Author: SM Network

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଡିସେମ୍ବର ୧୯ତାରିଖରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ହେବାକୁ ଥିବା ବିରୋଧୀ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟର ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଠକ ହେବ। ବୈଠକରେ ମୁଖ୍ୟ ଏଜେଣ୍ଡା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା, ଆସନ ବଣ୍ଟନ ଓ ମିଳିତ ରାଲି ଆୟୋଜନ ଉପରେ ଆଲୋଚନା ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। କଂଗ୍ରେସ ସାଧାରଣ ସମ୍ପାଦକ ଜୟରାମ ରମେଶ ରବିବାର ‘ଏକ୍ସ’ରେ ଏକ ପୋଷ୍ଟରେ କହିଛନ୍ତି, ବିରୋଧୀ ଦଳ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟର ନେତାମାନଙ୍କର ଚତୁର୍ଥ ବୈଠକ ୧୯ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୩ ମଙ୍ଗଳବାର ଅପରାହ୍ନ ୩ଟାରେ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ। ନିକଟରେ ଶେଷ ହୋଇଥିବା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ କଂଗ୍ରେସର ଖରାପ ପ୍ରଦର୍ଶନ ପରେ ଏହି ବୈଠକ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଛି। ରାଜସ୍ଥାନ, ଛତିଶଗଡ଼ ଓ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ କଂଗ୍ରେସକୁ ପରାଜୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଛି। ଅପରପକ୍ଷରେ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି (ବିଜେପି) କହିଛି ଯେ ଲୋକମାନେ ‘ମୋଦୀଙ୍କ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି’ ଉପରେ ଆସ୍ଥା ପ୍ରକଟ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ୨୦୨୪ରେ ଲୋକମାନେ ପୁଣିଥରେ ତାଙ୍କ ସରକାରକୁ ନିର୍ବାଚିତ କରିବେ।

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କୁ ଟକ୍କର ଦେବା ପାଇଁ ଏକତା ବଜାୟ ରଖି ବିରୋଧୀ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ‘ମୁଁ ନୁହେଁ, ଆମେ’ ସ୍ଲୋଗାନ ଦେଇ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବାକୁ ଚାହୁଁଛୁ ବୋଲି କଂଗ୍ରେସର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ନେତା କହିଛନ୍ତି। ଆଗାମୀ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପିକୁ ଟକ୍କର ଦେବା ପାଇଁ ବିକଳ୍ପ ସକାରାତ୍ମକ ଏଜେଣ୍ଡା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ଏବେ ବିରୋଧୀଦଳମାନଙ୍କ ଆଗରେ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି। ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳ ଏହି ପ୍ରଚାରରେ ଉଠାଯାଇଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିବା ନୁହେଁ। ତେବେ ୨୦୨୪ରେ ବିଜେପିକୁ ଟକ୍କର ଦେବା ପାଇଁ ଦଳ ଚିନ୍ତା କରିବ ବୋଲି ସେ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି। ମୋଦୀଙ୍କୁ ଟକ୍କର ଦେବା ପାଇଁ ବିରୋଧୀଦଳମାନେ ଯେଉଁ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସ୍ଲୋଗାନ ଉପରେ କାମ କରିବେ, ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ‘ମୁଁ ନୁହେଁ ଆମେ’ ଅନ୍ୟତମ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।

ବିରୋଧୀ ଦଳମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ହେଉଛି ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟ ସକାରାତ୍ମକ ଏଜେଣ୍ଡା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା, ଯାହା ସେମାନଙ୍କୁ ବିଜେପିକୁ ଟକ୍କର ଦେବାରେ ସହାୟକ ହେବ ବୋଲି ଦଳୀୟ ନେତା କହିଛନ୍ତି। ଏହି ବୈଠକରେ ବିରୋଧୀ ଦଳମାନେ ଆସନ ବୁଝାମଣା, ମିଳିତ ନିର୍ବାଚନୀ ରାଲି କରିବା ସହ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସାଧାରଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବେ।

ସୂତ୍ରରୁ ପ୍ରକାଶ ଯେ ଇଣ୍ଡି ମେଣ୍ଟ ଜାତିଭିତ୍ତିକ ଗଣନା, ସର୍ବନିମ୍ନ ସହାୟକ ମୂଲ୍ୟ (ଏମଏସପି)ର ଆଇନଗତ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଏବଂ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସାମାଜିକ ନିରାପତ୍ତା ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇପାରେ। ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ତଥା ତୃଣମୂଳ କଂଗ୍ରେସ ସୁପ୍ରିମୋ ମମତା ବାନାର୍ଜୀ ଡିସେମ୍ବର ୧୭ରୁ ୧୯ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାତୀୟ ରାଜଧାନୀରେ ରହିବେ ଏବଂ ଏହି ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ଅନ୍ୟ ବରିଷ୍ଠ ନେତାଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତି ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ କାମ ଚାଲିଛି ବୋଲି ସୂତ୍ରରୁ ପ୍ରକାଶ।

