ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ କବଳରେ କବଳିତ ହୋଇ ରହିଥିବା ବିଶ୍ୱରେ ଭାରତ ଏକ ଭିନ୍ନ ମାର୍ଗ ଆଡ଼କୁ ପାଦ ବଢ଼ାଇଛି। ଏସିଆନ ଡେଭଲପମେଂଟ ବ୍ୟାଙ୍କ ନିକଟରେ ଏସିଆ – ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଜଳବାୟୁ ରିପୋର୍ଟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛି ଯେ, ଭାରତ ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ରିହାତି ଉପରେ ଅସ୍ଥାୟୀ ନିର୍ଭରଶୀଳତାରୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦେଉଛି। “ଅପସାରଣ, ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥିରୀକରଣ ଏବଂ ପରିବର୍ତ୍ତନ” ରଣନୀତି ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ଭାରତ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ଏହାର ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ସହାୟତାକୁ ହ୍ରାସ କରି ସୌର ଶକ୍ତି, ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଯାନ ଏବଂ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଶକ୍ତି ଗ୍ରିଡରେ ନୂତନ ପୁଞ୍ଜିନିବେଶ ପାଇଁ ଦ୍ୱାର ଖୋଲିଛି। ଇନ୍ଧନ ରିହାତି ସଂସ୍କାର ଦିଗରେ ଭାରତର ସଂକଳ୍ପ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଛି ଏବଂ ୨୦୧୪ ରୁ ୨୦୧୮ ମଧ୍ୟରେ ରିହାତିକୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ବ୍ୟବଧାନରେ ହ୍ରାସ କରିଛି।
ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ କିଛି ଛୋଟ କଥା ନୁହେଁ। ୨୦୧୦ରୁ ୨୦୧୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପେଟ୍ରୋଲ ଓ ଡିଜେଲ ରିହାତିକୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ହଟାଇବା ଏବଂ ୨୦୧୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ଇନ୍ଧନ ଉପରେ ଟିକସ ବୃଦ୍ଧି ଭଳି ସତର୍କତାମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହା ହାସଲ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଦୁଃସାହସିକ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ବିତ୍ତୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସୁଗମତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ନିମନ୍ତେ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହାଦ୍ୱାରା ସରକାର ଅଭୂତପୂର୍ବ ସ୍ତରରେ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ଅଭିଯାନରେ ପାଣ୍ଠି ବିନିଯୋଗ କରି ପାରିବେ। ସୌର ପାର୍କ, ବିତରିତ ଶକ୍ତି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ଏବଂ ରାଷ୍ଟ୍ରାୟତ୍ତ ଉଦ୍ୟୋଗଗୁଡିକ ପାଇଁ ରିହାତି ବର୍ତ୍ତମାନ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉ ଥିବାରୁ ଭାରତର ଆଗକୁ ଯିବାର ପଥ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ପ୍ରତି ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଏବଂ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି, ଯାହା ଅଧିକ ସ୍ଥିର ଶକ୍ତି ସମ୍ପନ୍ନ ଭବିଷ୍ୟତ ଆଡକୁ ଯିବାକୁ ଚାହୁଁଥିବା ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ବଳିଷ୍ଠ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।
ଏସିଆ – ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଜଳବାୟୁ ରିପୋର୍ଟ
ଏସିଆ – ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଜଳବାୟୁ ରିପୋର୍ଟ ହେଉଛି ଏସିଆନ୍ ଡେଭଲପମେଂଟ ବ୍ୟାଙ୍କ (ଏଡିବି)ର ଏକ ନୂତନ ଜ୍ଞାନଭିତ୍ତିକ ପ୍ରୟାସ। ଲକ୍ଷ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ନୀତି ସଂସ୍କାର ମାଧ୍ୟମରେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନର ମୁକାବିଲାରେ ଏସିଆ ଏବଂ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଅଞ୍ଚଳକୁ ସହାୟତା କରିବା ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ। ଉଦଘାଟନୀ ସଂସ୍କରଣରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ବିକଶିତ ଜଳବାୟୁ ପରିଦୃଶ୍ୟର ଏକ ବିସ୍ତୃତ ସମୀକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଜଳବାୟୁ ସଙ୍କଟର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିଗଗୁଡ଼ିକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ପ୍ରବାହର ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ବାରମ୍ବାରତା ଏବଂ ତୀବ୍ରତା ଏବଂ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ସାମାଜିକ ବ୍ୟୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ ଅନୁକୂଳ ପଦକ୍ଷେପର ଜରୁରୀ ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ସବୁଠାରୁ ଅସୁରକ୍ଷିତ ଜନସଂଖ୍ୟାକୁ ସହାୟତା କରିବା ପାଇଁ ସମ୍ବଳ ସଂଗ୍ରହର ମହତ୍ତ୍ୱ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରୁଛି ଯେ ସେମାନେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦ୍ୱାରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା କରିବା ପାଇଁ ଭଲ ଭାବରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛନ୍ତି। ଏହି ରିପୋର୍ଟ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକୁ ବୁଝିବା ଏବଂ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଜଳବାୟୁ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ଦେବା ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ବଳ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ।
ରିପୋର୍ଟର ପ୍ରମୁଖ ନିଷ୍କର୍ଷ ସମୂହ
ତୈଳ ଓ ଗ୍ୟାସ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିତ୍ତୀୟ ରିହାତିକୁ ୮୫% ହ୍ରାସ କରିବାରେ ଭାରତର “ଅପସାରଣ, ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥିରୀକରଣ ଏବଂ ପରିବର୍ତ୍ତନ’ ଆଭିମୁଖ୍ୟର ଫଳପ୍ରଦତା ଉପରେ ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ ଆଲୋକପାତ କରାଯାଇଛି। କୋଇଲା ଉତ୍ପାଦନ ଉପରେ ସେସ୍ ସମେତ ରଣନୈତିକ ଟିକସ ପଦକ୍ଷେପ କିପରି ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି ପ୍ରକଳ୍ପ ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଉଛି, ତାହା ମଧ୍ୟ ଏହି ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଜଣା ପଡିଛି। ମୋଟାମୋଟି ଭାବେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଭଳି ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା କରି ଅଧିକ ସ୍ଥାୟୀ ଶକ୍ତି ଭବିଷ୍ୟତ ଆଡକୁ ଅଗ୍ରସର ହେବା ପାଇଁ ଭାରତର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ଏହି ବୁଝାମଣାରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ କରାଯାଇଛି।
ଭାରତର ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ରିହାତି ସଂସ୍କାର
୨୦୧୦ ପରଠାରୁ ଭାରତ ନିଜର ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ରିହାତିରେ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ ସଂସ୍କାର ଆଣିଛି ଏବଂ “ଅପସାରଣ, ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥିରୀକରଣ ଏବଂ ପରିବର୍ତ୍ତନ’ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ଏହି ଢାଞ୍ଚାଗତ ପଦ୍ଧତିରେ ଖୁଚୁରା ମୂଲ୍ୟ, ଟିକସ ହାର ଏବଂ ବଛା ବଛା ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ଉତ୍ପାଦ ଉପରେ ରିହାତିକୁ ସତର୍କତାର ସହ ଖାପ ଖୁଆଇବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା, ଯାହା ତୈଳ ଏବଂ ଗ୍ୟାସ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିତ୍ତୀୟ ରିହାତିକୁ ସାମୂହିକ ଭାବରେ ୮୫% ହ୍ରାସ କରିଥିଲା, ଯାହା ୨୦୧୩ରେ ୨୫ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ଶୀର୍ଷରେ ଥିବା ବେଳେ ୨୦୨୩ ସୁଦ୍ଧା ୩.୫ ବିଲିୟନ ଡଲାରକୁ ହ୍ରାସ ହୋଇଥିଲା।
