ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତର ନିର୍ବାଚନ ରାଜନୀତିରେ ବ୍ୟାପକ ଅଗ୍ରଗତି କରି ଜାମ୍ମୁ – କଶ୍ମୀରରେ ଗତ ୩୫ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ନିର୍ବାଚନୀ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ହୋଇଛି। ୨୦୨୪ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ସମଗ୍ର କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ (୫ଟି ଲୋକସଭା ଆସନ)ର ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ଗୁଡ଼ିକରେ ମିଳିତ ମତଦାନ ହାର (ଭିଟିଆର) ୫୮.୪୬% ଥିଲା। ଏହି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକ ମାନଙ୍କର ଦୃଢ଼ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଭାବନା ଏବଂ ନାଗରିକ ସଂପୃକ୍ତିର ପ୍ରମାଣ। ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ରାଜୀବ କୁମାରଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ଜ୍ଞାନେଶ କୁମାର ଏବଂ ସୁଖବୀର ସିଂହ ସାନ୍ଧୁ ମିଳିତ ଭାବେ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ମତଦାନ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଜଣାଇଥିଲେ।
ସିଇସି ରାଜୀବ କୁମାର ଜାମ୍ମୁ – କାଶ୍ମୀରର ଭୋଟରମାନଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଇବା ଅବସରରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ସଫଳତା ୨୦୧୯ ପରଠାରୁ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରୁଥିବା ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାରେ ୨୫% ବୃଦ୍ଧି, ନାଗରିକଙ୍କ ସଂପୃକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି ଦର୍ଶାଉଥିବା ସି- ଭିଜିଲ୍ ଅଭିଯୋଗ ଏବଂ ରାଲି ଇତ୍ୟାଦି ପାଇଁ ୨୪୫୫ ଅନୁରୋଧ ଦର୍ଶାଉଥିବା ସୁବିଧା ପୋର୍ଟାଲ ଉପରେ ଆଧାରିତ, ଯାହା ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱକୁ ଦୂର କରି ନିର୍ବାଚନ ଏବଂ ପ୍ରଚାର କ୍ଷେତ୍ରର କ୍ରମାଗତ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ। ନିର୍ବାଚନୀ ସଚେତନତା ଏବଂ ଅଂଶଗ୍ରହଣର ଗଭୀରତାର ଏହି ଫଳାଫଳକୁ ତୁଳନା କଲେ, ଏହା କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ପ୍ରସିଦ୍ଧ କାଶ୍ମୀର କାରିଗରୀ ବୁଣାର ଖ୍ୟାତି ଏବଂ ଦକ୍ଷତାକୁ ମନେ ପକାଇଦିଏ। ଏହି ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଖୁବଶୀଘ୍ର ହେବାକୁ ଥିବା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ସକାରାତ୍ମକ ଉପଲବ୍ଧି ଅଟେ , ଯାହା ଦ୍ୱାରା କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆଗକୁ ବଢିବ।
ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଶ୍ରୀନଗର, ବାରମୂଳା, ଅନନ୍ତନାଗ ରାଜୌରୀ, ଉଧମପୁର ଏବଂ ଜାମ୍ମୁ ଭଳି ୫ଟି ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ରହିଛି। ଗତ କିଛି ନିର୍ବାଚନରେ ୫ଟି ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ପାଇଁ ମିଳିତ ଭିଟିଆର ନିମ୍ନରେ ଦିଆଯାଇଛି:
ତୁଳନା ପାଇଁ ଲଦାଖର ପିସିକୁ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି ଯାହା କି ପୂର୍ବ ଜାମ୍ମୁ ଓ କଶ୍ମୀର ରାଜ୍ୟର ଅଂଶ ଥିଲା।
ଗ୍ରାଫ୍ ୧୯୯୬-୨୦୧୯ ପାଇଁ ସମୁଦାୟ ଭିଟିଆରକୁ ଦର୍ଶାଇଛି ; ୨୦୨୪ ପାଇଁ ଭିଟିଆର ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ରରେ ରହିଛି
କାଶ୍ମୀର ଉପତ୍ୟକାର ତିନୋଟି ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରୁ ୫୦.୮୬% ମତଦାନ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଉପରେ ଲୋକଙ୍କ ଆସ୍ଥାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି। ୨୦୧୯ରେ ଶେଷ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ତୁଳନାରେ ଚଳିତ ଥର ନିର୍ବାଚନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ପ୍ରତିଶତ ୩୦ ପଏଣ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯାହା ପୂର୍ବରୁ ୧୯.୧୬% ଥିଲା।