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ବହୁଜନ ସମାଜ ପାର୍ଟି (ବିଏସପି) ସୁପ୍ରିମୋ ମାୟାବତୀ ତାଙ୍କ ପୁତୁରା ଆକାଶ ଆନନ୍ଦଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀଭାବେ ମନୋନୀତ କରିଛନ୍ତି । ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ମାୟାବତୀ ଏହି ଘୋଷଣାକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ବିବେଚନା କରୁଛନ୍ତି । ବହୁଜନ ସମାଜ ପାର୍ଟି ଯେଉଁ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ସମୟ ଦେଇ ଗତି କରୁଛି, ସେଥିରେ ମାୟାବତୀଙ୍କ ଏହି ଘୋଷଣା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି । ତେବେ ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଦଳ ପାଇଁ ସ୍ଥିତି ଏପରି ହୋଇଛି ଯେ, ଏହି ଘୋଷଣାକୁ ରାଜନୈତିକ ମହଲରେ ସେତିକି ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଉନାହିଁ । ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଯୁଗରେ ଦଳ ନିଜର ମୂଳ ମତଦାତା ଦଳିତମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱାସ ହରାଇସାରିଛି । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି, କଂଶୀରାମଙ୍କଠାରୁ ନେତୃତ୍ୱନେବା ପରେ ମାୟାବତୀ ଆକାଶ ଆନନ୍ଦଙ୍କୁ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ସୂତ୍ରରେ କ’ଣ ହସ୍ତାନ୍ତର କରୁଛନ୍ତି ।

କ୍ରମାଗତଭାବେ ନିର୍ବାଚନ ହାରିବାରେ ଲାଗିଛି ଦଳ

୨୦୦୭ ପରଠାରୁ ଦଳର ନିର୍ବାଚନୀ ପ୍ରଦର୍ଶନ କ୍ରମାଗତଭାବେ ହ୍ରାସ ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି । ୨୦୧୧ ୟୁପି ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଦଳ ୨୦୦୭ରେ ୨୦୬ ଆସନରୁ ୮୦କୁ ଖସି ଆସିଥିଲା । ୨୦୧୭ରେ ବିଏସପିର ପ୍ରଦର୍ଶନ ଆହୁରି ଖସିଯାଇଥିଲା । ଦଳ ମାତ୍ର ୧୯ଟି ଆସନରେ ସୀମିତ ରହିଥିଲା । ଦଳର ଭୋଟ ପ୍ରତିଶତ ପାଖାପାଖି ୪ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଇ ୨୨ ପ୍ରତିଶତରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ୨୦୨୨ରେ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥିତିରେ ସୁଧାର ଆସିନଥିଲା । ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ବିଜେପି ୟୁପିରେ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିବା ପରେ ବିଏସପିର ଆସନ ମାତ୍ର ଗୋଟିଏରେ ସୀମିତ ରହିଛି । ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନ ହାରିବାର ପ୍ରଭାବ ଦଳ ଉପରେ ସ୍ପଷ୍ଟଭାବେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି । ଗତ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ମାୟାବତୀଙ୍କର ଅନେକ ବିଶ୍ୱସ୍ତ ନେତା ଅନ୍ୟ ଦଳରେ ଯୋଗ ଦେଇଛନ୍ତି । ଏହା ସହ ଦଳର ତୃଣମୂଳ ସ୍ତରର ସଂଗଠନ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇପଡ଼ିଛି । ଆହ୍ଲାବାଦ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନର ପ୍ରଫେସର ଭିକେ ରାୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଅଧିକାଂଶ ନେତା ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି କ୍ଷମତାରୁ ଦୂରରେ ରହିଲେ ନିଜ ରାଜନୈତିକ ଦଳକୁ ମଜବୁତ କରିଥାନ୍ତି । ରାୟଙ୍କ କହିବା ଅନୁଯାୟୀ, ମାୟାବତୀ ସେହି ସୁଯୋଗ ହାତଛଡ଼ା କରିଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି । ତାଙ୍କ ଦଳ ନିଜର ମୂଳ ମିଶନକୁ ଭୁଲିଯାଇଛି। ପ୍ରଖ୍ୟାତ ଦଳିତ ନେତା କଂଶୀରାମ ନିର୍ଯାତିତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପାଇଁ ଲଢ଼ିବା ପାଇଁ ବିଏସପି ଗଠନ କରିଥିଲେ । ଏହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା ସାରା ଦେଶରେ ଦଳିତ ଓ ଗରିବଙ୍କ ନିର୍ବାଚନୀ ସ୍ୱର ହେବା । ସ୍ଥିତି ହେଉଛି ୟୁପି ବାହାରେ ବିଏସପି ସବୁସ୍ଥାନରେ ଦୁର୍ବଳ ଦେଖାଯାଉଛି । ରାଜସ୍ଥାନରେ ବିଏସପି ନିଜର ସ୍ଥିତିକୁ ସାମାନ୍ୟ ସୁଧାରିଥିଲା କିନ୍ତୁ କଂଗ୍ରେସ ତାହାକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେଇଛି ।

