ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତର ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ମତଦାନ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଉପରେ ମାନ୍ୟବର ସୁପ୍ରିମ୍ କୋର୍ଟଙ୍କ ମନ୍ତବ୍ୟ ଏବଂ ରାୟ ଦ୍ୱାରା ଆୟୋଗ ଯଥେଷ୍ଟ ସୁଦୃଢ଼ ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି। ଏହା ଦ୍ୱାରା ନିର୍ବାଚନୀ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟକୁ ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ସମାଧାନ ସହ ସେବା କରିବା କମିସନଙ୍କ ଉପରେ ଅଧିକ ଦାୟିତ୍ବ ରହିଛି।
ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରେ ଭୋଟରଙ୍କ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସଂଖ୍ୟା କୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ମତଦାନ ତଥ୍ୟ ଜାରି କରିବାର ଫର୍ମାଟକୁ ଆହୁରି ବିସ୍ତାର କରିବାକୁ ଆୟୋଗ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି, ଯାହା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ସମସ୍ତ ନାଗରିକମାନେ ନିଜେ ସମୁଦାୟ ଭୋଟରଙ୍କ ପାଇଁ ମତଦାନ ପ୍ରତିଶତ ପ୍ରୟୋଗ କରି ସଂସଦୀୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ, ଉଭୟ ସର୍ବସାଧାରଣରେ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇସାରିଛି। ପ୍ରଥମ ପାଞ୍ଚଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପାଇଁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୋଟର ସଂଖ୍ୟା ୧ରୁ ୫ରେ ଦିଆଯାଇଛି।
ଭୋଟ୍ ସଂଖ୍ୟାରେ କୌଣସି ପରିବର୍ତ୍ତନ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ
ଭୋଟ୍ ସଂଗ୍ରହ ଏବଂ ସଂରକ୍ଷଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା କଠୋର, ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ଅଂଶୀଦାର ଅଟେ। ଆୟୋଗ ଏବଂ ଏହାର ଅଧିକାରୀମାନେ ବୈଧାନିକ ବିଚାରକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ମତଦାନ ହାର ତଥ୍ୟକୁ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଉପାୟରେ ପ୍ରସାରିତ କରୁଛନ୍ତି। ଏପ୍ରିଲ ୧୯, ୨୦୨୪ରେ ନିର୍ବାଚନ ଆରମ୍ଭ ହେବା ଦିନଠାରୁ ମତଦାନ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିବାର ସମଗ୍ର ପ୍ରକ୍ରିୟା ସଠିକ, ନିରନ୍ତର ଏବଂ ନିର୍ବାଚନ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ଏବଂ କୌଣସି ଅସଙ୍ଗତି ବିନା ହୋଇଛି । ମତଦାନ ତଥ୍ୟ ରେକର୍ଡିଂ ଏବଂ ରିଲିଜ୍ ର ବିସ୍ତୃତ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଏବଂ ଫର୍ମ ୧୭ସିର ହେପାଜତ ଏବଂ ବ୍ୟବହାର ର ପ୍ରଣାଳୀ ବିଷୟରେ ଆୟୋଗ ସାର୍ବଜନୀନ ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ଅବଗତ କରାଇଛନ୍ତି। ଉତ୍ତମ ବୁଝିବା ପାଇଁ, ସଂକ୍ଷିପ୍ତରେ ପ୍ରକ୍ରିୟା ନିମ୍ନରେ ଗଣନା କରାଯାଇଛି:
ପ୍ରାର୍ଥୀ ତାଲିକା ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ହେବା ପରେ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ଭୋଟର ତାଲିକା ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ।
ସମସ୍ତ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ଅଧିକାରପ୍ରାପ୍ତ ଏଜେଣ୍ଟମାନେ ପ୍ରାୟ ୧୦.୫ ଲକ୍ଷ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ପାଇଁ ୫୪୩ଟି ପିସିରେ ଫର୍ମ ୧୭ସି ରଖିବେ।
ଫର୍ମ ୧୭ସିରେ ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଥିବା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରେ ମୋଟ ଭୋଟ୍ ସଂଖ୍ୟା କାହାରି ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ, କାରଣ ଏହା ସମସ୍ତ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱୀ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ନିକଟରେ ଉପଲବ୍ଧ।
ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନା ନିୟମ ୧୯୬୧ର ନିୟମ ୪୯ ଭି (୨) ଅନୁଯାୟୀ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ରରୁ ଷ୍ଟ୍ରଙ୍ଗରୁମ୍ ରେ ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଫର୍ମ ୧୭ ସି ସମେତ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ଏଜେଣ୍ଟମାନେ ସର୍ବଦା ଇଭିଏମ୍ ଏବଂ ବୈଧାନିକ କାଗଜପତ୍ର ସହିତ ଯାଇପାରିବେ।