ଏହି ଯାତ୍ରାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ହେଲା ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ ରିହାତିକୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ପର୍ଯ୍ୟାୟ କ୍ରମେ ହଟାଇବା ଏବଂ ବର୍ଦ୍ଧିତ ଟିକସ ବୃଦ୍ଧି । ଏହି ସଂସ୍କାର ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି ପଦକ୍ଷେପ, ବୈଦ୍ୟୁତିକ ଯାନ ଏବଂ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଦ୍ୟୁତ ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ଅଧିକ ସରକାରୀ ସହାୟତା ପାଇଁ ବିତ୍ତୀୟ ସ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ୨୦୧୪ ରୁ ୨୦୧୭ ମଧ୍ୟରେ ପେଟ୍ରୋଲ ଓ ଡିଜେଲ ଉପରେ ଉତ୍ପାଦ ଶୁଳ୍କ ବୃଦ୍ଧି ଯୋଗୁଁ ଟିକସ ରାଜସ୍ୱ ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା, ଯାହାକି ଅନ୍ତର୍ଜାତିକ ବଜାରରେ ତୈଳ ଦର ହ୍ରାସ ସମୟରେ ରଣନୈତିକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ଅତିରିକ୍ତ ରାଜସ୍ୱକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟଭୁକ୍ତ ରିହାତି ଆଡ଼କୁ ପୁନଃନିର୍ଦେଶିତ କରାଗଲା, ଯାହା ଉଭୟ ପରିବେଶ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏବଂ ସାମାଜିକ କଲ୍ୟାଣକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଗ୍ରାମୀଣ ସମୁଦାୟମାନଙ୍କ ପାଇଁ ତରଳ ପେଟ୍ରୋଲିୟମ ଗ୍ୟାସ (ଏଲପିଜି)ର ଉପଲବ୍ଧତାକୁ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲା।
ଭାରତର ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ରିହାତି ସଂସ୍କାର ଏକ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ନିରନ୍ତର ଶକ୍ତି ଦିଗରେ ସମ୍ବଳକୁ ପରିଚାଳିତ କରିବା ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ବିକଳ୍ପର ମୂଳଦୁଆ ପକାଇଛି।
ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତିକୁ ସମର୍ଥନ କରିବାରେ ଟିକସର ଭୂମିକା
୨୦୧୦ ରୁ ୨୦୧୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତ ସରକାର କୋଇଲା ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ଆମଦାନୀ ଉପରେ ଏକ ସେସ୍ ଲାଗୁ କରିଥିଲେ, ଯାହା ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ପଦକ୍ଷେପ ପାଇଁ ଅର୍ଥ ଯୋଗାଇବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା। ଏହି ସେସରୁ ଆଦାୟ ହୋଇଥିବା ପ୍ରାୟ ୩୦% ଅର୍ଥ ଜାତୀୟ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ଏବଂ ପରିବେଶ ପାଣ୍ଠିକୁ ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ବିଭିନ୍ନ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ପ୍ରକଳ୍ପ ଏବଂ ଗବେଷଣାକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲା। ଏହି ଟିକସ ନୂତନ ଏବଂ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ବଜେଟକୁ ଯଥେଷ୍ଟ ସୁଦୃଢ଼ କରିଥିଲା ଏବଂ ସବୁଜ ଶକ୍ତି କରିଡର ଯୋଜନା ଏବଂ ଜାତୀୟ ସୌର ମିଶନ ପରି ପଦକ୍ଷେପ ପାଇଁ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ପାଣ୍ଠି ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମଗୁଡ଼ିକ ଊପଯୋଗିତା ପରିମାଣର ସୌର ଶକ୍ତିର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ କରିବା ଏବଂ ଅନେକ ଅଫ୍-ଗ୍ରୀଡ୍ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି ସମାଧାନ ପାଇଁ ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଇବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିଲା।
ତେବେ ୨୦୧୭ ପରେ ଭାରତରେ ସାମଗ୍ରୀ ଓ ସେବା ଟିକସ (ଜିଏସଟି) ଲାଗୁ ହେବା ପରେ ଚିତ୍ର ବଦଳି ଯାଇଥିଲା। କୋଇଲା ଉତ୍ପାଦନ ଏବଂ ଆମଦାନୀ ଉପରେ ସେସ୍ କୁ ଜିଏସଟି କ୍ଷତିପୂରଣ ସେସ୍ ରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ନୂତନ ଟିକସ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସହିତ ଜଡ଼ିତ ରାଜସ୍ୱ କ୍ଷତିର ଭରଣା କରିବା ପାଇଁ ଏହି ପାଣ୍ଠିର ପ୍ରବାହକୁ ପୁନଃନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ କରିଥିଲା। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଭାରତର ଟିକସ ଢାଞ୍ଚାରେ ଚାଲିଥିବା ଆହ୍ୱାନ ଏବଂ ସମଯୋଜନ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରେ, କାରଣ ଏହା ନିଜର ଆର୍ôଥକ କ୍ଷେତ୍ରର ଜଟିଳତାକୁ ପରିଚାଳିତ କରିବା ସହିତ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ଲକ୍ଷ୍ୟକୁ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କରେ।