୫ ରାଜ୍ୟର ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଝଟକା

ନିକଟରେ ୫ଟି ରାଜ୍ୟର ନିର୍ବାଚନରେ ଦଳର ପ୍ରଦର୍ଶନ ମଧ୍ୟ ବିଶେଷ ଉତ୍ସାହଜନକ ନୁହେଁ । ଦଳ ରାଜସ୍ଥାନରେ ଗତଥର ୬ଟି ଆସନ ଜିତିଥିବାବେଳେ ଏଥର ମାତ୍ର ୨ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଛି । ୨୦୧୮ ତୁଳନାରେ ଏଥର ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ରାଜସ୍ଥାନ, ଛତିଶଗଡ଼ ଓ ତେଲେଙ୍ଗାନାରେ ବିଏସପିର ଭୋଟ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଇଛି । ରାଜସ୍ଥାନରେ ୨୦୧୮ରେ ବିଏସପିର ଭୋଟ ପ୍ରତିଶତ ୪.୦୨ ପ୍ରତିଶତ ଥିବାବେଳେ ଏଥର ତାହା ୧.୮୨ ପ୍ରତିଶତକୁ ଖସି ଆସିଛି । ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ବିଏସପିକୁ ଝଟକା ଲାଗିଛି । ବିଏସପି ଗୋଣ୍ଡୱାନା ଗଣତନ୍ତ୍ର ପାର୍ଟି ସହ ମେଣ୍ଟ କରି ୧୭୮ଟି ବିଧାନସଭା ଆସନରେ ଲଢ଼ିଥିଲା । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ସହଯୋଗୀ ଦଳ ଗୋଟିଏ ଆସନ ପାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବିଏସପି ଖାଲି ହାତରେ ରହିଥିଲା । ଦଳର ଭୋଟ ପ୍ରତିଶତ ମଧ୍ୟ ୨୦୧୮ରେ ୫ ପ୍ରତିଶତ ଥିବାବେଳେ ୩.୩୧ ପ୍ରତିଶତକୁ ଖସି ଆସିଛି । ୨୦୧୮ରେ ବିଏସପି ୨ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା । ଏବଂ ମତଦାନ ହାର ୫.୦୧ ଥିଲା । ସେହିଭଳି ଛତିଶଗଡ଼ରେ ମଧ୍ୟ ଦଳର ପ୍ରଦର୍ଶନ ଖରାପ ରହିଥିଲା । ଦଳ ୫୩ଟି ଆସନରେ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଦେଇଥିବାବେଳେ ସମସ୍ତଆସନରେ ପରାଜୟ ବରଣ କରିଥିଲା । ଭୋଟ ମଧ୍ୟ ମାତ୍ର ୨ ପ୍ରତିଶତକୁ ଖସି ଆସିଛି । ୨୦୧୮ ନିର୍ବାଚନରେ ଛତିଶଗଡ଼ରେ ବିଏସପି ୨ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିବାବେଳେ ଭୋଟ ପ୍ରତିଶତ ୩.୦୯ ପ୍ରତିଶତ ଥିଲା । ତେଲେଙ୍ଗାନାରେ ମଧ୍ୟ ଦଳର ଖାତା ଖାଲି ପଡ଼ିଛି । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ବିଏସପିର ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଦଳର ସ୍ଥିତି ମଧ୍ୟ ବିପଦରେ ପଡ଼ିଛି ।