ଉପତ୍ୟକାର ତିନୋଟି ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ, ଯଥା : ଶ୍ରୀନଗର, ବାରମୂଳା ଏବଂ ଅନନ୍ତନାଗ – ରାଜୌରୀରେ ଯଥାକ୍ରମେ ୩୮.୪୯%, ୫୯.୧% ଏବଂ ୫୪.୮୪% ଭିଟିଆର ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଛି, ଯାହା କି ଗତ ୩ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ ରହିଛି । କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳର ଅନ୍ୟ ଦୁଇଟି ପିସି ଯଥା ଉଧମପୁର ଏବଂ ଜାମ୍ମୁରେ ଯଥାକ୍ରମେ ୬୮.୨୭% ଏବଂ ୭୨.୨୨% ମତଦାନ ହୋଇଛି।
ଟିପ୍ପଣୀ: ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯୋଗୁଁ, ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ ପାଇଁ ପୂର୍ବ ନିର୍ବାଚନର ଭୋଟର ମତଦାନ ତଥ୍ୟ, ସିଧାସଳଖ ତୁଳନାଯୋଗ୍ୟ ହୋଇ ନପାରେ
ଗ୍ରାଫ୍ ରେ ୧୯୯୬-୨୦୧୯ ପାଇଁ ଗ୍ରସ୍ ଭିଟିଆରକୁ ଦର୍ଶାଯାଇଛି। ୨୦୨୪ ପାଇଁ ଭିଟିଆର ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ରରେ ରହିଛି
କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଐତିହାସିକ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ନିର୍ବାଚନ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଆନ୍ତରିକ ପ୍ରୟାସ ଦ୍ୱାରା ସାକାର ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁମାନେ ଜାମ୍ମୁ – କାଶ୍ମୀରର ଲୋକମାନଙ୍କୁ, ବିଶେଷ କରି ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ସଶକ୍ତ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଅକ୍ଳାନ୍ତ ପରିଶ୍ରମ କରିଥିଲେ। ଅଧିକାଂଶ ଯୁବଗୋଷ୍ଠୀ ସେମାନଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସକୁ ଦୃଢ଼ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଗଣତନ୍ତ୍ରକୁ ବ୍ୟାପକ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି। ଆଉ ଏକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ହେଉଛି ୧୮-୫୯ ବର୍ଷ ବୟସ ବର୍ଗର ମତଦାତା, ଯାହା କି କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଂଚଳ ଗୁଡିକରେ ଭୋଟର ମାନଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ଅଂଶ ଅଟେ। ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ୨୦୨୪ରେ ଉଚ୍ଚ ମତଦାନ ପ୍ରତିଶତ ଗଣତନ୍ତ୍ର ପ୍ରତି ସେମାନଙ୍କର ବିଶ୍ୱାସକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି, ଯାହା ଏକ ସକାରାତ୍ମକ ଏବଂ ଉତ୍ସାହଜନକ ବିକାଶ।
କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରରେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ଭୋଟରଙ୍କ ବୟସ ଅନୁଯାୟୀ ବଣ୍ଟନ (ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀରେ ମୋଟ ଭୋଟରଙ୍କ ପ୍ରତିଶତ)
| Age Groups |
Baramulla |
Srinagar |
Anantnag-Rajouri |
Udhampur |
Jammu |
| 18 – 39 Years |
56.02 |
48.57 |
54.41 |
53.57 |
47.66 |
| 40 – 59 Year |
30.85 |
34.87 |
31.59 |
32.65 |
35.28 |
| 18 – 59 Years |
86.87 |
83.44 |
86.00 |
86.22 |
82.94 |
| 60 & Above |
13.13 |
16.56 |
14.00 |
13.78 |
17.06 |
ଆୟୋଗ ଦିଲ୍ଲୀ, ଜାମ୍ମୁ ଏବଂ ଉଧମପୁରର ବିଭିନ୍ନ ରିଲିଫ୍ କ୍ୟାମ୍ପରେ ରହୁଥିବା କାଶ୍ମୀର ପ୍ରବାସୀ ଭୋଟରମାନଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ରରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବେ ମତଦାନ କରିବା କିମ୍ବା ପୋଷ୍ଟାଲ ବାଲଟ୍ ବ୍ୟବହାର କରିବାର ବିକଳ୍ପ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି। ଜାମ୍ମୁରେ ୨୧ଟି, ଉଧମପୁରରେ ୧ଟି ଓ ଦିଲ୍ଲୀରେ ୪ଟି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଛି।