ପ୍ରମୁଖ ସରକାରୀ ଯୋଜନା ଓ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ
ଜାତୀୟ ସବୁଜ ହାଇଡ୍ରୋଜେନ ମିଶନ, ପିଏମ୍- କୁସୁମ ଯୋଜନା ଏବଂ ପିଏମ ସୂର୍ଯ୍ୟଘର : ମାଗଣା ବିଜୁଳି ଯୋଜନା ଭଳି ପଦକ୍ଷେପ ସହିତ ଭାରତ ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ଶକ୍ତି ଭବିଷ୍ୟତ ଆଡକୁ ଅଗ୍ରସର ହେଉଛି। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଗୁଡ଼ିକର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନକୁ ବଢ଼ାଇବା, ଶକ୍ତି ଉପଲବ୍ଧତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଏବଂ ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ କରିବା ସହିତ କୃଷକମାନଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ କରିବା। ସେଗୁଡିକ ମିଳିତ ଭାବେ ଏକ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଭାରତର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ସୂଚାଇଥାନ୍ତି।
ସିଦ୍ଧାନ୍ତ
ଶେଷରେ, ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ଶକ୍ତି ଭବିଷ୍ୟତ ଆଡକୁ ଅଗ୍ରସର ହେବା ପାଇଁ ଭାରତର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ଏସିଆନ ଡେଭଲପମେଂଟ ବ୍ୟାଙ୍କର ଏସିଆ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଜଳବାୟୁ ରିପୋର୍ଟରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ତଥ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ପୁଷ୍ଟ ହୋଇଛି। ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ କରିବା ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ନିବେଶକୁ ସୁଗମ କରିବାରେ ଭାରତର “ଅପସାରଣ, ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏବଂ ପରିବର୍ତ୍ତନ’ ଆଭିମୁଖ୍ୟର ଫଳପ୍ରଦତା ଉପରେ ଏହି ରିପୋର୍ଟରେ ଆଲୋକପାତ କରାଯାଇଛି। ଜାତୀୟ ସବୁଜ ହାଇଡ୍ରୋଜେନ ମିଶନ, ପିଏମ୍-କୁସୁମ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଉତ୍ପାଦନ ସହ ଜଡିତ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଯୋଜନା ଭଳି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ମାଧ୍ୟମରେ ଭାରତ କେବଳ ୨୦୭୦ ସୁଦ୍ଧା ଏହାର ମହତ୍ତ୍ୱାକାଂକ୍ଷୀ ଶୁଦ୍ଧ – ଶୂନ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ କରିବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରୁନାହିଁ, ବରଂ ଏକ ସ୍ଥିର ଏବଂ ସମାବେଶୀ ଶକ୍ତି ପରିଦୃଶ୍ୟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରୁଛି। ଜୀବାଶ୍ମ ଇନ୍ଧନ ରିହାତିରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ହ୍ରାସ ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଶକ୍ତି ପ୍ରକଳ୍ପ ଗୁଡ଼ିକୁ ସହାୟତା କରୁଥିବା ଅଭିନବ ଟିକସ ପଦକ୍ଷେପ ଦେଶର ସକ୍ରିୟ ରଣନୀତିର ଉଦାହରଣ। ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆହ୍ୱାନର ମୁକାବିଲା, ଅର୍ଥନୈତିକ ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ଅକ୍ଷୟ ଶକ୍ତିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଦିଗରେ ଏହି ନିରନ୍ତର ପ୍ରୟାସ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏସିଆ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ଜଳବାୟୁ ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ, ଭାରତ ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନକାରୀ ଯାତ୍ରାରେ ଅଗ୍ରସର ହେଉଥିବା ବେଳେ ଏହା ଅନ୍ୟ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, ଯାହା ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ସ୍ଥାୟିତ୍ୱ ପ୍ରତି ଏକ ଦୃଢ଼ ପ୍ରତିବଦ୍ଧତା ପରିବେଶ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରଗତିକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରି ପାରିବ।