ରାଜ୍ୟରେ ଦୁର୍ବଳ ସଂଗଠନ

ଦଳିତ ରାଜନୀତିର ଚେହେରା କୁହାଯାଉଥିବା ମାୟାବତୀ ଏବେ ପୂର୍ବ ଭଳି ମଜବୁତ ସ୍ଥିତିରେ ନାହାନ୍ତି । ଦଳର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଆଧାର ରାଜ୍ୟ ୟୁପିରେ ଦଳର ସଂଗଠନ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଛି । ଏହି କାରଣରୁ ଦଳ ୨୦୦୭ ପରଠାରୁ ୟୁପିରେ କ୍ଷମତା ଦଖଲ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇନାହିଁ । ଏହାବ୍ୟତୀତ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ରାଜସ୍ଥାନ, ପଞ୍ଜାବ, ଦିଲ୍ଲୀ ସମେତ ଉତ୍ତର ଭାରତର ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ଦଳୀୟ ସଂଗଠନର ଅବସ୍ଥା ଖରାପ ରହିଛି । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ମାୟାବତୀଙ୍କ ପାଖରେ ଇତିହାସର ମାନ୍ୟତା ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟକିଛି ଠୋସ୍ ସ୍ଥିତି ନାହିଁ । ଦଳ ନିଜର ମୂଳ ଦଳିତ ଭୋଟରଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏକାଠି ରଖିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛି । କ୍ଷମତାରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା ପରେ ମାୟାବତୀ ନିଜ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ନିର୍ମାଣ ଓ ଦଳ ବିରୋଧରେ ଦୁର୍ନୀତିର ସାଂଘାତିକ ଅଭିଯୋଗର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ ।

ମାୟାବତୀଙ୍କ ସୋସିଆଲ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ

ମାୟାବତୀ ଭାରତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ଆମୂଳଚୂଳ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଥିଲେ । ସେ ପ୍ରଥମେ ଏକ ମେଣ୍ଟ ଗଠନ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ ଯେଉଁଥିରେ ସାମାଜିକ ଗୋଷ୍ଠୀର ମେଣ୍ଟ ଥିଲା । ମାୟାବତୀଙ୍କର ବ୍ରାହ୍ମଣ ଓ ଦଳିତମାନଙ୍କର ସାମାଜିକ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂର ଅତୁଳନୀୟ ମିଶ୍ରଣ ଥିଲା । ତାଙ୍କ ସାମାଜିକ ପୁନର୍ଗଠନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କେବଳ ଅତିରିକ୍ତ ଭୋଟ ହାସଲ କରିବା ନୁହେଁ ବରଂ ତାଙ୍କର କୌଣସି ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱୀ ଯେପରି ସେମାନଙ୍କର ପାରମ୍ପରିକ ଭୋଟ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ବଜାୟ ରଖିପାରିବେ ନାହିଁ ତାହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ମଧ୍ୟ ଥିଲା । ସେ ସପାରୁ ମୁସଲମାନ, ବିଜେପିରୁ ଉଚ୍ଚ ଜାତିର ଏବଂ ଅଜିତ ସିଂହଙ୍କ ଆରଏଲଡିରୁ ଜାଟମାନଙ୍କ ସମର୍ଥନ ପାଇବାରେ ସମର୍ଥ ହୋଇଥିଲେ । ସତୀଶ ମିଶ୍ରଙ୍କୁ ମାୟାବତୀ ଦଳର ପ୍ରଥମ ବ୍ରାହ୍ମଣ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସାଧାରଣ ସମ୍ପାଦକଭାବେ ନିଯୁକ୍ତ କରିଥିଲେ । ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୦୩ରେ ସତୀଶ ମିଶ୍ର ତାଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ । ଅଦାଲତରେ ସେ କେବଳ ମାୟାବତୀଙ୍କୁ ସଫଳତାର ସହ ରକ୍ଷା କରିନଥିଲେ ବରଂ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନଙ୍କୁ ମାୟାବତୀଙ୍କ ନିକଟତର କରାଇବାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ବିଏସପିର ହାତୀକୁ ଉଚ୍ଚ ଜାତିର ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଗଣେଶଭାବେ ଚିହ୍ନିତ କରାଯାଇଥିଲା । ତେବେ ବର୍ତ୍ତମାନ ବିଏସପିର ଏହି ସୋସିଆଲ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ଲୋପ ପାଇଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି ।