୨୦୧୯ରେ ଏକ ଅଲଗା କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଭାବେ ଗଠିତ ହୋଇଥିବା ଲଦାଖରେ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଆହ୍ୱାନକୁ ମଧ୍ୟ ଉତ୍ସାହଜନକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମିଳିଥିଲା, ଯାହା କି ୭୧.୮୨% ଭିଟିଆରରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଥିଲା।
ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂସଦୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗତ କିଛି ନିର୍ବାଚନରେ ମୋଟ ମତଦାନ
| PC/Year |
2019 |
2014 |
2009 |
2004 |
1999 |
1998 |
1996 |
1989 |
| Srinagar |
14.43% |
25.86% |
25.55% |
18.57% |
11.93% |
30.06% |
40.94% |
Uncontested |
| Baramulla |
34.6% |
39.14% |
41.84% |
35.65% |
27.79% |
41.94% |
46.65% |
5.48% |
| Anantnag |
8.98% |
28.84% |
27.10% |
15.04% |
14.32% |
28.15% |
50.20% |
5.07% |
| Udhampur |
70.15% |
70.95% |
44.88% |
45.09% |
39.65% |
51.45% |
53.29% |
39.45% |
| Jammu |
72.5% |
67.99% |
49.06% |
44.49% |
46.77% |
54.72% |
48.18% |
56.89% |
ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂସଦୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚଳିତ ନିର୍ବାଚନରେ ସଚେତନତା ଏବଂ ପହଂଚର ଅଂଶ ଭାବରେ ୨୦୨୪ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ଜାମ୍ମୁ – କାଶ୍ମୀରରେ ସ୍ୱିପ୍ ର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ବ୍ୟାପକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା। ଜାମ୍ମୁ – କାଶ୍ମୀରର ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ଅଧିକାରୀଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ଦୁଃସାହସିକ କ୍ରୀଡ଼ା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ସିମ୍ପୋଜିୟମ୍, ସଚେତନତା ରାଲି, ନୁକ୍କଡ ନାଟକ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ କରାଯାଇ ମତଦାନର ବାର୍ତ୍ତା ପ୍ରଚାର କରାଯାଇଥିଲା। ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରୟାସ ମଧ୍ୟରେ, ବାରମୂଳାରେ ଏକ ଡମି ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ଭାବରେ ଇଗଲୁ ନିର୍ମାଣ, କଠୁଆରେ ପାରା ସ୍କୁଟର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ସୁଚେତଗଡ଼ ସୀମାରେ ବିଟିଂ ଦ ରିଟ୍ରିଟ୍ ସମାରୋହରେ ସଚେତନତା, ଏଲଓସି ନିକଟସ୍ଥ ତିତୱାଲରେ ମେଗା ସଚେତନତା ରାଲି, ଶ୍ରୀନଗରର ଡାଲ ହ୍ରଦ ନିକଟରୁ କିସ୍ତୱାଡର ଚୌଗନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏବଂ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ରେଳ ପୋଲ ଉପରେ ଇସିଆଇ ଗୀତର ବାଦ୍ୟ ସଂସ୍କରଣ ବଜାଇବା ଆଦି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରହିଛି। ପ୍ରସିଦ୍ଧ କଣ୍ଠଶିଳ୍ପୀମାନେ ଲାଲ ଚୌକ, ଗୁଲମାର୍ଗ, କୁଲଗାମ, ଅନନ୍ତନାଗ ସମେତ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ସଙ୍ଗୀତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ। କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳର କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା ଏବଂ ମତଦାନରେ ବିପୁଳ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ସହ ମତଦାନରେ ବିପୁଳ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ସହ ମତଦାନ ହୋଇଥିଲା।
