ମୁମ୍ବାଇ/ ଭୁବନେଶ୍ୱର: ପାରମ୍ପରିକ କାରିଗରମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଦେଖିବା ପାଇଁ ବିପୁଳ ଜନ ସମର୍ଥନକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ନୀତା ମୁକେଶ ଅମ୍ବାନି କଲ୍ଚରାଲ୍ ସେଂଟର (ଏନ୍ଏମ୍ଏସିସି) ପକ୍ଷରୁ ରିଲାଏନ୍ସ ଫାଉଣ୍ଡେସନର “ସ୍ୱଦେଶ’ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଅବଧି ସମ୍ପ୍ରସାରଣ କରାଯାଇଛି। ଏହି ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ହେଉଛି ଏକ ଅନୁଭୂତି ଜୋନ୍ ଯାହା ପିଚୱାଇ, ତାଞ୍ଜୋର, ପଟ୍ଟଚିତ୍ର, ପଟୋଲାର ବୁଣାବୁଣି, ଭେଙ୍କଟଗିରି, ବନାରସ, ପୈଥାନ, କାଶ୍ମୀର ଓ ଜୟପୁରର ନୀଳ ମାଟିପାତ୍ର ଭଳି ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ପାରମ୍ପରିକ କଳାକୃତିକୁ ଦକ୍ଷ କାରିଗର ଓ ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ତିଆରି କରୁଥିବା ବେଳେ ଦେଖିବା ଓ ସେମାନଙ୍କ ସହ ଭାବ ବିନିମୟ କରିବା ଲାଗି ପରିଦର୍ଶନକାରୀମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରୁଛି। ପାରମ୍ପରିକ ଅରଟରେ ଚଟେଇ ଓ ଶାଢ଼ି ବୁଣିବା, ପନିପରିବା କାଳିର ବ୍ୟବହାର କରିବା ବେଳେ କାରିଗରମାନଙ୍କୁ ଦେଖିବା ଏବଂ ପରିଦର୍ଶକମାନଙ୍କ ସହ ଭାବ ବିନିମୟ ସମୟରେ ଚିତ୍ରାଙ୍କନ କରିବା ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟ ଏହି କେନ୍ଦ୍ରର ପରିଦର୍ଶକମାନଙ୍କ ଲାଗି ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଓ ଚିତାକର୍ଷକ ଅନୁଭବ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି।
“ଭାରତୀୟ କାରିଗରମାନେ ହେଉଛନ୍ତି ଦେଶର ଗର୍ବ। ସେମାନଙ୍କ କଳା ଓ ହସ୍ତକଳା ହେଉଛି ଆମ ସଂସ୍କୃତିର ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ। ସେମାନଙ୍କ ଦକ୍ଷତା ଓ ପ୍ରତିଭାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା, ତାହାକୁ ଆହୁରି ଶାଣିତ କରିବା ସହ ଆଗାମୀ ପିଢ଼ିଙ୍କ ପାଖରେ ପହଂଚାଇବା ଲାଗି ସେମାନଙ୍କୁ ଏକ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ମଂଚ ପ୍ରଦାନ କରିଥିବାରୁ ଏନ୍ଏମ୍ଏସିସିରେ ଆମେ ଗର୍ବିତ ମନେ କରୁଛୁ ବୋଲି ରିଲାଏନ୍ସ ଫାଉଣ୍ଡେସନର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତ୍ରୀ ତଥା ଅଧ୍ୟକ୍ଷା ନୀତା ଅମ୍ବାନି କହିଛନ୍ତି। “ଆମ ଭାରତୀୟ ଓ ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଅତିଥିମାନଙ୍କଠାରୁ ସେମାନେ ଯେଉଁଭଳି ବିପୁଳ ପ୍ରଶଂସା ପାଉଛନ୍ତି ଓ ଧ୍ୟାନ ଆକର୍ଷଣ କରିଛନ୍ତି ତାହା ଦେଖି ମୋତେ ବହୁତ ଆନନ୍ଦିତ ଲାଗୁଛି। ସେମାନଙ୍କ ସହିତ ଭାବ ବିନିମୟକୁ ମୁଁ ସ୍ମରଣ କରୁଛି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ କାହାଣୀ ଶୁଣିବା ତଥା ନିଜ କଳା ପ୍ରତି ସେମାନଙ୍କ ଅସାଧାରଣ ଆବେଗ ଦେଖିବା ବେଶ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ। ସ୍ୱଦେଶ ହେଉଛି ଆମ ଐତିହ୍ୟର ଏକ ଉତ୍ସବ ଏବଂ ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି ଯେ ଏହା ଆମ କାରିଗରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସମ୍ମାନ, ସ୍ୱୀକୃତି ଓ ରୋଜଗାରର ଏକ ନୂଆ ଶୁଭାରମ୍ଭ।’’
ଯେତେବେଳେ କାରିଗରମାନେ ଏନ୍ଏମ୍ଏସିସିରେ ଘରକୁ ଆସିଲେ: ସାରା ଦୁନିଆ ପାଇଁ ନୀତା ମୁକେଶ ଅମ୍ବାନି କଲଚରାଲ୍ ସେଂଟର ଖୋଲିବା ପରଠାରୁ ଏହି କେନ୍ଦ୍ରର ବିଭିନ୍ନ ବିଷୟ ଓ ଏହା ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ସୁବିଧାସୁଯୋଗକୁ ପରିଦର୍ଶନକାରୀମାନେ ବେଶ ପ୍ରଶଂସା କରୁଛନ୍ତି। ସ୍ୱଦେଶ ଅନୁଭୂତି ଜୋନ୍ରେ ସୁନ୍ଦର ଡିଜାଇନ୍ ଷ୍ଟଲ୍ ସହିତ ପାରମ୍ପରିକ କାରିଗରମାନଙ୍କ ଲାଗି କ୍ଷେତ୍ରକୁ ପୁନଃ ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇଛି ଯେଉଁଠାରେ କଲ୍ଚରାଲ୍ ସେଂଟର୍ର ଦର୍ଶକମାନେ ଦକ୍ଷ କାରିଗରମାନଙ୍କ କାମକୁ ଦେଖିବା ସହିତ ସେମାନଙ୍କ କଳାକୃତିକୁ ମଧ୍ୟ କିଣିପାରିବେ। ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଏକ ତିନି-ଦିନିଆ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଭାବେ ଏହି ପ୍ରଦର୍ଶନୀକୁ ଆୟୋଜନ କରିବାର ଯୋଜନା ରହିଥିଲେ ମଧ୍ୟ କାରିଗରମାନଙ୍କୁ ମିଳୁଥିବା ବିପୁଳ ପ୍ରଶଂସା, ବହୁସଂଖ୍ୟକ ପରିଦର୍ଶନକାରୀଙ୍କ ଆଗମନ ଓ କାରିଗରମାନଙ୍କ ସାମଗ୍ରୀ ପାଇଁ ଦୈନିକ ଦିଆଉଥିବା ବରାଦ ସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ କରାଯାଇଛି। ବିକ୍ରିଲବ୍ଧ ସମସ୍ତ ରାଶି କାରିଗରମାନଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଉଛି।
ପରିବର୍ଦ୍ଧିତ ପ୍ରଦର୍ଶନୀରେ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି ପଲାଗାଇ ପଦମ୍-ଯେଉଁଥିରେ ରହିଛି ତାମିଲନାଡ଼ୁର ତାଞ୍ଜୋର ଚିତ୍ରକଳା, ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ଭେଙ୍କଟଗିରି ବୁଣିବା କଳା, ଗୁଜରାଟର ପଟୋଲା ବୁଣାବୁଣି ଏବଂ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶର ଥୋଲୁ ବୋମଲତା ଚମଡ଼ା ଛାଇ କଣ୍ଢେଇ।
ତାଞ୍ଜୋର ଚିତ୍ରକଳାରେ ଆକର୍ଷଣୀୟ ସୁନା ଫଏଲ୍ରେ ଦେବାଦେବୀଙ୍କୁ ଉପସ୍ଥାପନା; ଭେଙ୍କଟଗିରି ବୁଣାବୁଣିରେ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ କପଡ଼ା ସହିତ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଜରି କାମ; ଗୁଜରାଟର ପଟୋଲା ବୁଣାବୁଣିରେ ଏକତ୍ର ବୁଣିବା ପୂର୍ବରୁ ବୁଣାସୂତାକୁ ବାନ୍ଧିବା ଓ ରଙ୍ଗ କରିବା; ଥୋଲୁ ବୋମାଲତା ଛାଇ କଣ୍ଢେଇ ହେଉଛି ଭାରତୀୟ ଘୂର୍ଣ୍ଣାୟମାନ ମୁଣ୍ଡ କଣ୍ଢେଇ ଯାହାକୁ କାଗଜ ଓ ଚୂନର ମିଶ୍ରଣରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି ତାହାକୁ ଏହି ପରିବର୍ଦ୍ଧିତ ପ୍ରଦର୍ଶନୀରେ ସାମିଲ କରାଯାଇଛି।
ଅଥଙ୍ଗୁଡ଼ି ପରିବେଶ ମିତବ୍ୟୟୀ ଟାଇଲ୍ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଚମତ୍କାର “ଦି ଉଡେନ୍ ଟଚ୍’ ଡେକରରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଏହି ସମଗ୍ର ଅଂଚଳ ନିଜକୁ ଏକ ଜୀବନ୍ତ ଅନୁଭୂତିରେ ରୂପାନ୍ତରିତ କରିପାରିଛି।
ପାରମ୍ପରିକ ଭାରତୀୟ କାରିଗରମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତିଭା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ବ୍ୟାପକ ବର୍ଗର ଲୋକଙ୍କ ପାଖରେ ପହଂଚାଇବା ଲାଗି ବିଗତ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ରିଲାଏନ୍ସ ଫାଉଣ୍ଡେସନ ପକ୍ଷରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଏକ ମଂଚ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ବିଲୁପ୍ତ ପ୍ରାୟ କଳାକୁ ନୂତନ ଜୀବନଦାନ ମିଳିଥିବା ବେଳେ ପାରମ୍ପରିକ କଳାକାର ଓ କାରିଗରମାନଙ୍କୁୁ ଜୀବନଜୀବିକାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଛି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ କରିବାକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରାଯାଇଛି। ସେମାନଙ୍କ ଉଦ୍ୟମର ଅସମ୍ଭବ ସଫଳତା ନୂଆ କଲ୍ଚରାଲ୍ ସେଂଟରରେ ଆଉ ଏକ ଚମତ୍କାର ବିଷୟ ଯୋଡ଼ିଛି ଯାହା ଜାତୀୟ ଓ ବିଶ୍ୱ ମଂଚରେ ଭାରତର ସମୃଦ୍ଧ ଐତିହ୍ୟକୁ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଛି।
ଏହି ଉଦ୍ୟମଗୁଡ଼ିକ ପାରମ୍ପରିକ କଳାକୃତିର ସଂରକ୍ଷଣ ଓ ସୁରକ୍ଷାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିବା ବେଳେ କାରିଗରମାନଙ୍କୁ ନିରନ୍ତର ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରୁଛି। କାରିଗରମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ରହିଥିବା ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାର ଅଂଶ ଦିଗରେ ସ୍ୱଦେଶ ହେଉଛି ଆଉ ଏକ ପଦକ୍ଷେପ।