ସେତେବେଳେ ବିଏସପି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲା

ବିଏସପି ଏକଦା (୨୦୦୭) ଦେଶର ଦ୍ରୁତ ଅଭିବୃଦ୍ଧିଶୀଳ ଏବଂ ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଥିଲା । ମେଣ୍ଟ ରାଜନୀତି ସମୟରେ ମାୟାବତୀ ଦଳିତ ନେତାଭାବେ ନେତୃତ୍ୱ ନେଉଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଅଭିଳାଷ ସବୁବେଳେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଥିଲା । ଜଣେ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଝିଅ ମାୟାବତୀ ୧୯୮୪ରେ ତାଙ୍କ ଗୁରୁ କଂଶୀରାମଙ୍କ ସହ ରାଜନୀତିରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ । ସେହି ବର୍ଷ ସେ ମୁଜାଫରନଗରରୁ ଲୋକସଭା ଆସନ ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ନିର୍ବାଚନ ଲଢ଼ିଥିଲେ । ତେବେ ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ମାୟାବତୀଙ୍କୁ ପରାଜୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା । ମୁଲାୟମ ସିଂହ ଯାଦବଙ୍କ ସହାୟତାରେ ୧୯୯୫ରେ ସେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ୟୁପିର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କ ରାଜନୈତିକ କ୍ୟାରିୟରର ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ହାସଲ ହୋଇଥିଲା । ତେବେ ଏହି ମେଣ୍ଟ ମାତ୍ର ୪ ମାସ ଚାଲିଥିଲା ।

ବିଜେପି ସହିତ ବିଏସପିର ମେଣ୍ଟ

ମାୟାବତୀ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ କଠୋର ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱୀ ବିଜେପି ସହ ହାତ ମିଳାଇବାକୁ ପଛାଇ ନ ଥିଲେ । ୧୯୯୭ରେ ସେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବିଜେପି ସହ ହାତ ମିଳାଇଥିଲେ । ଏହି କାରଣରୁ ସେ ଚାହୁଁଥିଲେ ଯେ ୟୁପି ମୁଲାୟମଙ୍କ ଶାସନର ଗୁଣ୍ଡାଗିରିରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବ । ତାଙ୍କ ଗୁରୁ କଂଶୀରାମ ଖୋଲାଖୋଲିଭାବେ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହା ଏକ ସ୍ୱଳ୍ପକାଳୀନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଥିଲା । ସେ ଠିକ୍ କହିଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଏହା ଶେଷଥର ନୁହେଁ ଯେ ହାତୀକୁ ୟୁପିରେ ପଦ୍ମର ସମର୍ଥନ ମିଳିଥିଲା । ମାୟାବତୀ ବିଜେପି ସହ ମେଣ୍ଟ କରି ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଛନ୍ତି । ୨୦୦୨ରେ ସେ ପୁଣି ଥରେ ବିଜେପି ସହାୟତାରେ ସିଂହାସନରେ ବସିଥିଲେ କିନ୍ତୁ ତାଜ କରିଡର ଦୁର୍ନୀତି ଯୋଗୁଁ ୧୮ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ । ୨୦୦୭ରେ ୟୁପିରେ ବିଏସପି ୨୦୬ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ହୋଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଦଳର ୨୧ ଜଣ ଲୋକସଭା ସାଂସଦ ଥିଲେ । ମୁଲାୟମଙ୍କ ଏକମାତ୍ର ବିକଳ୍ପଭାବେ ନିଜକୁ ଉପସ୍ଥାପନ କରି ୨୦୦୭ରେ ୩୦ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ଭୋଟ ପାଇ ରାଜ୍ୟରେ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ବିଜୟ ହାସଲ କରିଥିଲେ ।

