ ପରିମାପ ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ଗାତ ଖୋଳିବା ଏବଂ ଏହାକୁ ପାଣିରେ ଭରିବା, ଯଦି ଜଳ ତୁରନ୍ତ ଏଥିରେ ଶୋଷିତ ନ ହୁଏ, ତେବେ ଏହା ଭଲ ଏବଂ ଯଦି ତୁରନ୍ତ ଶୋଷିତ ହୁଏ, ତେବେ ବୁଝିବାକୁ ପଡିବ ଯେ, ଜମି କମ୍ ଅଟେ। ଯଦି ଖନନ ସମୟରେ ହାଡ, କୋଇଲା ଇତ୍ୟାଦି ମିଳୁଛି, ତେବେ ଏପରି ଜମିରେ କୋଠା ନିର୍ମାଣ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ।
ସିଂହ ମୁଖୀ ଏବଂ ଗୋମୁକି ପ୍ଲଟ୍ – ଯଦି ଖନନ ସମୟରେ ଇଟା ପଥର ବାହାରକୁ ଆସେ, ତେବେ ଏହିପରି ଜମି ଲାଭଦାୟକ ଅଟେ। ବିହନ ବୁଣିବା ଦ୍ୱାରା ମାଟି ମଧ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା କରାଯାଏ। ଯେଉଁ ଜମିରେ ଉଦ୍ଭିଦ ଠିକ୍ ସମୟରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ ଏବଂ ବିହନ ଠିକ୍ ସମୟରେ ବଢେ, ତେବେ ସେହି ଜମି ଭଲ ଅଟେ। ଯେଉଁ ପ୍ଲଟ ଉପରେ କ୍ଳାନ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତି ବସି ବସି ଶାନ୍ତି ପାଆନ୍ତି, ତା’ପରେ ସେହି ଜମି ଏକ କୋଠା ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଅଟେ।
ବାସ୍ତୁ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଜମିର ଆକାରର ଯତ୍ନ ନେବାକୁ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦେବାକୁ କୁହାଯାଇଛି। ବର୍ଗ ଭୂମି ସର୍ବୋତ୍ତମ, ଆୟତାକାର ମଧ୍ୟ ଶୁଭ ଅଟେ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସିଂହ ମୁଖୀ ଏବଂ ଗୋମୁକି ପ୍ଲଟ୍ ମଧ୍ୟ ଭଲ ଅଛି। ସିଂହ ମୁଖୀ ବ୍ୟବସାୟିକ ଏବଂ ଗୋମୁକି ଆବାସିକ ଦର୍ଶନ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ।
ଯେକୌଣସି ବିଲ୍ଡିଂରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଶକ୍ତିର ପ୍ରବାହ ଦିଗ ଅନୁଯାୟୀ ଅଟେ, ତେଣୁ ଯଦି ବିଲଡିଂ ସଠିକ୍ ଦିଗରେ ନିର୍ମିତ ହୁଏ, ତେବେ ସେହି ବିଲ୍ଡିଂରେ ରହୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ପ୍ରାକୃତିକ ଶକ୍ତିର ସଠିକ୍ ଲାଭ ଉଠାଇ ପାରିବେ, ଯାହା ଦ୍ବାରା ଭାଗ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ।
ଚଳିତ ବର୍ଷ ମେଳାରେ ଆମ୍ରପଲ୍ଲୀ, ଦଶେରୀ, ଆଖୁରସ, ବେଗନପଲ୍ଲୀ, ସୁନ୍ଦରୀ, ତୋଟାପୁରୀ, ମଲ୍ଲିକା ଓ ଲେଙ୍ଗଡ଼ା ଭଳି ସ୍ୱାଦିଷ୍ଟ ଆମ୍ୱ ବିକ୍ରି କରାଯାଇଥିଲା। ଗାଁ ଆମ୍ୱ ପସରା କାର୍ୟ୍ୟକ୍ରମରେ ଗଛ ପାକଳ ସ୍ୱାଦିଷ୍ଟ ଆମ୍ୱ ବିକ୍ରି କରାଯାଇଥିବା ବେଳେ, ରାଜଧାନୀବାସୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଆମ୍ୱ କିଣିବା ପାଇଁ ପ୍ରବଳ ଉତ୍ସାହ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା।