ପ୍ରାର୍ଥୀ କିମ୍ବା ତାଙ୍କ ଏଜେଣ୍ଟମାନେ ଫର୍ମ ୧୭ସିର କପି ଗଣତି କେନ୍ଦ୍ରକୁ ଆଣନ୍ତି ଏବଂ ଏହାକୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଉଣ୍ଡର ଫଳାଫଳ ସହିତ ତୁଳନା କରନ୍ତି।
ଆପ୍ରେ ସର୍ବଦା ଭୋଟର ଙ୍କ ମତଦାନ ତଥ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ ରହିଛି
ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି ଯେ ମତଦାନ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶରେ କୌଣସି ବିଳମ୍ବ ହୋଇନାହିଁ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ମତଦାନ ଦିନ ସକାଳ ସାଢ଼େ ୯ଟା ରୁ ସୁବିଧାଜନକ ଭୋଟର ମତଦାନ ଆପ୍ ରେ ୨୪ ଘଣ୍ଟିଆ ମତଦାନ ତଥ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ ଥିଲା। ୧୭୩୦ ଘଣ୍ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୁଇ ଘଣ୍ଟା ଭିତ୍ତିରେ ଆନୁମାନିକ ମତଦାନ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥାଏ। ୧୯୦୦ ଘଣ୍ଟା ପରେ ଯେତେବେଳେ ପୋଲିଂ ପାର୍ଟି ପହଞ୍ଚିବା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି, ଲଗାତାର ତଥ୍ୟ ଅପଡେଟ୍ କରାଯାଏ। ମତଦାନ ଦିନ ମଧ୍ୟରାତ୍ରି ସୁଦ୍ଧା ଭୋଟର ମତଦାନ ଆପ୍ ପ୍ରତିଶତ ଆକାରରେ ‘କ୍ଲୋଜ୍ ଅଫ୍ ପୋଲ୍ (ସିଓପି)’ ତଥ୍ୟ ଦେଖାଇବ। ବିଭିନ୍ନ ଗଣମାଧ୍ୟମ ସଂସ୍ଥା ନିଜ ସୁବିଧା ଅନୁଯାୟୀ ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରି ପରଦିନ ସକାଳେ ରିପୋର୍ଟ କରିଥାନ୍ତି। ନିର୍ବାଚନୀ ଦଳ ଆସିବା ପରେ ଭୌଗୋଳିକ ଓ ପାଣିପାଗ ପରିସ୍ଥିତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଭୋଟରଙ୍କ ତଥ୍ୟ ପି+୧ କିମ୍ବା ପି+୨ କିମ୍ବା ପି+୩ କିମ୍ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ଦିନରେ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ପ୍ରେସ୍ ନୋଟ୍ ଜାରି କରିବା କେବଳ ଅନ୍ୟ ଏକ ଅତିରିକ୍ତ ସୁବିଧାଜନକ ପଦକ୍ଷେପ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଭୋଟର ମତଦାନ ଆପରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଡାଟା ସର୍ବଦା ୨୪x୭ ଉପଲବ୍ଧ। ୫ଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ମତଦାନ ନେଇ ଆୟୋଗ ୧୩ଟି ପ୍ରେସ୍ ନୋଟ୍ ଜାରି କରିଛନ୍ତି। ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପ୍ରେସ୍ ନୋଟ୍ ଜାରି କରିବାରେ ବିଳମ୍ବ ହେବାର ଅର୍ଥ ନୁହେଁ ଯେ ଭୋଟର ମତଦାନ ଆପ୍ ଜରିଆରେ ସବୁବେଳେ ତଥ୍ୟ ସର୍ବସାଧାରଣରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେଉନଥିଲା। ଏଥିପାଇଁ ଆୟୋଗ ଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି:
ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରୁ ଏହାର ଭୋଟର ମତଦାନ ଆପ୍ କୁ ଅପଗ୍ରେଡ୍ କରି ସମୁଦାୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟଭିତ୍ତିକ ମତଦାନ ସଂଖ୍ୟା କୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି, ଯଦିଓ ଭୋଟର ମତଦାନ ଆପ୍ ର ସଂସଦୀୟ କ୍ଷେତ୍ର ଭିତ୍ତିକ ତଥ୍ୟରୁ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଛି;
ଆଇଓଏସ୍ ବ୍ୟତୀତ, ଭୋଟର ମତଦାନ ଆପର ଆଣ୍ଡ୍ରଏଡ୍ ସଂସ୍କରଣରେ ଏକ ସ୍କ୍ରିନ୍ ସଟ୍ ଫିଚର ମଧ୍ୟ ସକ୍ଷମ କରିଛି;
ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ଅନୁଯାୟୀ ଭୋଟର ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ, ଯଦିଓ ଏହା ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ପାଖରେ ଉପଲବ୍ଧ;
ନିର୍ବାଚନ ଦିନ ପ୍ରାୟ ୨୩୪୫ ଘଣ୍ଟାରେ ମତଦାନ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ, ଯଦିଓ ଏହା ଭୋଟର ମତଦାନ ଆପ୍ ରେ ପୂର୍ବରୁ ଉପଲବ୍ଧ ୨୪ ଘଣ୍ଟିଆର ପୁନରାବୃତ୍ତି;
ପି+୪ ଦିନରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ପର୍ଯ୍ୟାୟର ତୃତୀୟ ପ୍ରେସ୍ ନୋଟ୍ ଜାରି କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ, ଯଦି ପୁନଃମତଦାନ ସରିଛି।