ମତଦାତାଙ୍କ ମନରୁ ଭୟ ଦୂର କଲେ ମାୟାବତୀ

ବିଏସପି କ୍ଷମତାକୁ ଆସିବା ପରେ ଏସ୍ ସି/ଏସ୍ ଟି ଅତ୍ୟାଚାର ନିବାରଣ ଆଇନକୁ କଡ଼ାକଡ଼ିଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଇଥିଲା । ପୂର୍ବରୁ ଥାନାରୁ ଫେରାଇ ଦିଆଯାଉଥିବା ଏବଂ ଏତଲା ଦେବାକୁ ଡରୁଥିବା ଅଭିଯୋଗକାରୀମାନେ ଏବେ ନିଜ ଉପରେ ଭରସା ରଖିଛନ୍ତି । ଅର୍ଥାତ୍ ଦଳିତ ଆଇଏଏସ, ଆଇପିଏସ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀମାନେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦବୀ ପାଇଥିଲେ । ବିଏସପି ସରକାର ମଧ୍ୟ ଦଳିତଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ଜମି ସଂସ୍କାର ଆଣିଥିଲେ । କେବଳ ୧୯୯୭ରେ ବିଏସପି ଶାସନ କାଳରେ ୮୧,୫୦୦ ଦଳିତଙ୍କୁ ଜମି ସଂସ୍କାର ମାଧ୍ୟମରେ ୫୨,୦୦୦ ଏକରରୁ ଅଧିକ ଜମି ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଆମ୍ବେଦକର ଗ୍ରାମ ଯୋଜନା, ଯାହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଦଳିତ ଗ୍ରାମ ଏବଂ ଦଳିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଥିଲା, ୟୁପିରେ ଗ୍ରାମୀଣ ଦଳିତମାନଙ୍କ ଅବସ୍ଥାରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିଥିଲା । ହେଲେ ଏବେ ଏସବୁ ଇତିହାସ ପାଲଟିଛି ।

ଆକାଶ ଆନନ୍ଦକୁ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀସୂତ୍ରରେ କ’ଣ ମିଳୁଛି ?

ଏବେ ମୌଳିକ କଥା ହେଉଛି ମାୟାବତୀ ବଂଶବାଦ ରାଜନୀତିରେ ନୂଆ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀଙ୍କୁ କ’ଣ ହସ୍ତାନ୍ତର କରୁଛନ୍ତି । ଏହାର ଉତ୍ତର ହେଉଛି ମାୟାବତୀ ଏକ ଦୁର୍ବଳ ସଂଗଠନର ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜକୁ ଭବିଷ୍ୟତର ନେତାଙ୍କ ହାତରେ ହସ୍ତାନ୍ତର କରୁଛନ୍ତି, ୟୁପିର ଖରାପ ସ୍ଥିତି ଏବଂ ଉତ୍ତର ଭାରତରେ ଦଳର ମରିଯାଇଥିବା ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ହସ୍ତାନ୍ତର କରୁଛନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ନିର୍ବାଚନରେ ପରାଜୟ ପରେ ବିଏସପିର ଜାତୀୟ ଦଳର ମାନ୍ୟତା ମଧ୍ୟ ବିପଦରେ ପଡ଼ିଛି । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଦଳର ମୂଳ ଦଳିତ ଭୋଟରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦଳର ବିଶ୍ୱାସକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ନୂଆ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ରହିବ । ଏହା ସହ ଦଳର ନେତାମାନଙ୍କୁ ଦାୟିତ୍ୱ ହସ୍ତାନ୍ତର କରି ସେମାନେ ପୂର୍ବ ମୁଖିଆଙ୍କ ଭୁଲରୁ ଶିଖିଥିବା ଦେଖାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ ।

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ନିକଟରେ ହୋଇଥିବା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଛି ଯେ ‘ମୋଦୀ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି’ର ଯୋଗ୍ୟତା ରହିଛି ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଶନିବାର କହିଛନ୍ତି। କିଛି ରାଜନୈତିକ ଦଳ ‘ମିଥ୍ୟା ଘୋଷଣା’ କରି କିଛି ଲାଭ ପାଇବେ ନାହିଁ ବୋଲି ବୁଝିପାରୁ ନାହାନ୍ତି। ‘ବିକାଶ ଭାରତ ସଂକଳ୍ପ ଯାତ୍ରା’ର ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ସହ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିବା ପରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ନିର୍ବାଚନ ଜିତିବା ପୂର୍ବରୁ ଲୋକଙ୍କ ହୃଦୟ ଜିତିବା ଜରୁରୀ। ଲୋକଙ୍କ ବୁଦ୍ଧିକୁ ଅଣଦେଖା କରିବା ଠିକ୍ ନୁହେଁ। ବିରୋଧୀ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ସେମାନେ ସ୍ୱାର୍ଥପରତା ପରିବର୍ତ୍ତେ ସେବାକୁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେଇଥାନ୍ତେ, ତେବେ ଦେଶର ଏକ ବିଶାଳ ଜନସଂଖ୍ୟା ବଞ୍ଚିତ, ଅସୁବିଧା ଏବଂ ଦୁଃଖରେ ବଞ୍ଚିନଥାନ୍ତେ। ଆମ ସରକାର ମା’-ବାପ ସରକାର ନୁହେଁ, ବରଂ ପିତାମାତାଙ୍କ ସେବା କରୁଥିବା ସରକାର। ପିଲାଟିଏ ଯେମିତି ନିଜ ପିତାମାତାଙ୍କ ସେବା କରିଥାଏ, ସେହିଭଳି ଏହି ମୋଦି ଆପଣଙ୍କ ସେବା କରିବା ପାଇଁ କାମ କରନ୍ତି।

ମୋ ପାଇଁ ସବୁ ଗରିବ ଭିଆଇପି

ମୋଦି ଗରିବ, ଗରିବଙ୍କ ପାଇଁ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତି, ଯେଉଁମାନଙ୍କ ପ୍ରତି କେହି ଚିନ୍ତା କରନ୍ତି ନାହିଁ ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମୋଦି ଅଛନ୍ତି। ଯେଉଁମାନଙ୍କ ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟର ଦ୍ୱାର ବନ୍ଦ ଥିଲା, ସେମାନଙ୍କର ଯତ୍ନ ମୋଦି ନେଉନାହାନ୍ତି ବରଂ ସେମାନଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି। ମୋ ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗରିବ ଜଣେ ଭିଆଇପି, ପ୍ରତ୍ୟେକ ମା’ ଝିଅ, ଭଉଣୀ ଜଣେ ଭିଆଇପି, ପ୍ରତ୍ୟେକ କୃଷକ ଜଣେ ଭିଆଇପି, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଯୁବକ ଜଣେ ଭିଆଇପି। କିନ୍ତୁ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି, ଯେଉଁମାନେ ଆମକୁ ବିରୋଧ କରୁଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ଦେଶ କାହିଁକି ବିଶ୍ୱାସ କରୁନାହିଁ।

ନିର୍ବାଚନ ଜିତିବା ପୂର୍ବରୁ ଲୋକଙ୍କ ହୃଦୟ ଜିତିବା ଜରୁରୀ

କିଛି ରାଜନୈତିକ ଦଳ ମିଥ୍ୟା ଘୋଷଣା କରି କିଛି ହାସଲ କରିପାରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ବୁଝିପାରୁନାହାନ୍ତି। ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ନୁହେଁ, ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯାଇ ନିର୍ବାଚନ ଜିତାଯାଏ। ନିର୍ବାଚନ ଜିତିବା ପୂର୍ବରୁ ଲୋକଙ୍କ ହୃଦୟ ଜିତିବା ଜରୁରୀ। ଲୋକଙ୍କ ବୁଦ୍ଧିକୁ ଅଣଦେଖା କରିବା ଠିକ୍ ନୁହେଁ। ଯଦି ବିରୋଧୀ ଦଳମାନେ ରାଜନୈତିକ ସ୍ୱାର୍ଥ ବଦଳରେ ସେବା ଭାବନାକୁ ସର୍ବୋପରି ରଖିଥାଆନ୍ତେ, ସେବାକୁ ନିଜର ଚାକିରି ଭାବରେ ବିବେଚନା କରିଥାନ୍ତେ, ତେବେ ଦେଶର ଏକ ବିଶାଳ ଜନସଂଖ୍ୟା ବଞ୍ଚିତ, ଅସୁବିଧା ଓ ଦୁଃଖରେ ରହିନଥାନ୍ତା।

ମୋଦିଙ୍କ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟିର ଦମ୍‍ ରହିଛି

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦେଶରେ ନିକଟରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳକୁ ନେଇ ଏବେବି ବ୍ୟାପକ ଆଲୋଚନା ଚାଲିଛି। ଏହି ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଛି ଯେ ମୋଦିଙ୍କ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟିର ଦମ୍‍ ରହିଛି। ମୋଦିଙ୍କ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଉପରେ ଭରସା କରିଥିବା ସମସ୍ତ ଭୋଟରଙ୍କ ନିକଟରେ ମୁଁ କୃତଜ୍ଞ। ‘ବିକାଶ ଭାରତ ସଂକଳ୍ପ ଯାତ୍ରା’କୁ ଅସହାୟଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ଏକ ମହାନ ମାଧ୍ୟମ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ଖୁବ୍ କମ୍ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ୧.୨୫ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ‘ମୋଦି ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି’ ଗାଡ଼ିରେ ପହଞ୍ଚି ଏହାକୁ ସ୍ୱାଗତ କରିଛନ୍ତି, ଏହା ସହ ଯୋଡ଼ି ହେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଏହାକୁ ସଫଳ କରିବା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି।

ପୂର୍ବ ସ୍ଥିତି ବଦଳିଯାଇଛି

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି, ପୂର୍ବରୁ ଯେଉଁ ଭିକ୍ଷାବୃତ୍ତି ହେଉଥିଲା, ଏବେ ତାହା ଦୂର ହୋଇଯାଇଛି। ସରକାର ଅଭାବୀଲୋକଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପରେ ସେମାନଙ୍କୁ ସୁବିଧା ଦେବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲେ। ସେଥିପାଇଁ ଆଜି ଲୋକେ କହୁଛନ୍ତି- ମୋଦିଙ୍କ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଅର୍ଥ ପୂରଣର ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ‘ମୋଦି କି ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି’ ଗାଡ଼ି ଆସିବା ପରେ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳା ଯୋଜନାରେ ପ୍ରାୟ ୧ ଲକ୍ଷ ନୂଆ ହିତାଧିକାରୀ ମାଗଣା ଗ୍ୟାସ୍ ସଂଯୋଗ ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିଛନ୍ତି। ଏହି ଯାତ୍ରା ସମୟରେ ଘଟଣାସ୍ଥଳରେ ୩୫ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଆୟୁଷ୍ମାନ କାର୍ଡ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି।

‘ମୋଦି ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି’ର ଉତ୍ସାହ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗାଁରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଥିଲେ ଯେ ସରକାର ନିରନ୍ତର ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଯେତେବେଳେ ମୋଦିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଦିଆଯାଇଥିବା ଗାଡି ଆସିବ, ଗାଁର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି ସେହି ଗାଡ଼ି ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିବେ, ସେତେବେଳେ ହିଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିପାରିବୁ।

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମୋଦି ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଥିବା ଗାଡ଼ିକୁ ନେଇ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗାଁରେ ଯେଉଁ ଉତ୍ସାହ ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି ତାହା ଦେଖି ନିଜେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଛନ୍ତି। କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ କୌଣସି ନା କୌଣସି ଯୋଜନାରେ ଦେଶର କୋଟି କୋଟି ପରିବାର ନିଶ୍ଚିତଭାବେ ଉପକୃତ ହୋଇଛନ୍ତି ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି। ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ଏହି ଲାଭ ମିଳିଥାଏ, ବିଶ୍ୱାସ ବଢ଼ିଥାଏ। ଜୀବନ ବଞ୍ଚିବାର ନୂଆ ଶକ୍ତି ରହିଛି।

ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ବଡ଼ ଜାତି ବୋଲି କୁହାଯାଏ

ବିରୋଧୀ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ବିଭାଜନକାରୀ ରାଜନୀତି ବିରୋଧରେ ସତର୍କ କରାଇଥିଲେ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେମାନେ ଏକ ବଡ଼ ‘ଜାତି’ ଯିଏ ଏକାଠି ଯେକୌଣସି ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜର ମୁକାବିଲା କରିପାରିବେ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ମହିଳା ଏକାଠି ରହିବା ଉଚିତ। ଆଜିକାଲି କିଛି ଲୋକ ମହିଳାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଫାଟ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛନ୍ତି। ସବୁ ମହିଳାଙ୍କର ଏକ ଜାତି ଥାଏ, ଯାହା ଏତେ ବଡ଼ ଯେ ସେମାନେ ଯେକୌଣସି ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇପାରନ୍ତି। ଶାସକ ବିଜେପି ଅନେକ କଲ୍ୟାଣକାରୀ ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ ମହିଳା ଭୋଟରଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିଛି। କେତେକ ସର୍ବେକ୍ଷଣରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ଅନେକ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ମହିଳାମାନେ ଦଳକୁ ଅଧିକ ଉତ୍ସାହର ସହ ଭୋଟ ଦେଇଛନ୍ତି।

କ’ଣ ଦେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦି?:

ଜାତିଭିତ୍ତିକ ଜନଗଣନା ପାଇଁ ଜୋର ଦେଉଥିବା କଂଗ୍ରେସ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦଳମାନେ ମୋଦିଙ୍କ ମନ୍ତବ୍ୟକୁ କଡ଼ା ସମାଲୋଚନା କରୁଛନ୍ତି। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଗତ କିଛିଦିନ ଧରି କ୍ରମାଗତଭାବେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରି ଆସୁଛନ୍ତି ଯେ ଗରିବ, ମହିଳା, ଯୁବକ ଏବଂ କୃଷକମାନେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଚାରିଟି ବୃହତ୍ତମ ଜାତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରଗତି ସହିତ ଭାରତର ବିକାଶ ହେବ।